درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۳۵ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «طالقانی گل و واش و سبزی» ثبت شده است

نخودسبز کوهی

چهارشنبه, ۱۹ خرداد ۱۳۹۵، ۱۰:۳۸ ق.ظ

        🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺

نخود کوهی یا نخود وحشی گیاهیه که در کوهانِ بلند در میا و اندازه اش کیچیکتر از معمولی نخوده. مزه اش کمی تند و شور هسته و خواص فراوانی داره. سرشار از پروتئین گیاهی و ویتامین و مواد معدنی هسته و تقریباً هر چی معمولی نخودی میان دره، اینه ای میان دی دره. مصرف خام آن سفارش گردیه اما میتانید در نخودپلو و انواع تاس کبابها دی استفاده کنین.
روغُنش برای تقویت مو و درد سر و همینطور درد دندان مفیده. در درمان زردی (یرقان)، قولنج کلیه و دفع رسوبات بدن استفاده میبو. بپته نخود دی همراه با کمی نمک، برای درد سینه و گلو مفید هسته.

تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ خرداد ۹۵ ، ۱۰:۳۸
درجی طالقانی

توره ونگ

سه شنبه, ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۳:۰۰ ب.ظ

🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺


این گل با نامهای گل انگوری یا انگورک، سنبلک، کلاغک و موسکاری شناخته می شود اما در طالقان به آن توره ونگ، تور منگ یا کَل دیوُدَنگ می گویند.

مصرف این گل بنا به اعتقاد اهالی، توهم زاست و نیز معتقدند هرجا این گل باشد، مار به آنجا می آید (چون خوراک مار است) فلذا گلی منفور و غیرمحبوب در بین طالقانیان است.

در قدیم از آن برای رنگ کردن تخم مرغهای شب عید استفاده میشده و امروزه از بافتهای آن ماده‌ای استخراج می‌کنند که به مقدار کم برای رفع اختلالات دستگاه گوارش و رحم به کار می‌رود.

با سپاس از گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۵:۰۰
درجی طالقانی

قاصدک

شنبه, ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۱۱:۲۶ ق.ظ

🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺


این گل بهار، باغچه ای میان و در و دشت خیلی درمیا و  سبز میبو.
در زبان فارسی "قاصدک" نام داره
در طالقان این میگن بُزبُزُک
ساقه ش رو فوت کنی صدای سوت میدیه.
این گل خیلی مفیده برای ورم پا و
ادرار آور دی هسته. البته دم کرده خشک شده آن.

ارسالی از: مرضیه سیفی
با سپاس از: سیده فاطمه میرتقی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۱:۲۶
درجی طالقانی

کرک کین (قارچ)

سه شنبه, ۷ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۲:۵۵ ب.ظ

🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺


طالقانی میان یه جور قارچ یا همون کمنگوشه که طالقانیان میگن کرک کین یا قیاق کمانگوش.
البت کُرکِ کین با کمان گوش فرق داره. کرک کین زمینانی میان، همین ده ور در میا ولی کمنگوش فقط کوه درمیا. کمانگوش سفیدتر و خوشمزه ترم هسته.
کرک کین برخلاف کمانگوش با تغییرات دمایی هم خاک ده سر در میاره. چربیش کمتر و اُو ویشتری داره. مزه و طعمش نسبت به کمانگوشت از نظر کیفی خیلی پایین تر هسته. طالقانیان برخلاف کمان گوشت که خورشت مخصوص خودشه داره و در بسیاری از غذاهای طالقانی دی ازش استفاده مینن، کرگ کینه غالباَ در سوپ استفاده مینن و غذاهای دم دستی مثل پیازاُو. اصلاً این دوتا با اینکه همدیگه ای عموپسر هستُن، کلاسشان خیلی با هم فرق مینه.

به قول شاعر: با کرک کین همرنگ هم سر نی کمان گوشت.
ضمناً وچان بگوتُن در زنجان کیلویی30 هزار تومن می روشُن، همین قیمت دِ فرقشان معلوم میبو. کمانگوشت در بدترین حالت و رکودی بازار، کیلویی پنجاه تومن قیمت داره.

تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۴:۵۵
درجی طالقانی

طالقانیانی خُجیره غذاهان

سه شنبه, ۱۳ بهمن ۱۳۹۴، ۰۲:۱۶ ب.ظ


انواع آش شامل: بلغور آش، کَشک آش، دو آش (دوکَجیز)، کلم آش، کنگر آش، وَچانی دندان کشان آش (آش دندونی)، تِلی آش (تِلیارد): یه جور ماش بَ آردش میکردن با آردش آش درست می کردن، جَرَند آش مخصوص پراچان: جرند یک نوع سبزی تلخه، تُرش آش (آش زرشک یا سُج-قره قوروت آش یا آش آلوچه)، آش کدو حلوایی، صورتی آش (آش لبو چغندر)



انواع سبزی پلو شامل: آتُک پلُو  (والک پلو)، شوُرُک پُلِو، سیابُن پلو (سیابن نوعی سبزی کوهی)، سبزی باغی پلو




غذاهای تریدی: آبگوشت، تاس کباب، خوراک، کَلّه پاچَه، اوُ پیاز (پیاز اِوُ یا اشکنه)، کشک او (کاله جوشیخنی (شبیه آبگوشت اما میانش حبوبات دِنی)، شیر تریت، شیرپَت، گورماست (شیر و ماست و نون)، آبه دوغ، حرش (آقوز گاو تازه بزاست)




پلوها: آلبالوپِلو، لوبیا پِلو، کلم پِلو، اَرشته (رشته خالی) و رشته پِلو، بلغور پِلو، کله پلو (کله پاچه رو میریزن تو برنج بار میزارن)، اُجاره (هویج) پِلو، لَخ و لوخ پلو (پلویی که توش همه چی میریزن مثل کلم و هویج و اسفناج)، مَرجو (عدس) پِلو، قورمُزه پِلو (لوبیا پلو یا استامبولی پلوسیب زمینى پلو با ماستى همراه.       



غذاهای نونی: پنیربیج، بَپُته تَرَه، گزنه تره، ترشه تره، سیب زمینی برشته یا همون سیب زینی حلوا (سیب زمینی پیاز داغ، دوپیازه)، کوکو  کدوحلوایی، کوکو گزنه، کوکو وارنگو (کوکوی گل ریواس)، قورمه با تخم مرغ، زیره با تخم مرغ، کچور (کشمش سرخ کرده با تخم مرغ، یتیمچَه، زیراجوش (زیره و تخم مرغ و عسل)، تراقلیه (پیاز سرخ میکُردُن میانُش تخم مرغ میزیَن، میخوردُنسیب زمینی پخته با تخم مرغ آب پز با شورِ پنیر قاطی میکُردُون با گوشکوب میکوبین میخوردُن       



پلوخورشتها: جوزه خوروش (سیا خوروش، فسنجان)، لوبیا خورشت، ریواس خورشت، کمانگوشت خورشت (کمانگوش قلیه)، مرجو خورشت، کلم خورشت، کَنگر خورشت، قلیه (کوبیده آبگوشت و پیاز داغ میکنن، آب میریزن میشه خورشت)   


   

سایر خوراکها: شیر برنج، حلیم، آروشه یا آرشو (تخم مرغ آرد روغن عسل)، بوربنی (سیب زمینی زیر آتشتوک حلوا (بجای روغن یا کره، خامه فراوان میریزن)





طالقانیانی کباب: گوسفنده درسته خورد میکردن، دمیکردن پوستشی میان، تنور میان هامینان با دمبش پوستشی میان میپت






لازم به ذکر است که خوراک طالقانیان، به غذاهای ذکر شده محدود نمی گردد و این خوراکها، تنها بخشی از غذاهای متنوع و خوشمزه دیار طالقان است.


فایل صوتی این متن، با صدای استاد فرشید فلاحی تقدیمتان

دریافت کنید




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ بهمن ۹۴ ، ۱۴:۱۶
درجی طالقانی