جـُوز و جـُوز دار (گردوی طالقان) قسمت دوم
🔻از جوز در غذاهای مختلفی استفاده مینون: فسنجان - مرجو خورش- ترش آش- نان تخمین- کُتُنی ( مخلوط جوز و توت) - ماهی گرده بیج و ...
وقتی که جوز ریز هسته و باصطلاح هنوز به زک نرسیه و چوبش سفت نگردیه، این مرحله میتانین ازش ترشی درست کنین و خیلی هم خوشمزه هسته. البته ترشیش زحمت فراوان داره.
🔻تمام اجزای جوز برای درمان بیماریها قابل استفاده هسته. ولگ - پوست- سوآلوم- مغز- ریشه- پوچول
در قدیم از سوآلوم در صنعت رنگرزی استفاده میکردن و رنگ اکثر قالی های طالقان از سوآلوم هسته.
🔻در گذشته ریز جوزان سوراخ میکوردن نخ میانش د رد میکوردن بعد به گهواره یالان اوزان میکوردن.
در مراسم گاهره بندانی چند تا جوز حبه قند یالی گاهره ی سر میشکستن که یال به سر و صدا بلند عادت کنه
و موقع بشکستن میخانون
اگه ننت و آقات دعوا کور ن نترسیا
اگه جوزان قرقر کوردن نترسیا
اگه قلاجی صدا بیومه نترسیا
در بازیهای محلی کنار قاب بازی و تیله بازی جوز وازی هم مرسوم هسته.
در مراسم عروسی هم جوز نقش داره.
وقتی میخوان عروسی ب خرج بار بربینون ضمن برنج و روغن و گوشت و قند و چای مقداری هم جوز هامیگیرن.
این مواد هامون مواد غذایی در روز عروسی هسته که امروزه داماد به تعداد نفرات پیشنهادی از طرف خانواده عروس شام هامیدیه.
🔻در بحث ارث و میراث هم جوزدار از سایر درختان جدا میبو و تقسیم بندی جداگانه ای داره.
یعنی جوز داران میشمرن بعد تقسیم مینون. سهم دختر و سهم پسری. در جاهای که مثل اورازان که زمینش وقف هسته و به دختر زمین نیمیرسه، جوزداران تقسیم مینون و اینجه سهمی اسم ملکیت به میان میا.
ملکیت چیه؟
ملکیت سهم صاحب زمین هسته که در قبال آبیاری و اینکه جوزدار در ملک او قرار داره از صاحب درخت میگیره. البته صاحب زمین میتانه درخت بخره. ولی اگه نخری نمیتانه از ورود صاحب درخت به ملکش ممانعت کنه و او میتانه به دارش سرکشی و رسیدگی کنه. در مورد سهم ملکیت میگن پنجک یعنی چهار تا جوز صاحب درخت یکی صاحب ملک.
🔻در مورد زمینهای اربابی هم طبق توافق ارباب و رعیت تقسیم میبو. مزد کارگری که جوز جیر مینه هم با جوزه. البته این هم با توافق صاحب درخت و جوز بزن هسته ولی یه عرف عمومی داره. دارانی که کمتر جوز دارن و یا خیلی بلندن و خطر جانی دارن، دو بر یک یا نُصمه ای میزنن. ولی بقیه جوزداران سه بر یک.
تقسیم جوز هم به این صورته که از یک سطل به عنوان کیل استفاده مینون.
🔻به کسانی که در جمع کوردن جوز کمک کوردین هم معمولا یه پیمانه جوز هامیدین که اصطلاحا میگن رصدی. و این رصدی از سهم صاحب درخت کم میبو. به پیرزن و پیرمرد هم که پای درخت میان سهمی هامیدین.
___________ادامــــه دارد ___________
✍تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
به همراهی گروه تولید محتوای درجی
🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺
ایمرو ننه جوز خورشت بپتیه، چه جوز خورشتی 😋😋😋 عکس: تابنده صادقی
