درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «سنبلک» ثبت شده است

پیر سنبل یا زبان طلا

چهارشنبه, ۱۷ شهریور ۱۴۰۰، ۰۹:۴۱ ق.ظ

پیر سنبل، گیاهی که هیچ جایِ دیگری نمی‌رود!

عکس از: بانو مهتاب انارکی

گیاهی که از همه جای دنیا، فقط ایـران و آن هم دامنه‌های البرز را برای روییدن انتخاب کرده است.

بوته گیاه «زبان طلا» یا «پیر سنبل» را حتماً در کوه‌های طالقان جانمان دیده‌اید.

گیاهی اندیمک و بومی که خواص دارویی دارد و محل زندگیش در محدوده البرز مرکزی است و هیچ جایِ دیگر دنیا، پیدا نمی‌شود.

این بار اگر از کنارِ این نازگیاه گذشتید، با لبخند مهربان‌تری نگاهش کنید، چرا که وفاداری ریشه‌هایش به خاک البرز عمیقاً ستودنی است.  

این گیاه را در طالقان، به نام‌های اُسـّاک یا سُنَح (صُنح یا سنه) می‌شناسند و برخی چوپان‌ها به آن «خَر کَلَم» می‌گویند.

اگر طالقانی اصیل باشی، حتماً در کوه، حداقل یک بار با استفاده از برگ‌های این گیاه که به صورت کاسه درمی‌آید، آب خورده‌ای. گیاهی نایاب که در کوه‌های دنبلید و اورازان به فور یافت می‌شود.

 

 

منبع عکس: ایزدبانوی گل‌ها

 

پیر سنبل یا زبان طلا، با نام علمی:  Ligularia persica یک گونه گیاه علفیِ چند ساله است که انحصاری ایران است و در ارتفاعات کوهستانی البرز می روید .
منبع: کتاب فرهنگ نامهای گیاهان ایران، نوشته: ولی الله مظفریان، صفحه 320

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ شهریور ۰۰ ، ۰۹:۴۱
درجی طالقانی

توره ونگ

سه شنبه, ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۳:۰۰ ب.ظ

🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺


این گل با نامهای گل انگوری یا انگورک، سنبلک، کلاغک و موسکاری شناخته می شود اما در طالقان به آن توره ونگ، تور منگ یا کَل دیوُدَنگ می گویند.

مصرف این گل بنا به اعتقاد اهالی، توهم زاست و نیز معتقدند هرجا این گل باشد، مار به آنجا می آید (چون خوراک مار است) فلذا گلی منفور و غیرمحبوب در بین طالقانیان است.

در قدیم از آن برای رنگ کردن تخم مرغهای شب عید استفاده میشده و امروزه از بافتهای آن ماده‌ای استخراج می‌کنند که به مقدار کم برای رفع اختلالات دستگاه گوارش و رحم به کار می‌رود.

با سپاس از گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۵:۰۰
درجی طالقانی