درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۱۱۵ مطلب در اسفند ۱۳۹۴ ثبت شده است

آدُم بودن

يكشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۲ ب.ظ

سلام خجیر همشریانوم
صبح همگیتان به شادی

خیلی ها دارون اما نودارون
خیلی ها ندارون اما دارون
سیری خیلی خوبه
اما خیلیان سیر نین اما نمیدانوم چبه سیرون
پس آدوم میتانه سیرنبو اما طبع سیریشه را داشته باشه .
مال همیشاک میشو ومیا
پول همیشاک میشو ومیا
ولی ی چیزی وقتی بشه دیگه نمیا
اونم آدُم بودنه
و
چندی آدُم بودن وآدُم ماندن سخته.

متن: مریم تاجدینی

 

چه مهمانان بی دردسری هستند مردگان، نه به دستی ظرفی را چرک می کنند و نه به حرفی دلی را آلوده

تنها به شمعی قانعند و اندکی سکوت

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۴ ، ۱۵:۲۲
درجی طالقانی

طالقان قشنگ

يكشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۱ ب.ظ


طالقان قشنگه

باران بیا قشنگه

برف بیا قشنگه



غروبش قشنگه

آسمانش قشنگه

زمینش قشنگه

بهارش قشنگه

تابستانش قشنگه


ای خدا جان خلقتتی قربان



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۴ ، ۱۵:۲۱
درجی طالقانی

بِوْساندُن _بِوْسُسْتُن

يكشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۱ ب.ظ

درآمدی بر ریشه شناسی واژگانِ طالقانی (etymology )

بِوْساندُن _بِوْسُسْتُن
این فعل به دو صورت متعدی (بِوْساندُن) و لازم (بِوْسُسْتُن) در گویش طالقانی مورد استفاده قرار می گیرد.
با توجه به ریشه شناسی واژگان از روش زبانشناسی تطبیقی می توان حدس زد که این فعل همریشه با فعل گسلاندن و گسستن فارسی باشد.
حال می پردازیم به سیر تغییر این دو فعل :
1. در بیشتر فعل های گویش طالقانی به ابتدای مصدر حرف ب اضافه می شود :
مثال
خوردن =>بُخوردن،  مردن =>بُمردُن
کاشتن=> بُکاشتن و....
بنابرین با اضافه شدن ب، گسلاندن و گسستن تبدیل به بُگسلاندُن و بُگسَستُن شده اند.
۲. حذف گ.
فرآیند حذف گ به اینصورت اتفاق افتاده که ابتدا گ تبدیل ب واو شده است. این تغییر در واژگان دیگر هم دیده می شود
برای نمونه واژه ی گرگ در بسیاری از لهجه های ایرانی از جمله قسمت شمال شرقی طالقان ورگ گفته می شود که  قابلیت تبدیل گ به ب را نشان می دهد (هرچند باید یادآوری کرد که اصل کلمه گرگ، در پارسی باستان وِرک است که بنا به دلایل زبانشناسی که مجال بیان آن در اینجا نیست تبدیل به شکل امروزی اش یعنی گرگ شده است. جالب اینکه این واژه در زبانهای اروپایی مثل روسی و انگلیسی و آلمانی قرابت بسیاری با ریشه ی نخستین خود دارد گرگ در روسی وُلْک و در انگلیسی وُلْف تلفظ می شود که بسیار نزدیک به گرگ هستند.) با این توضیح بجای گ، حرف واو در فعل یاد شده نشسته است و آن را به صورت بُوْسلاندن و بوْسُسْتُن در آورده است.

۳. از آنجایی که تلفظ واو ساکن در کلمه بالا تاحدودی سخت است، و معمولاً در گویش طالقانی  به صورت aw تلفظ می شود.،تلفظ واو بعد از ب، به aw بدل شده است.=>بُوسَلاندن و بُوسُسْتُن ۴. در نمود متعدی حرف لام در اثر کثرت استعمال و برای راحتی در گفتار حذف شده است و مصوت کوتاه "_ َ " با مصوت بلند بعد لام ادغام و آ شده است.
۵. در نهایت نمود متعدی فعل بوساندُن
و نمودلازم بوسستُن به صورت امروزی در آمده اند.
چند نمونه :
ریسمان بوسست= ریسمان پاره شد. (گسست)
خر ریسمانَ بوساند= خر ریسمان را پاره کرد(گسلاند)
در ادبیات پارسی به تکرار هر دو نمود این فعل را می توان یافت :
چشم از تو بر ندارم، ور می کشد رقیبم
شمشیر نگسلاند پیوند مهربانان......
یا
گسست عهد مودت نگار دلبندم...
و موارد بیشمار دیگر
گسلاندن در زبان روزمره پارسی به کار نمی رود
تنها گسل و گسلش از مشتقات آن در زبان کاربرد دارند
گسستن اما کم و بیش با مشتقاتش مورد استفاده قرار می گیرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۴ ، ۱۵:۲۱
درجی طالقانی

دراغاندن

يكشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۱ ب.ظ

دراغاندن؛ این واژه به احتمال بسیار از ترکیب دو جزء در + آگندن تشکیل شده باشد. که معنای آن انباشتن ظرفی یا چیزی از شی یا چیزی دیگر می باشد.

از آنجایی که بسیاری از حروف در زبان پارسی و گویش های بیشمار آن قابلیت تبدیل به هم را دارا می باشند، (مثلا تبدیل ز ب ج و گاه به چ، ک به ق، گ به غ، ب به ف، و به ف) به احتمال حرف گ در واژه ی آگندن بدل ب غ و مصوت کوتاه روی آن یعنی" _َ " تبدیل به مصوت بلند" آ" پس از غ شده است. با این توضیح واژه ی آگندن در طول سالیان متمادی از شکل نخستین خود تحریف و به صورت دراغاندن در گویش امروزی طالقان در آمده است.

امروزه اگرچه اصل واژه ی درآگندن در فارسی معاصر کاربرد ندارد،اما گونه ی تغییر شکل یافته ی آن یعنی دراغاندن  در گویش طالقان کاربرد فراوان و روزمره دارد و معنای آن پرکردن چیزی با زور و به غایت می باشد.

نمونه:

واشانَ دراغاند کیسه ای میان= علف ها را به زور درون کیسه جای داد (کیسه را از علف انباشت)

درنَه رَ دراغاند دَهَنُشی میان= لقمه را با فشار در دهانش کرد.

این واژه به صورت قید "دراغان دراغان" و پسوند" لَگا دراغان "  و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۴ ، ۱۵:۲۱
درجی طالقانی

زمستان

يكشنبه, ۱۶ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۱ ب.ظ


زمستانَ کسی یادم نیمینَه
دیگه هیچّی مُنَ شادُم نیمینَه
دلُم ویرانَه گردی دردو غم دَ
چی اِیْ بَ هیچکی آبادم نیمینَه

چرا ایمروزو فردا مینی ای دل
چرا دردُتَ حاشا مینی ای دل
غلط کُردم بوگوتُم عاشق استُم
تُ آخُر مشتُمَ وا مینی ای دل

زمین و آسمان سر تا به پا هیچ
تمانَ زندگانی بُخّدا هیچ
دَسُت داری اگَه جمشیدی جامَ
می شی گوری میان،بی سرصدا هیچ

زمین خیسَ هوایی دُل بیگیتی
مینی پوجارَکانَ گل بیگیتی
مگه چِندی نفس دارُم خدایا
فقط غم دَ دلُم حاصل بیگیتی

سیا ابرُک بیگیتی آسمانَه
زمینَ سایَه کردی بی وهانَه
نه کوپا تیرَ نه گلکارَ بومان
چه خاکَ سر کُنُم من این میانَ

غلاچُک داری سر غچ غچ می خوانَ
می دانی او مینی دردَ میدانَه
اچینَ برمه کردن غچ غچانش
می خوانَ و هیلَ هیل اشکُش میشانَه

خداوندا دلم لبریزَ دردَ
مینی جور ای خدا هیچکی نگردَه
مُن اون دارُم کو ریشه انش وُخشکی
تمان َ وُلگکانُم  زردَ زرده

پسا پیشا نُگو ای بی نوا دل
بنیش و برمَه کن بی سر صُدا دل
نمی خوانَ کسی بیگانهِ ای خط
کُجَه پیدا مینی تُو آشنا دل؟؟؟


 شعر و دکلمه: آقای محمود رضایی از سنگبن

شعر با صدای محمود رضایی تقدیم به شما (دریافت کنید)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ اسفند ۹۴ ، ۱۵:۲۱
درجی طالقانی

آلبالو پلو طالقانی

شنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۴، ۰۲:۰۰ ب.ظ


همه تانِ سلام.
آفتو ظهر گِردی، هنو هیچی نَپُتیَم ناهاری بَه.
ایسه امروزمانی ناهار، یه خُجیره غذای طالقانیه:
                                        🍒 آلبالو پُلو 🍚
🍒 مواد لازُم:
برنج
گوشت چرخ کرده یا مرغ
پیاز
آلبالو
شکر
نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین، ادویه گوشت یا ادویه مرغ
روغن

🍚 طرز تهیه:
اوُل میشین باغی میان، یه نیم کیلو آلبالو میچینی و میوری خُجیر میشوری و هَستانشو میگیری. هرچقدر آلبالو داری، نصف همان مقدار، شکر میریزی سرُش و مینگنی یه خنکه جا تا یک ساعت، شکر به خوردش بشویه. (اگه غذای شیرین دوست داری، مقدار شکرته به اندازه مقدار آلبالوآنت بگیر. مثلاً نیم کیلو آلبالو، 250 گرم تا نیم کیلو شکر میخوا، بسته به تی یی ذائقه)
بعد دی دو پیمانه آب دمیریجی قابلمه ای میان و آلبالو و شکر و میپچی برای مدت یه ربع. ایسه آلبالوآنو از اُو جدا مینی و او رِ یه مقدار ویشتر حرارت میدی و نگه میداری برای بعد از دَم دُناین.
اگه دلت خواست غذات با مرغ باشه، مرغو میپَچی و ریش ریش مینی و در جَختی کُره یا روغُن تفت میدی و آنه ره ادویه مرغ (دارچین، زعفران و هل) میزنی.
اگه دی گوشتی همرا میپَچی، گوشت و پیاز رنده شده و نمک و فلفل و ادویه رو مخلوط مینی و ورز میدی و گلوله مینی و روغنی میان سرخ مینی تا به قولی "کوفته ریزه" یا همان "گوشت قلقلی" گرده.
برنجُ اوکش مینی و آلبالو و گوشت ره لابلا دمیریجی و بعد دم مینی تا بَپچه. فقط یادت باشه اولاً برنجه، دان بگیر تا شِفته نگرده. دوماً یه تیکاک نان یا سیب زینی تهش بنگنی که چون آلبالو پلو شیرینه غذائه، خودشی ته دیگ بَسوت میبو.
آخُر سر که غذا نیم ساعت دم بکشی، شربت غلیظ گردیه آلبالو ره به آن اضافه و قاطی برنج مینی و میَلی نیم ساعت دیگه دم بکشه. بعد غذا رِه با خلال پسته و زعفران تزئین کُرده و نوش جان مینی.
نکته: میتانی به جای آلبالو تازه، از مربای آلبالو دی استفاده کنی، راحت تره و زُمستان که آلبالو دِنی، کار راه اندازه، چون که بی آلبالوپلو زندگی سخته و نمیشا تا بهار و تابُستان صبر کُرد.


آشپز: سیده مریم قادری

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۴ ، ۱۴:۰۰
درجی طالقانی

آردی داستان

شنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۴، ۰۱:۴۵ ب.ظ


طالقان برخلاف بلاد دیگه ارباب نداشت . کدخدا و اعیان دبه . ارباب نه .همونطور که میدانین طالقان صاف زمین دنبه اکثرا شیب و دمجار و کند و در و تپه هسته .بیشتر هم دیمی میکاشتن . اصول تولید هم اینجور به که مثلا منی زمین زیاد به هامیدام رعیته نصفه ای یا دو بر یک میکاشت . رعیت یه سهمی هامیدا گوسفنداره که مثلا سه شو مال زمینی سر بخوسانه که مال کود بریزه زمین قوی گرده. یه سهمی دی هامیدان گویاره . که ورزا و خیش بیاره زمین ورز هادیه یه سهم دی گندم چین .یه سهم دی آسیابان. یه سهم دی چروادار . خلاصه این چرخه آرد ده چندتا خانواده نان میخوردن.
طالقان چند نوع آرد مرسوم به

جو آرد،
گندم آرد،
گورسی دانه ارزن میماند دی آرد میکوردن،
تلی آرد دی به که خودش داستان داشت

تلی مثل ماش میمانه کمی سیاتر خیلی دی تله بعد از بچین وخشک کردن مثل گندم اوره توخربند خوردمیکردن بعد خرمن تلی ره میبردن روخانه اوی میان هامینان یه هفته اوی میان می ماند تااون تلخیش د رشوه بدمی او ردن بامی سر افتاب میکر دن خشک گرده بد میبردن اسیو آرد میکردن .
قرمز آرد که هیچ اطلاعاتی ندارم.
برنج آرد و به آرد که هسته خرما ده درست مبکردن که نمیدانم نامش چی به این دوتا ره اعیان استفاده میکردن البت اوشان دی سالی یه بار.
خلاصه اینکه طالقان هیچکس ارد نمیخری ویشترین استفاده ارد گندم به منتهی کنارش جوآرد تلی آرد مصرف میکردن تمام محصول مال خودشان به.
خودشان میکاشتن خودشان درو میکوردن خوشان آرد میکوردن خودشان میداشتن قدیمی خانان یه چیزی شبیه تنور دبه برای ذخیره آرد و گندم استفاده میگردی اسمش پالفه به یا کندوج یا آرد
کندو انبان دی دبه آردی به کو از پوست گوسفند درست میکوردن.
آرد یه مصارف دیگه دی داشت مثلا اونن قدیما که یخچال دنبه طالقان میوه دنبه اگر کسی میوه ازاینو ر می اوردن اونه می خواستن زمستانی به بدارن اونه دمینان اردی میان تابها رمی ماند یا اگر بدنشان با آب یا بخار میسوت آرد میرختن سرش کو تاول نزنه.
تا یه لقمه نان بیا سفره سر همه زحمت میکشی ین
نان حرمت داشت، نان جان به

گردآوری شده به همت اعضا گروه تولید محتوای درجی بخصوص حاج محسن ابراهیمی و ابوالفضل یزدانی


کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام/وبلاگ درجی TaleghaniDarji) مجاز است.


آردی داستان با صدای محمود رضایی تقدیم به شما (دریافت کنید)

آردی داستان با صدای خانم سوداگری تقدیم به شما (دریافت کنید)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۴ ، ۱۳:۴۵
درجی طالقانی

ساخت تنور

شنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۴، ۰۱:۳۸ ب.ظ

تنور
مواد لازم :
1_ خاک قرمز
2_ موی بز
3_ آب
مراحل ساختن:
1_ زمین مسطحی که در طول روز آفتاب بر آن نتابیده و کاملا خنک و سایه باشد وآب قدرت نفوذ آنرا نداشته باشد انتخاب می کنیم.
2_ مقدار 130 تا 150 کیلو خاک بر روی آن به صورت تپه ای کوچک در می آوریم با حفر چاله ای کوچک بر بالای تپه و ریختن اب صبر می کنیم تا آب همراه خاک خورده گردد.
نکته: در این مدت آب و خاک نباید هم بزنیم .
دوباره عصر همان روز مجددا مقدار کمی اب بر اون میریزیم.
3_ نصف موی یک بز را به آن اضافه می کنیم و بعد با پا برهنه آن گل را هم می زنیم.
سه روز متوالی و در هر روز در دو نوبت 2 ساعته با پاشنه ی پا این گل را ورز می دهیم.
4_ در روز چهارم و پایانی با مشخص کردن ابعاد تنور،پی ریزی ابتدایی تنور را با یک طبقه از چهار طبقه آغاز می کنیم.
نکته: بهترین ابعاد 110*90
5_ با تخته گل آماده را به صورت 14قالب مسطح با قطر یکسان در می آوریم، قطر ابتدایی تنور بیش تر و تنور در طبقه چهارم و بالایی ترین معمولا 60 الی 70 سانتی متر قطر  دارد.
6_ قطر تنور حداقل 3 و حداکثر 6سانتی متر می باشد.
نکته: در حین چسبانده قالبها از آب استفاده نمیشود. جهت چسبنده بودن قالبها می توان از سفیده تخم مرغ به مقدار بسیار کم استفاده شود.
7_ هر طبقه تنور می بایست یک هفته خشک شده تا سرپا بماند.
8_ مرحله آخر به وسیله قاشق یا لاک ساب نقشهایی بر لبه تنور که اصطلاحا به آن مهره گفته میشود تصویر میکشیم.
بعد از پایان ساخت تنور به وسیله مدفوع گاو ماده ای که شیر دارد( گو زور) بر بدنه بیرونی تنور میمالیم تا از ترک خوردن جداره بیرونی جلوگیری گردد.


این متنِ مربوط به ساخت تنور که تقدیم شما گردیده، از وبلاگ تنورستان بوده است به مدیریت سرکار خانم مهری شیخ حسنی

با سپاس از همه مبلغان زبان و فرهنگ این دیار کهن


ساخت تنور با صدای عباس فرامرزی تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۴ ، ۱۳:۳۸
درجی طالقانی

نان بپتنی وسایل

شنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۴، ۰۱:۲۷ ب.ظ

نان بپتنی وسایل

لاک : چوبی گود ظرف هسته برای خمیر کوردن آرد
وردنه : چوبی استوانه نازک کوردن خمیری به
استام : فلزی صاف قاشق لاک اوی همرا تمیز میکوردن
لاکیجَه : شبیه لاک به فقط یه بوجوک کوچیکتر
چپی : سبدی چوبی به که نان ازتنور در ارون اونی سر مینگتن تاخنک گرده وخمیرنباشه
نان بند : وسیله ای که خمیر پهن کوردی یه ره اونی سر میکشی ین اونی همرا میزی ین تنوری دیم
اُستام : کاردکی به کو اونی همراه نان تنور دهجدا میکورد،یجورایی حکم پیمانه دی داشت اونی همرا خمیره از لاک در میوردن کنده ای ب
پیتَه : دستمال دم دستی
لاک سَرین گَن : پارچه ای به گوخیلی کلفت به ومعمولا خود زنکان موتون تا خمیری سر دنگنن خشک نگرده
خوان : چهار پایه چوبی به برای زیر وردنه کوتاه به از زمین بیست سانت ارتفاع داشت
آرد سفره : موقع کار پهن میکوردن آرد زمین نریزه
لاک سفره :یه کلفت پارچه به بعد خمیر کوردن میکشی ین لاکی سر خمیر گرم گرده ورز بیا
سفره خوان : سفره ای به گو زیر خوان(میز جلو نانوا که چونه رو وردنه مینه)پهن میکوردن تا ارد اضافه اونی میان بشانه.


با سپاس فراوان از گروه تولید محتوای درجی

کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام/وبلاگ درجی TaleghaniDarji) مجاز است.


این متن ارزشمند با صدای فرشید فلاحی تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۴ ، ۱۳:۲۷
درجی طالقانی

داستان گرم و خوش نان، قسمت دوم

شنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۴، ۰۱:۲۱ ب.ظ

داستان گرم و خوش نان
قسمت دوُیُم

✅ روشهای پخت برخی نانها
. کول نان: این نان از نانهایی که کلفت میگردی یا و میگشت تنوری میان درست میکوردن. چیزی شبیه پیتزای امروزی، اینجور نانها را پاره و به تکه های کوچک تبدیل سپس با خمیر مخلوط میشد، هرکس بنابر مواد دیگه ای که در دسترس داشته و سلیقه خودش، چیزهایی ره اضافه میکورد. از شیر گاو و گوسفند بگیر تا قارچ و قرمه گوشت و سبزیجات.
. کلانک: این نان دی شبیه پیتزا هسته و بیشتر در بهار استفاده میگرده. خمیر و با اوی پنیر درست میکوردن. سبزی تازه بهاره مثل سیابن، سیر، پنیر، پیاز داغ و سیب زمینی ره گل هم مخلوط و داخل خمیر و کنده نان دمیکوردن.
. فتیر یا کلاس: هم که غالبا از خمیری که میماند استفاده میکوردن. مثلا  اگر قرار  بر پخت سیصد قرص نان بود بعداز پختن نان لواش که به تعداد مد نظر میرسیدن الباقی را کولاس درست میکردن. که مواد استفاده شده هم شکر روغن زعفران زردچوبه و تخم مرغ هسته.
جو کلاس: قدیم گندم کم دبه ؛ جو آرد میکردنو آنه ای همرا نان دمیبستن و میخوردن.
.  تُوتُک، اگردک: شبیه همین کلاس به قطرش کلاس ده نازکتر لواش ده کلفت تر. همون مواد کلاسی همراه درست میگردی. منتها تنور و تشی سر نمیپن. داغ روغنی میان سرخ میگردی شبیه سمبوسه. که قدیم بیشتر شب نشینی هامیدن مهمان بخوره. دست میبردی جلو بخوری تور همراه دست قطع میکردن.
. پنجی کش: یه نان دیگه دبه میان طالقان خیلی کم به. بالا طالقان بیشتر مرسوم به شبیه بربری اما طولش بربری ده کمتر به روش ده نان سنگکی جور میگردی. یه نمه ترش مزه هامیده.
. قاق: آرد گندم و شکر و زردچوبه را قاطی و نان قاق درست میکوردن.
گاگیلی یا گوگالی: سبزی سرخ شده، پنیر محلی ، آرد، زرده تخم مرغ و پیاز سرخ گردی ره مخلوط و با وردنه صاف میکوردون. به اندازه کولاس، میچسباندون تنوری دیم تا برشته گرده ا
‼️ نکات مهم:
❗️یه نکته: خمیر مایه نان از همون آرد پنیر درست میشده و بعد پختن نان یک یا دو کنده نان برای خمیر مایه بعدی کنار گذاشته میشد. غالبا نان را برای مصرف یک هفته میپختن.
. فتیر یا کلاس: هم که غالبا از خمیری که میماند استفاده میکوردن. مثلا  اگر قرار  بر پخت سیصد قرص نان بود بعداز پختن نان لواش که به تعداد مد نظر میرسیدن الباقی را کولاس درست میکردن. که مواد استفاده شده هم شکر روغن زعفران زردچوبه و تخم مرغ هسته.
❗️نان دوستنی سر یه شاپ شاپ دره که خیلی مهمه. خمیر کنده که وردنه گردی باید مابین دو دست پرت کنی بیاییه پایین شاپ شاپ صدا هادیه. تا خمیر کش بیا نان نازک گرده. اگر این شاپ شاپی صدا نیاییه زحمتتان هیچه.
❗️طالقان به جز تنور ساجی سر دی نان میپتن. ساج یه چیزی شبیه دیش ماهواره به آهنی البته کلفتر و شعاع کوچیکتر که این کولی آهنگران که میامین طالقان میساتن. مورد مصرف این ساج، بیرون آبادی به. مالدارانی که اون موقع دور کوه ها مالشان میبردن مثل آبگرم و اونوران، برای طبخ نان از ساج استفاده میکوردن. مورد مصرف دومش دی قدیم هنوز تهران و قزوین اینجور صنعتی نگردی به. طالقانیان بیشتر تمایل داشتن کاری به میشین سمت شمال عباس آباد کترا چالوس. فصلی میشن کارگری این ساج هم میبردن. نحوه استفاده شم اینجور به  کله میسازن تشی به یه چندتا گته سنگ میندان و زیرش تش میکردن و ساج میندان این کله سر.
❗️نکته دوم در مورد تش تنور هسته. تنوره تا اونجه که میتانن با چو تش نمینن. ریز چو و انجاری همراه اول تش مینان، یا گون، سر لپه ره میندین این تشی سر. حالا چوبه چوب و هیمه ده استفاده نمینن این خودش فلسفه داره.
چوب زود میسوزه اول دماش خیلی بالا هسته تش الو میکشه تنور
ده میدان. گرماش ممکنه نانوا و نان باهم بسوزانه و در حین نان بپتن باید چندبار تش کنن. اما سرلپه  گرماش معتدل و ماندگاره یعنی همون اول صبح که تش کنن تا آخرین نان کفایت مینه.
❗️یه نکته دیگه تا اونجه که میتانن تش نفتی همراه روشن نمینن. معتقدن نان نفت بو میره تنوره دی خراب مینه.
سرتان درد نیارم، نان جانه نان زندگی و برکت زندگیه. تهش بیرین حقیقتا هم اینجوریه. نان یکی از مبارک ترین سمبل های اتحاد ما طالقانیانه.

کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام درجی TaleghaniDarji) مجاز است.

این متن ارزشمند با صدای خانم تاجدینی تقدیم به شما (دریافت کنید)

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۴ ، ۱۳:۲۱
درجی طالقانی