درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۲۰ مطلب با موضوع «ماه رمضان» ثبت شده است

 

ضیافت افطاری طالقانیان در دارالمومنین طالقان

رمضان سال 1395

روستای وِشته، بادامستان، آستان مقدس امامزاده یوسف، علیه السلام

به همت گروه طالقانی‌ها و سرکار خانم پروانه جوکار

 

پروانه جان مثل همیشه در تدارک آشِ خوشمزه - همسر و دختر گرامی و فریده خانم سلطانیان به ایشان یاری می‌کنند.

 

آقارضا مهرانی شله زردها را می‌آورد.

 

تشی سری چایی... اوووم نگم براتون

 

آلبالوهای پیشکشی از دوستانِ وشته‌ای... آقابراری باغت آباد

روحِ اعظم خانم جان هم شاد، ان شاءالله در باغات جنت، روزی خوار باشند.

 

خب آش هم حاضر شد... بیار آن کاسه رِ پُسر، الهی زاما گردی حسن آقایِ اسلامی

 

این دلبر چی می‌گه؟؟؟ (میگه بیا منو بخور!)

 

تقبل الله و نوشِ جان

 

#یاد_باد_آن_روزگاران_یاد_باد

#بیش_باد_این_مهر_یاران_بیش_باد

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ فروردين ۰۲ ، ۲۱:۴۰
درجی طالقانی

رسوم زیبای طالقانی‌ها در ماه مبارک رمضان

شنبه, ۲۸ فروردين ۱۴۰۰، ۰۸:۴۳ ق.ظ

 

استقبال از ماه رمضان

همیاری و همکاری در اجرای رسم‌های قدیمی، از ویژگی‌های قومی ساکنان کوهپایه‌های البرز است. آنها همین روحیه را در اجرای آیین‌های رمضانی نیز دارند که خانه‌تکانی و غبارروبی مساجد به صورت گروهی و گرفتن روزه در روزهای آخر ماه شعبان از جمله آنهاست.

رسم آش و آشتی

رسمی قدیمی و فراموش شده است که در آن، خانواده‌هایی که با هم اختلاف داشتند، قبل از رویت ماه مبارک رمضان، اقدام به پختن آش و فرستادن آن برای یکدیگر می‌کردند و به این ترتیب، کدورتها و اختلافها را کنار گذاشته و با قلبی بی‌کینه و نفرت، مهیای بهره‌مندی از ضیاف الهی می‌شدند.

اذان گفتن طالقانی‌ها در خانه‌

دارالمومنین نام دیگر طالقان است. همین عنوان نشان می‌دهد که مردم این دیار تا چه میزان بر انجام واجبات و فرایض دینی دقت و تاکید دارند. یکی از رسم‌های مردان طالقانی اذان گفتن و مناجات‌خوانی در حیاط‌ها و روی بام‌های خانه‌هایشان است. آنها معتقدند هر کسی اذان بگوید در قیامت روسفید خواهد شد. به همین دلیل افراد بسیاری در روستاهای طالقان هنگام افطار و سحر اذان می‌گویند و در سحرهای این ماه مناجات می‌خوانند. برخی افراد نیز مردم را برای سحری خوردن بیدار می‌کنند که این رسم در نقاط مختلف استان نیز برگزار می‌شود.

پخت نان

معمولاً یکی دو روز قبل از شروع ماه مبارک، خانواده‌ها اقدام به پختن نان کرده و خود را مهیایِ روزه‌داری می‌نمایند. همچنین پختن نان‌های غیر روزمره مثل اگردک و دیگر نان‌های شیرین، نیز مرسوم است. از این نان‌ها به عنوان نذری، خیرات، عیدی و یا هدیه به همسایگان نیز استفاده می‌کنند به‌گونه‌ای که سفره سحری و افطار خانواده‌ها، از حضور این برکت خداوندی، خالی نیست.

 

 

اعلام زمان سحر و افطار با چاووشی خوانی یا صدای طبل

در قدیم که وسایل ارتباط جمعی وجود نداشت، برای اطلاع از زمان مراسم سحری و اذان صبح، رسم بر این بوده که افرادی مأمور می‌شدند تا با صدا کردن مردم محل، چاووشی خوانی یا کوفتن بر طبل، مردم روزه‌دار را بیدار کنند.

پختن غذای نذری

طالقانی‌ها همچنین رسم دارند که در شب‌های این ماه، غذای نذری درست کنند و آنها را در سینی‌های مخصوص بگذارند و به همسایگان و آشنایان بدهند. هنگام پختن این غذاها و همچنین آش نذری همسایگان به یاری هم می‌شتابند و به یکدیگر کمک می‌کنند. در مناطق روستایی نیز پختن نان  رواج دارد و این کار هم بعد از افطار انجام می‌شود.

 

 

افطاری دادن در مساجد و برپایی مراسم شب‌های قدر

در هیچ آبادی طالقان، مردم مراسم شب‌های قدر را به تنهایی و در منازل برگزار نمی‌کنند. بلکه این مراسم، به صورت گسترده و دسته جمعی، در مساجد و تکایای روستاها با حضور همه اهالی برگزار می‌شود. همزمان با این مراسم، رسمِ پسندیده افطاری دادن هم برپاست. برای هزینه‌های افطاری و نیز تدارک خوراک و پذیرایی آن، مردم به صورت تکی یا مشارکتی، بانی می‌شوند.

رسم «همچه کاسه»

«همچه کاسه» از رسم‌های رمضانی در استان البرز است که بیشتر در طالقان اجرا می‌شود و شبیه رسم «هَمسا کاسه» است که پیشتر در مورد آن صحبت کرده‌ایم. طالقانی‌ها به رسم همچه‌کاسه، هر ۳۰ روز ماه رمضان و قبل از افطار فرنی، آش، حلوا و شیربرنج می‌پزند و آن را درون کاسه‌ای می‌ریزند و به خانه‌های یکدیگر می‌فرستند و همسایه‌ها را در غذای خود که بویِ آن به خانه‌شان رسیده، شریک می‌کنند.

 

 

روشن کردن شمع روی پرچین‌ها

طالقانی‌ها رسم دیگری برای سوگواری سالگرد شهادت امام علی (علیه السلام) در شب بیست و یکم ماه رمضان دارند. آنها بعد از افطار روی پرچین‌ها به نشانه عزاداری شمع می‌افروزند و زیر نور شمع به صورت گروهی حرکت می‌کنند. یک نفر  نوحه می‌خواند و دیگران به سوگواری می‌کنند.

تابوت برداری و اجرای مراسم تعزیه در روستای اورازان طالقان

در روستایِ اورزان، رسمی قدیمی وجود داشته که همانند مراسم سوگواری ایام محرم و صفر، برای شهادت امیرالمومنین هم مراسم تعزیه و تابوت برداری نمادین اجرا می‌شده است.

رسم هِلنگو در روستای گلینک طالقان

«هِلنگو» آیین سوگ و سینه‌زنی سنتی ویژه ماه رمضان و مربوط به شب‌های عزاداری است که فقط در روستای «گلینک» طالقان برپا می‌شود. در این شیوه، عزاداران شالی بر کمر می‌بندد و در کنار هم می‌ایستند. آنها با دست چپ شال‌های یکدیگر را می‌گیرند و با دست راست سینه می‌زنند. هنگام سینه‌زنی حرکت می‌کنند. این عمل نشان از همبستگی بین آنها را دارد. هلنگو به غیر از عزاداری امام علی (علیه السلام)  در دهه اول محرم نیز برگزار می‌شود.

عید فطر

با فرارسیدن عیدِ سعیدِ فطر، اهالی روستاهای طالقان، تکبیر و تحمید گویان، خود را به مسجد و محل برگزاری نماز عید می‌رسانند.

همچنین طالقانی‌ها رسم دیگری برای عید فطر دارند. آنها در این روز آیین «ماه دَرمِه» به معنای «ماه در آمدن» را اجرا می‌کنند. این مراسم بعد از رؤیت هلال ماه انجام می‌شود و صرفاً مختص ماه رمضان نیست، ولی در این ماه به صورت ویژه برگزار می‌شود. در این رسم فرد خوش‌قدمی را که آب و آیینه در دست دارد دعوت می‌کنند تا اولین کسی باشد که در آن ماه به خانه‌شان قدم بگذارد.

از دیگر آیین‌هایی که بعد از اقامه نماز عید انجام می‌شود، رسم دید و بازدید، جشن‌های بادبادک بازی و عیدی بردن برای نوعروسان و دختران نامزد کرده، به اتفاق فامیل و آشنایان است.

همچنین در شب عید، بسیاری از خانواده‌ها اقدام به پختن غذای خیراتی کرده و برای زیارت اهل قبور، به مزار می‌روند و پس از قرائت فاتحه، همانجا شام را به اتفاق هم صرف می‌کنند.

 

مطلب اصلی از: آقای محمدعلی حسین نیا                    

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۰۰ ، ۰۸:۴۳
درجی طالقانی

رمضان 1400

چهارشنبه, ۲۵ فروردين ۱۴۰۰، ۰۲:۳۹ ب.ظ

 

آوای اذان رمضان را عشق است                    مهمانی یار مهربان را عشق است

ماهی که درآن خطای تو می بخشند               با نمره ی عالی امتحان را عشق است

رمضان_کریم_مبارک

شعر از : محمدعلی ساکی - عکس از: بانو ندا ایزدی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ فروردين ۰۰ ، ۱۴:۳۹
درجی طالقانی

عید سعید فطر مبارک

جمعه, ۲۵ خرداد ۱۳۹۷، ۱۱:۴۰ ق.ظ


ننه قُوربانِ آن گیسِ حناییت

برنجی سینی و قندان و چاییت

مایی به دیمِ تو ماهه ننه جان

موبارُک باشه این عیدت، عزیزجان


شعر از: سیمرغ


عیدتان مبارک بندگان خوبِ خدا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ خرداد ۹۷ ، ۱۱:۴۰
درجی طالقانی

خداحافظ رمضان جان

سه شنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۵، ۱۱:۳۲ ق.ظ



خدا جانم
این لحظات عشق بازیت، دَره کَم کَمک، تُمام میبو و اونوقت ما میمانیم و حسرت عبادتانی کو توفیق انجامش، دستمان دِ دَرش.
ما میمانیم و حیفا باخوردن که چی وَن، اَندی راحت این خُجیرُ لحظات، دِ بُگذشتیم و نُتانستیم به درگاهت نزدیکتر گردیم.
مهربان خدا، به حق همین لحظات ملکوتیت، تک تکِ دوستانمی قلبه به قُرب خودت نزدیک گردان، که هیچ چیز در دنیا و آخرت، اوشانی وَن، از این نزدیکی به ذات بیکرانت بهتر نی.


◀️ سیده سحر سیدعلیخانیِ طالقانیِ سنگبُنی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ تیر ۹۵ ، ۱۱:۳۲
درجی طالقانی

اول سال قمری

سه شنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۵، ۱۱:۳۰ ق.ظ



بزرگی میگوت: محرمِ نباید اول سال قمری حساب کرد. بلکه رمضان، اول سال قمری هسته.
اِچین فروردین که اول بهاره.
وقتی میگیم بهار دلها، دُرو نی، حقیقتا اینطوره. آدمیزاد باید این ماهی میان، بیدار و بهار دلش آغاز گرده و انرژی لازم که دوری از خودبینی و گناه و خودپسندی هسته ره از سر سفره ضیافت الهی کسب کنه و پس انداز کنه تا سال دیگه و  رمضان و بهار دلهای دیگه ای. نم نم و با خِسّت زندگیشی میان خرج کنه.
آی که از ایمروز یواش یواش سفره برکت و رحمت رمضان دره جمع میبو. دیگه دکت آخُرِ سر جیری، تا بخود بجنبیم، مینیم دره صدای "والمسلمین عیدا" میا و عید فطر گردی.
دی فرصت کمی بمانده تا سفره ثواب و معنویت ده اندوخته جمع کنیم.
دی فرصت خیلی کمی بمانده تا این لجن و کثافت گناه تنم ده در کنیم.
هنوز فرصت دره که دستمانه آسمانی طرف بلند کنیم و دعا و استغفار کنیم و فرشته هان با سرعت مای صدا ره به خداجان برسانن.
دی این آخرین دقایق حقیقتاً فرصت کمه.
خودم میگم شاید رمضان دیگه دنباشم و حسرت این رمضانی که دبیم بکشم.
عزیزانِ جان،خجیر رفیقان، این یه امروز تا میتانین دعا کنین که بگوتن دعا کلید رهایی و آزادیه....

گر گوهری از کفت برون تافت
در سایه وقت نمیتوان یافت
گر وقت رود ز دست انسان
با هیچ گوهر خرید نتوان

◀️ ابوالفضل یزدانیِ طالقانیِ خُسبانی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ تیر ۹۵ ، ۱۱:۳۰
درجی طالقانی

آخرین افطاری ها

دوشنبه, ۱۴ تیر ۱۳۹۵، ۱۱:۲۷ ق.ظ



کوله بارتَ دَوَند. شاید این تنها افطاری که بمانست، آخرین فرصت باشه، که بَرسیم به مقصد.
که خدا رَ بشناسیم، که بفهمیم یه عمر چقد غافل بیِیم!

میتانیم به آسانی بشیم خدای سمت، میتانیم کاری کنیم که او از ما راضی باشه

ای سبک بال
در این راه شگرف
در دعای سحرت
در مناجات خدایی شدنت
هرگز از یاد مَبَر
منِ جامانده بسی محتاجم

◀️ سیدمصطفی افتخاریِ طالقانیِ پراچانی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ تیر ۹۵ ، ۱۱:۲۷
درجی طالقانی

عکسهای ماه رمضونی

دوشنبه, ۱۴ تیر ۱۳۹۵، ۱۱:۲۳ ق.ظ



آی مارَک جــــــــــــان من دی طاقت ندارم روز خیلی طولانیه 😢😢
کرکُتال گردی 😂😂😂

◀️ متن و عکس: سیدمصطفی افتخاری پراچانی



فقط هَمَندیَک بمانسته تا عید فطر
خجیره همشهریان، عیدتان مبارک بو

◀️ سید مصطفی افتخاری، به نیابت از گروه تولید محتوای درجی😉


الهی که همین امشو، همه ماهشانُو بِینُن..

عیدتان مُبارک بو
بندگیهاتان دی مقبولِ درگاه رب کریم

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ تیر ۹۵ ، ۱۱:۲۳
درجی طالقانی

روزه

يكشنبه, ۶ تیر ۱۳۹۵، ۰۲:۲۱ ب.ظ

🔰🔰 طنز طالقانی 🔰🔰

پارسال ماه رمضان، مُنُ بُرارم مشغول باغ بیل بیزّیَن بِیم. راستش اون روز خیلی گرم بَ و مایی کار دی سخت، روزه نیگیتیم. یه فلاسک چایی و نون و پنیر همرامان بَ، ساعت ۱۰ بَشِیم یه بوته ای پُشت و مشغول بُخُوردن گرستیم که یِهُو بِیدیم یه پیرمردُک از همشهریانمان بیامه مایی بالاسر ☹️

با عصبانیت بگوت: آهای وَچان، مگه شما مسلمان نییِین؟ 😠
ما خجالت بَکشیم و سرمانَ جیر اِنگتیم 😔
بعد بوگوت: جوان نُمُردان! حَلا مسلمان نییِین،طالقانی که هستین حداقل یه تعارف بِزِنین!!😊
 
من 😳
بُرارم
پیرمردُک😃
خلاصه سه نفری جاتان خالی......


✅ ارسالی از: احمد لهراسبی، لهران-سنگبُن


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ تیر ۹۵ ، ۱۴:۲۱
درجی طالقانی

سفارش مهم: تغذیه مناسب در ماه مبارک رمضان

يكشنبه, ۶ تیر ۱۳۹۵، ۰۲:۱۴ ب.ظ


موقع افطار، نوشیدن آب گرم بسیار مهم و شفابخش است زیرا:
۱- کبد را شستشو می دهد.
۲- دهان را خوشبو می سازد.
۳- دندانها را محکم می کند.
۴- باعث تقویت چشم می گردد.
۵- معده را شستشو می دهد.
۶- آرام کننده رگهای به هیجان آمده است.
۷- صفرا را می برد.
۸- بلغم را برطرف می کند.
9- حرارت معده را فرو می نشاند.
10- دردسر را آرامش می بخشد.

✅ ارسال متن: محمد آقابراری، از روستای وشته

ملتمس دعای خیر شما در سر سفره های عبادت و بندگی خدای رحمان هستیم
گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ تیر ۹۵ ، ۱۴:۱۴
درجی طالقانی