درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۲۷ مطلب در آبان ۱۳۹۶ ثبت شده است

خیک و پنیر خیکی

سه شنبه, ۳۰ آبان ۱۳۹۶، ۱۰:۳۹ ق.ظ

♦️ خیک

خیک یا مَشک ظرف چَرمینی از پوست گوسفند، بز یا گوساله است که برای حمل و نگهداری آب، دوغ، روغن، پنیر و غیره از آن استفاده می‌شود. پوست گوسفند که درست و بدون شکافتن از وسط کنده باشند و در آن ماست و دوغ و آب و جز آن بریزند را خیک یا خیگ می‌گویند. اگر پشم روی این پوست نیز کنده و دباغی شده باشد به آن مَشک گفته می‌شود.

پیشینه کاربرد خیک، احتمالاً به پنج هزار سال پیش می‌رسد. تصاویری از نقش‌برجسته‌های آشور باستان مربوط به ۳۰۰۰ سال پیش به‌جا مانده که استفاده از خیک برای شناور ماندن بر روی آب را نشان می‌دهد.

در فارسی به طور عامیانه اصطلاحاً نوعی از چاقی را با خیک مقایسه می‌کنند و به چنین فردی «خیکی» می‌گویند که لفظی تحقیرآمیز است.

اما خیک در طالقان و مردم کوهپایه نشین البرز، کاربرد دیگری هم دارد و آن برای نگهداری پنیر است. دامداران، زمانی که دام هایشان را به مراتع کوچ می دهند، به دلیل دور بودن از روستا، عموماَ از شیر دامهایشان پنیر درست می کنند و آن را داخل خیک می ریزند تا آب باقیمانده در پنیر، از آن خارج شده و پنیر کاملا خشک گردد و ماندگاری آن بیشتر شود.

♦️ روش تهیه خیک

پوست بُز باید کامل خشک شود ( به وسیله نمک سود کردن)
بعد از اینکه کامل خشک شد در آب انداخته تا کامل خیس شود. (مثل مثل پوست تازه شود)
دو دست را با نخ بسته یک تکه چوب به عنوان کلید (کلیک) تَه پوست راجمع کرده و بعد از طرف گردن، آن را باد کرده و می بندند .
در مرحله بعد، موهای درشت را با قیچی می برند، سپس کنار آب جاری یا فراوان می برند و با شانه از سرتا پای پوست را شانه کرده تا موهای اضافی و زائد آن ریخته  شود.
بعد از همه این مراحل، باد داخل پوست راخالی کرده و به وسیله کلید یا یک چوب ۵ سانتی، با نخ آن را بسته و برعکس می کنند.
سپس از راه گردن، پنیر یا کره یا ماست را داخل آن می ریزند.





♦️ روش تهیه پنیر خیکی

مواد مورد نیاز: پنیر، نمک، خیک
 در ابتدا پنیر را خرد کرده و نمک را با آن مخلوط می کنند. استفاده از نمک دو دلیل دارد: اولاً موجب خوشمزه تر شدن پنیر می شود، ثانیاً سرعت خروج آب موجود در پنیر را افزایش می دهد.
سپس خیک را شسته و آن را خشک می کنند و دیواره ی داخلی آن را آغشته به نمک می کنند.
پنیر نیمه خشک را داخل خیک می ریزند و مَدخَل خیک و همه سوراخ‌های هواکش آن را با دقت می بندند و صبر می کنند تا پنیر به عمل بیاید. چنانچه مدخل خیک به خوبی بسته نشود و هوا به داخل آن نفوذ کند، موجب کپک زدن پنیر می شود.
این پنیر را معمولاً از مخلوط شیر بز و گوسفند درست می کنند. اگر پنیر خیکی در محل مناسبی نگه داری شود محتویات داخل آن به مدت یک سال فاسد نمی شود.

♦️ فروش پنیر خیکی

در گذشته، شیوه فروش این پنیر در نانوایی‌ها بوده و یکی از شاگردان یا فرزندان نانوا، پنیر خیکی را به مردم می‌فروخت. علاوه بر آن، اکثر لبنیاتی ها از این نوع پنیر برای فروش داشتند.

اما امروزه به دلیل کم بودن تولید پنیر خیکی و نیز تغییر ذائقه مردم (که طعمهای اصیل و طبیعی را فراموش کرده و پنیرهای کارخانه ای را جایگزین پنیرهای طبیعی کرده اند) این پنیر خوشمزه و سالم، گیرِ کمتر کسی می آید.

خلاصه که اگه خیکی پِندیر گیراُوردین، مایی جا ر دی خالی کنین و یکی دو لُقمه، به نیت مان باخورین 😉


♦️ تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی ♦️
 ☑️ به همت آقای فرشید فلاحی و خانم قادری



۴ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ آبان ۹۶ ، ۱۰:۳۹
درجی طالقانی

کلَن نان: نانی با پنیر خیکی

سه شنبه, ۳۰ آبان ۱۳۹۶، ۱۰:۲۴ ق.ظ

از نان های میان پُر مردمان کوهستانهای البرز است که امروزه کمتر پخته می شود اما طعم فوق العاده ای دارد که به یاد ماندنی است.

طرز تهیه اش بدین صورت است که آرد گندم و شیر (یا آب جوش) را با کره ی محلی، خمیر کرده و به صورت دایره ای پهن می کنند.
روی نیمی از دایره، پنیر خیکی یا پوستی پهن می کنند.
در فصل بهار تره خورد شده یا پیازچه ریز شده هم رویش می ریزند و نیمه ی دیگر را روی مواد می کشند، لبه های نیم دایره میان پر شده را خیس کرده و روی هم فشار می دهند و با دست روی نان می زنند تا خمیرهای بالا و پایین روی مواد بچسبند، سپس آن را در تنور می پزند.

این نان به یک شیوه دیگر هم در طالقان (و حتی دیگر مناطق ایران، نظیر کردستان) پخته می شود. به این صورت که خمیر را آماده کرده و لایِ آن، سبزی و تره کوهی محلی (و سبزی کوهی سیابُن)، گاهی پیاز داغ و حتی گردو ریخته و در تنور می پزند و روی آن، روغن حیوانی می مالند.
مردمان کُرد، آن را با دوغ و طالقانیان آن را به عنوان یک میان وعده میخورند.

به این نان کُلانُک (در گویش اورازان) کالنُک (در گویش ناریان و پراچان) یا کلانه می گویند و بسیار لذیذ و محبوب است.

♦️ تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی ♦️
☑️ به همت آقای فرشید فلاحی و خانم قادری



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ آبان ۹۶ ، ۱۰:۲۴
درجی طالقانی

ترانه زدم زیر بارون آوش قادری

دوشنبه, ۲۹ آبان ۱۳۹۶، ۱۰:۵۰ ق.ظ


▶️  نام ترانه: زدم زیر بارون

🎙با صدای: آوش قادری

شعر از: مریم جلایی


دریافت کنید

(دانلود)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۹۶ ، ۱۰:۵۰
درجی طالقانی

حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیل

دوشنبه, ۲۹ آبان ۱۳۹۶، ۱۰:۴۵ ق.ظ


قرآن:
حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیل
خدا ما را بس است و چه نیکو یاوریست

سعدی:
گر مرا هیچ نباشد نه به دنیا نه به عقبی
چون تو دارم همه دارم دگرم هیچ نباید

سلام در پناه خدا باشید


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۹۶ ، ۱۰:۴۵
درجی طالقانی

چوچُک و واران

دوشنبه, ۲۹ آبان ۱۳۹۶، ۱۰:۲۹ ق.ظ
 

چُچوکْ واران دِ بُپُرسی:
تی ای کار چی یَه؟

واران با لُطافُت جواب هادا:
ناتریک بِیزَین آدُمانی کو آسُمانَ خُدا رَ یادا کُردین!

 

با سپاس از آقای شهرام صادقیان و کانال طالقانیها

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۹۶ ، ۱۰:۲۹
درجی طالقانی

مرا می بینید آقا؟

يكشنبه, ۲۸ آبان ۱۳۹۶، ۰۱:۱۸ ب.ظ

مرا می بینید آقا؟
 
برایتان بین این همه آدم
با این روی سیاه قابل تشخیص هستم اصلا؟
راستی دردهایم را هم با خودم آورده ام...
میبینید؟
قشنگ معلوم است که چقدر از خودم قد بلند ترند؟
از آنجایی که شما ایستاده اید
بغض های ته گلویم هم معلوم است؟
لرزش دستهایم چطور؟
خالی بودنشان را هم می بینید؟
ببخشید که زیاد سوال می پرسم...
شرمنده
صدایم هم خوب می آید؟
این بریده بریده کمک خواستنهایم
صدای هق هق هایی که توی گلویم سر به نیست می شوند...
به گوشتان می رسد دیگر، نه؟
این همه راه را با سر آمده ام
که ببینید
که بگویم
غصه مثل همان صیاد قصه تان  قصد جانم را کرده...
از خدا که پنهان نیست،از شما چه پنهان!
نه توان دویدن برایم مانده و نه دل رویارویی...
می شود این بارضمانت مرا هم بکنید؟


 

کلام: نسترن سادات سیدعلیخانی

دکلمه:مسعود خدابنده لو

آواز: رضا طاهرخانی
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ آبان ۹۶ ، ۱۳:۱۸
درجی طالقانی

عاقبت به خیری به فرموده امام رضا - علیه السلام -

يكشنبه, ۲۸ آبان ۱۳۹۶، ۰۸:۳۰ ق.ظ


سلام خجیرِ همشهریان
اولین چیزی که امام رضا، درباره عاقبت بخیری سفارش مینه، توجه به یاد خدا و یاد بیاردنِ عظمت او هسته
ان شاءالله بحق امام رئوف همه مان عاقبت بخیر گردیم
شهادتشان تسلیت🌷



شهادت امام رضا، امام خوبیها، بر همه عاشقانش تسلیت 🌷

میدانُم که خیلیهاتان، عین من، الآنه هوای حرم کُردی یِین

مخصوصاً وقتی حدود یه ساعت قبل از نماز صبح، وارد حیاط حرم میبی، یه حال و هوای دیگه ای داره
یه مناجاتی پخش میبو که آدمی دل پر میکشه، خیلیها همین لحظه حاجت روا گردَیَن
ما دی چشم امید به این آقایِ رئوف داریم

◀️ ارسالی: افتخاری از پراچان


نوای:

ماه من..
شاه من...
مهربان اله من
جان مولا علی، بگذر از گناه من

دریافت فایل صوتی


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ آبان ۹۶ ، ۰۸:۳۰
درجی طالقانی

عشق و ایثار مادرانه

شنبه, ۲۷ آبان ۱۳۹۶، ۰۲:۰۵ ب.ظ

در زلزله «سی چوان» چین، وقتی گروه نجات یک زن جوان را زیر آوار پیدا کرد، او مرده بود؛ اما کمک رسانان زیرنور چراغ قوه،چیز عجیبی دیدند!

زن با حالتی عجیب روی زمین زانو زده و حالت بدنش زیر فشار آوار کاملا تغییر یافته بود.
ناجیان تلاش می کردند جنازه او را بیرون بیاورند که گرمای موجودی ظریف را احساس کردند.

چندثانیه بعد...
سرپرست گروه نجات، دیوانه وار فریاد زد: بیایید! بیایید اینجا! یک بچه اینجاست...

وقتی آوار از روی جنازه مادر کنار رفت، نوزاد سه یا چهار ماهه ای از زیر آن بیرون کشیده شد.
نوزاد کاملا سالم و در خواب عمیقی بود. او در خواب شیرینش نمی دانست چه فاجعه ای، وطنش را ویران کرده و مادرش هنگام حفاظت از او، قربانی شده است.
مردم وقتی بچه را بغل کردند، یک تلفن همراه از لباسش به زمین افتاد که روی صفحه آن این پیام دیده می شد:
«عزیزم، اگر زنده ماندی، هیچ وقت فراموش نکن که مادرت با تمام وجودش دوستت داشت...»

حال این قصه عشق و ایثار، در کرمانشاه ایران تکرار می شود.
«آرین» کوچولوی سه ماهه، با ایثار مادرش، که در لحظات آخر او را در آغوش گرفته و مانع مرگش شده بود، زیر جنازه مادر، زنده از آوار بیرون می آید...

آری... عشق و ایثار مادرانه، حد و مرز نمی شناسد...
روحشان شاد 🌹



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آبان ۹۶ ، ۱۴:۰۵
درجی طالقانی

تصاویر تعزیه بیست و هشتم ماه صفر 1396

شنبه, ۲۷ آبان ۱۳۹۶، ۰۱:۵۶ ب.ظ

تعزیه بیست و هشتم ماه صفر سال 1396 در امامزاده زکریا

واقع در روستای میراش طالقان


شبیه خوانان: آقایان کربلایی سهراب خلیلی، محسن یزدانی، غفور صابری، مهدی یزدانی، حسن قربانی، مسعود مهرگان، علی رمضانی

«مکتب طالقان»



🔻 دورنمایی از مراسم شبیه خوانی 🔻



🔻 زره پوشی مخالف خوان 🔻


🔻 جمعی از شبیه خوانان 🔻




🔻 اجرای تعزیه 🔻


📸 عکسهای ارسالی از آقایان: مهدی یزدانی و محمد غلامی

با سپاس از کانال طالقانیها


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آبان ۹۶ ، ۱۳:۵۶
درجی طالقانی

رضایت خودت فقط...

شنبه, ۲۷ آبان ۱۳۹۶، ۰۸:۰۶ ق.ظ


خدایا منه به جایی برسان که هیچ چیز، به جز رضایت خودت، منیبَ مهم نباشه

خداجان من خودمی دله به چیه این دنیا خوش کنم؟

منی دل خوشه که تو دائم منی همراهی وگرنه من با این دنیا چکار دارُم؟

خداجان این آشفته بازاری میان محتاج یه نگاه هستم

چقدر خوبه که اون نگاه، خودتی نگاه باشه

مثل همیشه صبحه با یاد خودت شروع مینم و سلام مینم به مردم دیارم طالقان و تمام هموطنان عزیزم

صبحتان بخیر
روزتان پر خیر
عاقبتتان همه خیر

   TaleghaniDarji
♡°°~♡°°~°°°♡°°~♡

◀️ ارسال متن: سیدمصطفی افتخاری
📸 عکس از: زهرا بیگدلی


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آبان ۹۶ ، ۰۸:۰۶
درجی طالقانی