درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

داستان پیغام بهار - قسمت سوم

چهارشنبه, ۱۶ فروردين ۱۳۹۶، ۱۲:۰۳ ب.ظ


عقلم ناتریک میزه: گلبهار، حواست باشه، به این زودیان خو دِ راست نگردیا... بیداری، هرگز قشنگتر از این لحظه نی گلبهار.. این دمِ غنیمت دان...

- دُختر عمو جان.. چه خبران از کار و بارت؟ اینجه تنهایی چا مینی؟ چیب عیدی بَ نشی یِی طالُقان؟

-- تی یِی چُشم اُنتظار بی یَم رضاجان!

یه قشنگه خنده کُرد... از همان خنده هان که مینی دِلِه دمیپاشه حلقمی میان!

- مگه میدانستی میام؟

-- آها... میدانستُم... میدانستُم خدا به حرمت ایمام رضا مینی حاجته هامیدیه!  سمنویی میان یه دانه نُشکُسته بادام بَ... اون مینی نصیب گِردی... امبا نیت کُردُم تی یی همراه باخورُم!

- خا پ حلا بشو یه چایی بیور... اونه ر دی بیور...

-- نه.. نه رضاجان... میترسُم تا بشُم چایی بیورُم تو بِشی... بُدا همینجا بُمانُم... خیلی دلُم تیب تنگه رضا...

- مینی دلی اَندا؟

-- نه.. ویشتر...    تو بِشی یِی زندگیتی پِی... مُن بُماندوم با این کوهِ غم!

- نگو گُلبهارم... ایلاهی بمیرُم تی یی غمه نِینُم... مُن دیه اینجه درُم... بُخدا مینی وضع تو د بهتر نَبَه... ایسه بیومیَم بُمانُم...

صدای زنگ تیلیفُن رضاجانمی گپانه قطع کُرد...

ای خدا... یعنی کی هسته این نصفه شبی؟...!
 نمیَلُن اقلاً خواب و رویایی میان، عزیزمی همرا گپ بزنوم و جختی آسوده باشُم...!!!


تیلیفُن یه بند زنگ میزی...
رضا بگوت: نمیخوای جوابشه هادی یِی؟

بگوتُم: نه... میترسُم پایستام، خو دِ بَپُرُم... این قشنگه رویا تُمان گرده!!

رضا باز خنده کُرد... از همان خنده هان...
مُنه بگوت:
گُلبُهار جان، پایست گوشی ر جواب هادین...
این دیه خواب نی...
بِین...
مُن حی و حاضر چُشمتی پیش دَرُم...
اینه خواب نی.. حقیقته... یک حقیقت شیرین...

آن ور خط، گُلابتون، خوآرُم دبَه...
صُداش از هیجان میلَرزی...
درحالیکه سعی میکُرد یواشتَرَک گَپ بَزنه مُنه بگوت:
گُلبهار... مشتُلُق هادین..
ایمشو عمو اسماعیل زنگ بِزی، عیده تبریک بگوت...
بعد دی یه خبر خوش هادا...
میدانی گلبهار... رضا وگردیه ایران... الان تهران دَره...
امبا میخوان بیان طالُقان...
آقا میگوت عمو حرف تی یی خواستُگاری ری دی پیش بَکشیه...
هوووی کُجه دری دُختر...؟
پایَست چمدانته دَبَند بیو طالقان...
رضاجانت دره میا طالقان......

رضا ر نُگاه کُردُم که با شوق تماشام میکُرد...
یه قطره اشک، قشنگه تصویرشه تار کُرد...
تُندی پلک بِزی یَم تا جیر کوئه...

- رضا...؟ عمو اسماعیلی رضا... او.. الان... همینجه... مینی... روبرو... مینی... وَر دَره...
خدا بُخواه... با هم میاییم طالُقان...

گلابتونی جیغ، هوا بَش...

***


اتوبوس زوزه کشان، سر جوعَری منتهی به گردنه ر پیش میشی...
از وقتی یادومه، هربار این راهه میامیم، بیقرار و بیتاب بیم!
کلا هرکی این اتوبوس و این راهی میان دبه، بیقرار ب.
اینبار اما برای رسیدن به طالُقان جانم، بی تابتر بی یَم..
با اینکه عزیزمی وَر نُشتی بی یَم و او با یه قشنگه لبخند، نُگام میکُرد...

بَرسی یِیم به شُرشُرُک...
همانجه که همیشاک ماشینان میستن تا اولین خجیره اوی طالقانه مهمان وجود کنن.

تا گردنه فقط چند پیچ دیه باقی بُماندی بَ...
این گردنه ر که رد مینی... دیه هرجای طالُقان که باشی.. هر دِه و روستایی... فَرقی نمینه.. دیه خانه ای میان دِری...

رضا بگوت:
چار ساله طالقان جانُمه نِیدی یَم.. خدا میدانه چقدر شما دو تاییب دلُم تنگ بَ...
آنقدری که اگه تا آخُر عمرم دی نگاتان کُنُم دلُم سیر نمیبو...
میدانی قشنگترین تصویر دنیا کدامانه گُلبهارجان؟
تی یی عَسک... این سبزه زاران طالُقانی میان...
کنار همین بوته هانی که قُرمُزه گُل لاله داره و مُن هیچ جای دُنیا و ایران، نظیرشه نِی دیَم....
با لباسان محلی...
با همان خنده شرمین که یادوم نمیا کی مینی دله تاراج کورد!
اینه قشنگترین تابلو نقاشی خدایه که منیب بُساتیه...

گردنه ای پیچ، به سرجیری بَرسی...
یواشک بگوتُم: به خانه خوش بیومی یِی عموپُسرجان...

رضا با نگاه گرم و مشتاقُش نُگاه کُرد...
- آها عمودُتر جان، تو دی..
اینجه برای همیشاک مایی خانه یه... بیومیَم بُمانُم تی یی وَر... این قشنگه خاکمی میان....

بوی خاک واران خورده ی دیار، مستم کورد.
تا ته ریه این مشک آگین بو ر جا بدام.

رضا بگوت: راستی نمیخوای بُدانی دیشو چُطو تی یی خانه ر پیدا کُردُم؟

دیشویی اتفاقان، دواره ذهنمی میان بیومی...
شب بَ... اولین شب بُهار...
مُن خانه تنها بیَم، زِنگ بِزیَن...
رضا بَ.. آها... مینی رضاجان، دری پشت دَبه...

بعد زنگ بِزی عموم بیامی، چمدان بستیم و تاریک صُبح، راه کِتیم سمت طالقان...

ولی راستی رضا چُطو مُنه پیدا کُردی بَ؟

گلابتون بگوت عمو زنگ بزیه طالقان، با آقام گپ بِزی بَ..
حُکماً او مینی آدرسه هادا بَ به عموم.. او دی به رضا...

رضا بگوت:
نه گُلبُهارجان...
مُن قبل سال تحویل، خانه د بیرون بیامیَم...
با ننه ام حرفُم گِردی و برای اینکه خدای نکرده گپی سخنی از رو عصبانیت نگواَم، بیومیَم میدان...
همینطور خیابانانی میان سرگردان بیَم تا غروب گِردی...
چون از صُحب هیچی ناخورده بی یَم، یه رستوران پیدا کُردُم و دُلا شیَم...
انگاری افتتاحش بَ...
منیب منوی غذا بیوردُن...
باقالی پلو با گوشت... تا اینه ر بُخواندُم اشکُم درامه...
بعدی زرشک پلو با مرغ...
همینطور لیسته بُخواندُم تا ته...
به تَه که برسی یَم، یقین کُردُم این لیسته تو بنوشتی یِی....
بدو بیومیَم صاب رستوران د سوال کُردُم کی این لیسته تایپ کُردیه...
خوآرُش بگوت: مینی رفیق..
او دِ تی یی آدرسه بیگیتُم و تا تی یی خانه، پرواز کُردُم...

چُشمانُم تعجب د گرد گردی...
بگوتم: آخه رضا جان، تو کُجه د بُفهمُستی آن لیستی تایپ، مینی کاره؟ مگه عین دستخط، دستتایپ دی داریم که منحصر به هر فرد باشه؟

رضا خنده کُرد و بگوت: ای تی یی دستخط و دستتایپه با هم قربان...
 آها داریم... بیو خودُت بِین...

و جیفشی میان د یه تا کُرده کاغُذ بیورد و هادا مینی دست...

لیست غذاهان بَ...
از باقالی پلو و زرشک پلو تا انواع کُبابان...
خُب اینان که چیز خاصی نَبه و ثابت نمیکُرد تایپش مینی کاره..
تا برسی یَم ته لیست...
آن ته لیست، بنوشتی بَ: رضا.. رضاجان.. تو ر خوش دارُم!...
آآآآآآه... گلبُهارتی دل، این بُهاری میان خیلی بیگیته...
پَ کُجه دری رضا جان؟

❤️❤️❤️

دُواره نگاهُمان به هم قفل گردی و دوتاکی بلند خنده کُردیم...

آسمانه نگاه کوردوم و زیر لب بگوتم:
خداجان شُکرت، همان موقع هم که خودمان حواسمان به کارانمان نی، باز تو هوامانه داری...♡



🔚 پایان
      سرخوش و بهاری باشید 🔺


📝 نوشته: سیده مریم قادری
      #اورازان

این داستان در کانال طالقانیها منتشر شده است.

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">