🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺
این گلی که مِینین، بابونه نام داره. خواصش بی شماره و در طالقان دی فراوان در میا. برای دستگاه گوارش، مُخ، قلب، رگ و پی و پوست و مو خیلی خوب و مفیده.
بابونه به صورت جوشانده یا ضماد مصرف می گرده.
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی
درمورد جوز بگوتین، مای همسر، یه خاطره میگو همیشه، خیلی جالب تعریف میکرد:
جوان بیَم یه رفیق داشتیم، آقاش کَن سولقان باغ داشت. این خدا بیامرز خیلی دی خسیس بَ.
یه روز این، رفیقانشه میبره باغی سَر، اونجه انواع میوه ره داشت که راحت الحلقوم بَ. ولی میگو ماره راهنمایی کُرد: جوزدارانی بن که از نظر اون بخوردنش سخت بَ ولی ما چاقو ببرد بیم همرامان، طالقانی جور دله کردیم و بخوردیم.
رفیقمان جوز پوشان که بدی میگوت: چال کنین آقام بیا سکته میزنه!!
اون بنده ی خدا، دی انگور انجیر و هلویی طرف، ما ر نبرد، خیال میکرد جوزانه سنگ ی همراه، ما بشکستی بییم😳😳
نمیدانه کو طالقانی وَچان، مجهز میشُن باغان 😅😅😆😆😆
✍نقل خاطره: بانو رضایی، سنگبن
عکس: امیر هاتفی نیا
🔻ااز ابزار جوز جیر کردن:
المبه
الکی
المبه چوب بلند و نازکی هسته که از قلمه درخت تبریزی میگیرین.
ارتفاع این چوب به ۴ تا ۵ متر میرسه.
المبه ر در پاییز میچنن و بعد از اینکه پوستش بیگیتن و صافش کردن جای خشکی مینگنن تا سال دیگه ای ب آماده گرده.
الکی معمولا۱/۵ تا ۲ متر هسته. پیش کلان با الکی میزنن و تک کلان با المبه.
جوز جیر کن باید وارد باشه که کدام شاخی سر بشوأ که به تمام دار مسلط باشه تعادل خودش هم حفظ بو. پایین تران هم که معمولا دست چین مینون.
🔻بعد از جیر کوردن و تقسیم جوزان میرسیم به ولوزه.
ولوزه٬ جوزانی که از چشم دور بماندیه و یا جوز بزن نتانستیه جیر کنه بعدا میریزه ر میگن.
ولوزه سهم هر کسی هسته و هیچ کس ایرادی نیمیگره. پای درختی که جوزش بزی گردی باشه ولوزه آزاده. به شرطی که در حصار باغ نباشه. این یه رسم کلی در تمام طالقانه.
🔻بعد از جیر کوردن جوز میرسیم به جمع و جور کوردن یا اصطلاحا کورچ کوردن.
جوزانی که داری سر یا موقع جیر کوردن قاقو گردین از بقیه جوزان جدا مینیم، بعد آنانی که میشا با چاقو یا ضربه کوچیک سنگ سوآلمش جدا میبو ر قاقو مینیم. ما بقی ر میریزیم گونی ی میان مینگنیم سی ی ( سایه) جا تا چن روز خودش میرسه و پوستش ول میبو. بعد آنانم قاقو مینیم.
بعد از قاقو کوردن جوزان جای افتو پهن مینیم تا خشک گرده. جایی که از باران دور باشه. بعد که خوب خشک گردی جمعش مینن و گونی میزنن و آنموقع میشمرن بینن چند تا جوز دارن.
البته الان تمام ساختمانان شیروانی کورد هسته و بهترین و خشک ترین جا برای خشک کوردن جوز هامون شیروانی بیخ.
جوز با پوستش تا ۴ سال بلکم ویشتر دی میشا بداشتن. جوز اگه رطوبت نینه و مورچانه نزنه سالم میمانه.
🔻بهترین روش برای اینکه جوز سالم و کامل مغز کنین اینه که جوز قبلش اویی میان بنگنین به مدت ۲۴ ساعت پوستش که خیس باخورد راحت بشکست میبو و مغز راحت در میا. این روش برای جوزانی که سوزنی هسته با آب نیمگرم و تا ۳ روز.
بعد از مغز کوردن مغز باید جای خشک پهن کنین تا کاملا خشک گرده. و بهتر آنکه چوب وسطش در نیوریم.
البته اگر بتانی همان موقع که میخوای استفاده کنی همان موقع جوزِ مغز کنی، خیلی بهتره چون جوز مغز که چند روزی بمانه، خواصش کم میبو. البته این برای نگهداری طولانی مدت کاملا درسته. ولی وقتی میخی هر روز با صبحانه ت مغز باخوری گو نیمیبو صبح به صبح همسادتی کله ی سر بکوب بکوب کنی.😄 پس مجبوری یه کم مغز داشته باشی حداقل خوراک یک ماهته.
🔻بهترین روش روغن گیری به جهت درمان اینه که جوز درسته با پوستش رو حرارت بنگنی بعد از اینکه جوز با پوستش بپت روغن گیری کنین. این روش هم روغن بیشتری هامیدیه هم خاصیت بالاتری داره.
کرچ آقوز (اصطلاحاً: گردوهای سوزنی) مغز کردنش بابای آدمو درمیاره. آنقدر که مثل گردیه: هر آدُمی که سفت و خسیس باشه: اوره میگوئن کُچه جوز!
دانش کشاورزی پیشنهاد مینه اون کچه درختان اره کنین، قشنگ گلبر کنین، بدا سال بعد رخ کن، اونوقت خجیر جوزی همرا پیوند کنین تا برای همیشه از کوری بکشین به هنگام جوز مغز کُردُن خلاصی پیدا کنین.
🔻به آقایان عاشق پیشه پیشنهاد مینیم برای عشقتان یه جوز دار بنشانین و بهشان تقدیم کنین. در خیلی از خانواده های طالقانی رسمه که به وقت تولد وچشان، یا عروس بیاردن، یه جوز دار می نشانن و به نام میزنن که بسیار رسم پسندیده و خجیری هسته و همین کوچیک نکته ها هسته کو زندگی ر گرم مینه.
___________ پـایـان ___________
✍تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
به همراهی گروه تولید محتوای درجی
🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺
ایمسالی جوز دی جیر کرده
نیشته میشماره.... مهدی خورانی
🔻از جوز در غذاهای مختلفی استفاده مینون: فسنجان - مرجو خورش- ترش آش- نان تخمین- کُتُنی ( مخلوط جوز و توت) - ماهی گرده بیج و ...
وقتی که جوز ریز هسته و باصطلاح هنوز به زک نرسیه و چوبش سفت نگردیه، این مرحله میتانین ازش ترشی درست کنین و خیلی هم خوشمزه هسته. البته ترشیش زحمت فراوان داره.
🔻تمام اجزای جوز برای درمان بیماریها قابل استفاده هسته. ولگ - پوست- سوآلوم- مغز- ریشه- پوچول
در قدیم از سوآلوم در صنعت رنگرزی استفاده میکردن و رنگ اکثر قالی های طالقان از سوآلوم هسته.
🔻در گذشته ریز جوزان سوراخ میکوردن نخ میانش د رد میکوردن بعد به گهواره یالان اوزان میکوردن.
در مراسم گاهره بندانی چند تا جوز حبه قند یالی گاهره ی سر میشکستن که یال به سر و صدا بلند عادت کنه
و موقع بشکستن میخانون
اگه ننت و آقات دعوا کور ن نترسیا
اگه جوزان قرقر کوردن نترسیا
اگه قلاجی صدا بیومه نترسیا
در بازیهای محلی کنار قاب بازی و تیله بازی جوز وازی هم مرسوم هسته.
در مراسم عروسی هم جوز نقش داره.
وقتی میخوان عروسی ب خرج بار بربینون ضمن برنج و روغن و گوشت و قند و چای مقداری هم جوز هامیگیرن.
این مواد هامون مواد غذایی در روز عروسی هسته که امروزه داماد به تعداد نفرات پیشنهادی از طرف خانواده عروس شام هامیدیه.
🔻در بحث ارث و میراث هم جوزدار از سایر درختان جدا میبو و تقسیم بندی جداگانه ای داره.
یعنی جوز داران میشمرن بعد تقسیم مینون. سهم دختر و سهم پسری. در جاهای که مثل اورازان که زمینش وقف هسته و به دختر زمین نیمیرسه، جوزداران تقسیم مینون و اینجه سهمی اسم ملکیت به میان میا.
ملکیت چیه؟
ملکیت سهم صاحب زمین هسته که در قبال آبیاری و اینکه جوزدار در ملک او قرار داره از صاحب درخت میگیره. البته صاحب زمین میتانه درخت بخره. ولی اگه نخری نمیتانه از ورود صاحب درخت به ملکش ممانعت کنه و او میتانه به دارش سرکشی و رسیدگی کنه. در مورد سهم ملکیت میگن پنجک یعنی چهار تا جوز صاحب درخت یکی صاحب ملک.
🔻در مورد زمینهای اربابی هم طبق توافق ارباب و رعیت تقسیم میبو. مزد کارگری که جوز جیر مینه هم با جوزه. البته این هم با توافق صاحب درخت و جوز بزن هسته ولی یه عرف عمومی داره. دارانی که کمتر جوز دارن و یا خیلی بلندن و خطر جانی دارن، دو بر یک یا نُصمه ای میزنن. ولی بقیه جوزداران سه بر یک.
تقسیم جوز هم به این صورته که از یک سطل به عنوان کیل استفاده مینون.
🔻به کسانی که در جمع کوردن جوز کمک کوردین هم معمولا یه پیمانه جوز هامیدین که اصطلاحا میگن رصدی. و این رصدی از سهم صاحب درخت کم میبو. به پیرزن و پیرمرد هم که پای درخت میان سهمی هامیدین.
___________ادامــــه دارد ___________
✍تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
به همراهی گروه تولید محتوای درجی
🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺
ایمرو ننه جوز خورشت بپتیه، چه جوز خورشتی 😋😋😋 عکس: تابنده صادقی
اللهُمَّ اغفِرلِیَ الذُّنوبَ الّتی تَحبِسُ الدُّعا
ینی خدایا ببخش اون گناهانی که باعث گردی مُنی دعا به تو نَرِسه
پس اگه دعاهانت مستجاب نگردی،
بشو یه گوشه بَنیش،
زانوآنته بُغال گیر
یه دل سیر بُرمه کن که خدا تی گناهانَ ببخشَ
دلتان گرم، شوتان خوش
چنان به یاد موی تو ام
گوئیا که شب شده است
شبی بلند که طعنه به یلدا زند
چه کوتاهی!؟
✍ عبدالناصر میرچی
شتر مرغی کَلّه...😂😂😂
یه ساعت پیش...
انگار گَر بِیّتَ حیوانی سر و کله...😄😄😄
میگن پاکستانی میان هرکس بتانه این سُنگَ نیم ساعت دوشُشی سر بُداره٬ میتانه زُن دوّم بَبُرَ...😜😄😂😂😂
دوستان٬ بسم اللّه...😂😂😂😂
شما ر یاد نی
اون زمانان که شامپو بس تبلیغ میکُردُن
آخرش یه کُچیک وچه میامی میگوت: بث!!
ایسه الان اون وچه گت گردیه
زن و وچه داره
تازه این د مهمتر، کچل دی هسته! 😐😅😆😆😆
جوزانشه جیر کوردیه
بنشتیه گنجشی سر...
این دی دره جوزانشه میشمره
بینه چندی جوز داره 😂😂
در مبحث جوز و جوزدار خزان کوردن عملی هسته غیر قابل اجتناب. خزان کوردن یعنی جوز دار که میخوان بنشان اول جوز (تخم) در یه جایی میکارن بعد از رشد تا ۳ سالگی به مکان اصلی انتقال میدین. این کار در همه جا مرسوم نی.
🔻در تقسیم بندی و نام گذاری خود مغز:
۱/۴ قیجیل
۱/۲ لنجه
۱ کامل و سالم قوتیلی
و در مورد مقدار از "دست" که هامون ۱۰ عدد باشه استفاده مینُن. مثلاً میخَای بگی: مُن ۲۰۰ تا جوز میخوام، میگی ۲۰ دست جوز میخوام.
🔻مطلب بعدی در مورد جوز دار خارج کوردن آب سیاه جوزدار هسته که تأثیر فراوانی در رنگ مغز داره. بعد از آبان ماه زمانی که دار میشو که استراحت زمستانی کنه و ما هم پای درخت کود مناسب بریتییم، در درختهای مسن تر قسمتی از تنه درخت می کنیم به ارتفاع تقریبا ۲۰ سانت و در درختان جوانتر یه میخ کلفت فرو مینیم تنه درخت. این کار باعث میبو آب سیاه درخت از این قسمت خارج گرده و رنگ جوز مغزمان سفیدتر گرده. البته این کار ر هر سال انجام نیمیدین، به فاصله هر ۵ سال یکبار.
🔻تابحال شکوفه ی جوزِ بِیدی یِن؟ شبیه کُرم سبز رنگ هسته. یکی از دلایلی که شکوفه جوزدار به این شکل هسته اینه که در گرده افشانی جوزدار، حشرات نقشی نودارن و تنها به توسط باد گرده افشانی مینُن.
🔻مهمترین انواع گردو که در ایران کاشته می شوند عبارتند از : گردوی کاغذی، سنگی، ماکویی، سوزنی، نوک کلاغی، ضیا آبادی، خوشه ای، سبزوار، آمیخته خراسان، مازندران، شهمیرزاد، قزوین و طالقان، آذربایجان، همدان و تویسرکان، سایر مناطق
🔻در مورد درخت گردو این نکته ر باید توجه داشته باشید که نسبت به سایر درختان کم آب تر هسته و نیاز به آبیاری فراوانی نوداره.
اگر در کنار بقیه داران آبیتان می کارین، خیلی او به سمت جوز دار هدایت ناکنین.
🔻در فرهنگ طالقان جوز و جوزدار از اهمیت خاصی برخوردار هسته. به علت اینکه تنها منبع غذایی و درآمدی هسته که در تمام طالقان به چشم میخوره. ضمناً یکی از مهمترین محصولات و سوغاتیهای طالقان، جوز می باشد.
___________ادامــــه دارد ___________
✍ تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
به همراهی گروه تولید محتوای درجی
و سایت تخصصی گردوی بوانات
🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺
اَغوزانه دارانی بیخ دَ جمع کردم کرکُتال گردیَم،آخِش، بنیشم تَشی سری چایی رَ باخوردم جان هایرُم
متن و عکس:افتخاری«پراچان»
خودمه یه جا جا بُندام
شایدتیِی وَر
سیف باغانی میان
شاید تپّه ای سر
یا شاید اون جاده ای میان
که جنگله دور میزنه و دریا رَ میرسه
آینه ای جلو اُستام
ولی
قیافمه نُمِینُم
✍ متن اصلی: رسول یونان
↩️ برگردان: سیدمصطفی افتخاری-پراچان
عکس: محمد آقابراری-وشته
📌 خر لَگه بزی، خرکره ای پا رِ بشکتُن
این ضرب المثل وقتی میگن که یه نفر، یه قوی آدم زور بگوته باشه.حالا چون او ره زورش نمیرسه.. .از عصبانیت میا یه ضعیف تر از خودشه گیر میاره و اوی سر تلافی مینه..
داستانش دی اینجور به...یه دهی مثل همین دهات خودمان.یه مردک یه خر داشت و خرش دی یه کره. خر و خرکره ره میبره میدان هورک مینه..خر چموشی مینه و افسار و بند پاره مینه در میشو مردمی ینجه میان..
خر صاحاب خبر مینن..میا خر بیره خر دی نامردی نمینه و یه جفتک میزنه صاحبشی دلی میان و درمیشو....مردک دی نمیتانه خر بیره حرصش ده میا خر کره ره میره و پاش میشکنه...
آها عزیز جان مباد زندگی میان، خر لگه بزه خر کره پا ره بشکنی...
با سپاس از آقای ابوالفضل یزدانی
با درجی، طالقانی گپ بَزنیم.
Telegram.me/taleghanidarji
