قایم موشُک

قایُم موشک وازی می‌کوردیم

چُشمانُمو بیگیتُم و تا دَه بُشمُریَم

حالیم بَ که دُمبال یه دَگ و دوجه‌ یِی که پیدات ناکُنُم

بعد که چُشم وا کوردُم بِیدیَم بِشی‌یِی... یادُم بیامه یه جا بُخوانده بی‌یَم:

«قایم موشک بازی تمرینِ جدایی‌هاست!»

بشی‌یَم طِوله‌ای میان، دنی بی‌یِی... یک یک اتاقان سَرُک بَکشی‌یَم، تندورستان، مطبخ، پسینه و حیاط و کُلِ باغو دی بِیدیَم!

یِگهو یادُم دَکَت به پُشت بُوم...

پَله‌کانه جَر اومی‌یَم و مُچته در حالِ دُندُک بِزیَن به گته نَنه‌ای لواشکان بیگیتُم.

 

آها عِزیز جان، اینجا طالُقانه، قایم موشک وازی غلط می‌نه مایی بِ تمرین جدایی‌هان باشه! نهایت موشُشی همراه میتانی تمرین پاتُک بِزیَن کنی.

ایسه یه تیکه لواشک مُنه هادین تا مُن دی به گته ننه نگوئَم این موش باخوردگی لواشُک، تی یِی کاره!

 

وَگُردان طنزآلود یک شعر عاشقانه با چاشنی نوستالژیِ ناسیونالیستیِ یک طالُقانی اصیل که زود بُراق میبو اگه کسی بُخوا از جدایی گَپ بَزنه!

به قلم: سیده مریم قادری

اصل شعر قایم باشک از: آقای وحید رجائی نژاد

 

شعر شورُک چینی

کوه برای مردمان ساکن دامنه‌های البرز، نمادِ استقامت، برکت و سنگ صبوری است. بهاران که دامن سبز کوه پر از سبزی‌های صحرایی، برکت خود را به روستاییان عرضه می‌دارد، زنان و مردان دسته جمعی، برای بهره بردن از این سخاوت کوه و یافتن روزی به آن می‌روند.

اما گاهی هم کوه رفتن، بهانه‌ایست برای فرار از غمها... و یافتن سنگ صبوری چون کوه، برای درد دل و کاستن از دردی که هیچ درمانش نیست.

حکایت تره چینی دخترکی خسته از غمِ روزگار و جفایِ یار، به زیبایی در شعر زیر آمده است.

دخترک با دلدارِ بی‌وفای خود که همسری غیر او برگزیده، این چنین نجوا می‌کند:

 

مینی پِی تو راه نیا دَرُوم میشُم شورُک چینی               تو بَشو اُِوتو بُدار، مُنَِک میشُم شورُک چینی

خسته از مردمی گَپ گَپ میون این همه کار                تو خودتی یارُ و بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی

یاد اون واشِ باری که آدُمی جان در میشو                  تو خودتی مالُ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی

مایی دارانی سَرُک کِشگیریدان لانه مینُن                   خودتی دارِ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی

باغانی گَل شیلانُک داران که بار بیوردینه                وَلگَنش رو تو بُدار، مُنَِک میشُم شورُک چینی

زرُچی لانه رِ بِین، مرغانشی سَر نُشتیه                   خودتی کُِرگُ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی

مایی وَلگان همه رو خاکِ سیا سَرآشیه                      خودتی جُوو ر بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی

 

 

شعر را با صدای محمد حبیبی دریافت و گوش کنید ^کلیک

^{عکس اول از: آقای جواد عباسی     عکس دوم از: خانم پروانه پلای}

^{با تشکر از کانال طالقانی‌ها بابت انتشار شعر}

مواظب دنیای من باش

خُودُت دِ مُواظبت کُن جـآن

دی عِینِ تو بُسات نمی‌بو

تو دِ فقط یه دانه این دنیایی میان دَره

و تو خُودُت به تنهایی، مینی دنیایی

 

 

بَرسان به اونی که دوسُش داری

اوقاتتان به تندرستی عِزیزانِ جان

چراغِ نفتیِ شعر

 

چراغِ شعری میان، نفت دِمینُم

در و دیوارِ دلتنگی ر پیته میکَشُم

و پنجره‌ای دیم، می‌نیشُم و تو رِ چُشم به راه می‌مانُم

که حافظ، چله شو، مُنه بگوتیه:

 

مژده   ای دل که  مسیحا  نفسی  می‌آید...!

 

 

متن از: سیده مریم قادری اورازانیِ طالقانی (سیمرغ)

عکس از: مجید دربندسری

 

دلنوشته پیرمرد برای همسرش

 

نیمی‌دانُوم چند وقت از بِشی‌یَنُت بُگذُشتیه، اَمبا

کُهنگی این دردی کو سینه‌می میان بَنُشتیه

از تازگیِ قشنگِه خاطُراتمان ویشتره!

 

یادُوش بخیر صُحب به صُحب

مُنو با یه ایزار نان راهی صحرا میکُردی

ایسه الآن وَلگه که جیر میا و مُنی کو بی ایزار این کوچه ر جَر میشُم

و هَمّـُوش دی تی‌یِی یاد دَرُم

 

به قلم: سیده مریم قادری، از اهالی روستایِ اورازان طالقان

 

برگردان متن طالقانی به فارسی:

نمی‌دونم چند وقت از رفتنت گذشته، اما کهنگی دردی که تو سینه‌اَم نشسته، از تازگی خاطره‌های قشنگمون بیشتره. یادش به خیر که صبح به صبح، من رو با یه سفره نون راهیِ صحرا (زمین کشاورزی) می‌کردی. حالا الآن برگها هستند که پایین می‌آن و من که بدون هیچ غذایی، از این کوچه بالا می‌رَم و همش هم به یاد تو هستم!

 

 

عشق یک رازه!

دوست بُوداشتُون یه رازه!

که مَردی قلبی میان دَره

و زُنی خنده‌ای میان...!

 

هِمینی واستان، آبّا به گَته ننه میگوت:

تو گو مینی رازه میدانی، خا بَخَند جان...

عکس از: مهدی ویسانیان

طالقانی درجی

شعری از شاملو برگردان شده به طالقانی دریافت کنید

شازده کوچولو و روباه

 کیشکه شاپُسَر بُپُرسی:

-        این کو بیایی و هیشکی خوشحال نگَرده دِ غصّه تر چیه؟

 روباهَک او ر بگوت:

-        این کو بِشی و هیشکی رِ حالی نگرده!

عکس بالا از: خانم کاترین کمالی

طالقانی درجی

دستتو که گرفتم، دیگه رها نمی کنم

دستانته منو هادین...
مون شعر بلد نیم
ولی تی یی دستکانی همراه
تا همیشه ی خدا، آشنایوم...

#زنده_باد_زبان_مادری

آدُمی که عاشُقی سرش درشو

‍ اون موقان که ما جوان بیم نه ولنتاین به،نه قرمز خرس و نه این چیزان....
ما اصن نیمیدانستیم که اینان چیه‌...
پای عقدی سُفره که بله رو میگوتیم عشق دی میامه مایی قلبی میان و تا همیشِک میماند.
شاید هیچ وقت نگرسته به که به هم بوگوییم  همدیگه ر دوست داریم اما جانمان برا هم در میشه...
شاید کم پیش میامه همدیگری بن گلی،هدیه ای چیزی هگیریم اما بازم عشقمان تکراری نیمیگردی...
دلمانی میان دی حتی یه بارم نیمیگوتیم اززندگیمان خسته گرستیم...
زندگیانمان سخت به اما کنار هم روزگارمانه میگذراندیم.سخت به اما شیرین دی به...
عشق اگه عشق بو نه روز میخوا نه قرمز خرس نه گل و نه این چیزانه....
عشق یه پاک دل میخوا که تا تهش همینطو پاک بمانه....
عشق... آدمی میخوا که عاشقی سرش درشو....
زندگیانتان پر از عشق❤️

نازنینهای در عکس: آقای سیدهدی سیدعلیخانی و بانو هماکلانکی هستند. 

📝نیلوفرسیدعلیخانی

داستان دلدادگان طالقانی: عزیز و نگار

عزیز  و  نگار

به گویش طالقانی با صدای جناب آقای نورالله لهراسبی

فایلهای زیر را دریافت کرده و گوش کنید (نُه قسمت)

قسمت اول              قسمت دوم              قسمت سوم

قسمت چهارم          قسمت پنجم             قسمت ششم

قسمت هفتم           قسمت هشتم          قسمت نهم

تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

همچنین این داستان زیبا را با صدای جناب آقای روزبه اجلالی هم می توانید دریافت کرده و گوش کنید. (یازده قسمت)

قسمت اول              قسمت دوم              قسمت سوم            قسمت چهارم         

قسمت پنجم            قسمت ششم            قسمت هفتم           قسمت هشتم         

قسمت نهم               قسمت دهم            قسمت یازدهم

تهیه شده در گروه طالقانیها

عزیز و نگار، داستان دو دلداده از منطقه آردکان شهرستان طالقان است که قدمت آن به چند قرن می‌رسد. به احتمال قریب به یقین، باید داستان عشق عزیز و نگار را آخرین حلقه گمشده دلدادگی عاشقان دانست که بارها در تاریخ ادبیات فارسی شاهد برخی از آنها بوده‌ایم.

عزیز و نگار نیز چون باقی عاشقان، پس از طی مرحله عشق زمینی ـ چناچه عارفان بر آن قائلند - به عشق آسمانی دست می‌یابند و جالب اینکه جز در عزیز و نگار چاپ شرکت نسبی کانون کتاب که در آن عاشق و معشوق به خیر و خوشی به هم می‌رسند و داستان به پایان می‌رسید، در باقی روایت‌ها شاهد غرق شدن آن‌ها در شاهرود یا غیب شدنشان هستیم. در روایت کمالی دزفولی هر دو سنگ می‌شوند.

این عشقنامه در زبان تاتی نمود پیدا کرده‌است و مردم روستاهای منطقه طالقان، رودبار، الموت، تنکابن، اشکور و غیره که با نسخه‌های دست‌نویس و روایت‌های سینه به سینه این عشقنامه آشنا بودند، به مرور به نسخه چاپی داستان عزیز و نگار دست یافتند. هر روستا کتابخوانی داشت که با خرید این کتاب مجلس آرای شب‌نشینی‌ها و جمع‌های خانوادگی شود. در عین حال، عزیزخوان‌ها و نگارخوان‌ها نیز بر رونق روزافزون این داستان افزودند.

مزار یادبود عزیز و نگار در روستای آردکانِ طالقان

اکنون و پس از گذشت سال‌ها به رغم چاپ و انتشار داستان‌های گوناگون معاصر، همچنان داستان عزیز و نگار ارزش خود را حفظ کرده‌است و پیرمردان و پیرزنان روستایی در زمان‌های مختلف و به مناسبت‌های گوناگون، به زمزمه اشعار این داستان می‌پردازند.

برگرفته از ویکی پدیا فارسی

فایل PDF از قدیمی ترین نسخه های داستان عزیز و نگار که توسط آقای مهرداد فلاح دهکی اصلاح و باز نشر شده است.

دریافت کنید (دانلود)

🎼آواز عزیز و نگاری
💢با نوای دلنشین استاد فریدون پور رضا
زبان: گیلکی منبع: کانال گیل دیلم و کانال طالقانیها

دریافت کنید (دانلود)

🎶🎵 آواز عزیز و نگار 🎵🎶
💽 آلبوم پای البرز کوه
🎤 خواننده : امیر غرقی (سیاوس پور)

دریافت کنید (دانلود)

با سپاس از کانال طالقانیها و کانال گیل دیلم