درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۴۱۵ مطلب با موضوع «متن و صوتها» ثبت شده است

گوگَل

شنبه, ۲۲ تیر ۱۳۹۸، ۰۸:۱۹ ق.ظ


قدیمها به میدان تجریش تهران، گوگَل می‌گفتند. یعنی جایی برای گله‌های گاو.

گوگَل، میدانی بود خاکی و از 33 آبادیِ شمیران به این منطقه می‌آمدند و گاو و گوسفند و الاغ، خرید و فروش می‌کردند.

در طالقان هم که مثل شمیران، گویش‌های زبان تاتی رواج دارد، کلمه گوگَل استفاده می‌شود. مثلاً یکی از باغات در اورازان، گوگَل پَس نام دارد. (به معنایِ پشتِ جایِ گله گاو)

علاوه بر قرابت زبان طالقانی و شمیرانی که از انواع گویش‌های تاتی هستند، فرهنگ‌های مردم در دو منطقه نیز به یکدیگر شبیه است. مثلاً یکی از معروف‌ترین غذاهای هر دو منطقه، والَک پلوست که محبوب طالقانیان و شمیرانیان می‌باشد.


یکی از خیابان‌های تجریش، همچنان نام گوگَل را دارد که گویا باعث ایجاد یک شایعه نیز در مورد این نام شده است. (اینجا را بخوانید) کلیک


خاطرات گوگل تا تجریش، از روزنامه شرق را اینجا کلیک بخوانید.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ تیر ۹۸ ، ۰۸:۱۹
درجی طالقانی

آبّا طالقانی

يكشنبه, ۲ تیر ۱۳۹۸، ۱۲:۳۵ ب.ظ

خدابیامرزه همه رفتگانو، من دو تا آبا داشتم که هر دو طالقانی اصیل بودند اما یکیشان در کرج ساکن بود و به او میگفتیم آبا
و یکی دیگر که قبل از به دنیا آمدن من فوت کرده بود و در طالقان مزار داشت و به او میگفتیم: آبا طالقانی

در منزل آبای کرجی، عکس بزرگی به دیوار بود که نظیرش رو میشد در خونه خیلی از طالقانیها دید.
  نمیدونم از کی، ولی احتمالا در همون یکی دو سالگیم، شاید وقتی که کنجکاوانه انگشت اشاره مو به طرف عکس نشونه کرده بودم، بهم گفتند: این آقاست... آقای طالقانی...

ولی تو ذهن من حک شد: آبای طالقانی.
و اینجوریا بود که تا سالهای سال، من به آقای طالقانی میگفتم آبا طالقانی و حس عمیق و عاطفه محبت آمیز یک نوه به پدربزرگ، نسبت به ایشون در دلم وجود داشت.
و هنوزم که هنوزه، چشمم با نور چهره ایشون روشن و قلبم از مهرشون لبریزه.
بزرگ مردی که در هر شهر و روستای این مملکت، نامش به نیکی برده میشه و به حقیقت، مایه افتخار برای دیار طالقان بوده و خواهد بود.

آباجان طالقانی
روح بلندت غرق رحمت الهی
و سر عزیزان و همدیارانت سلامت


✍  سیده مریم قادری #اورازان
🖌 تصویرگر: علیرضا عبدالحسینی



TaleghaniDarji
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی





۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ تیر ۹۸ ، ۱۲:۳۵
درجی طالقانی

عاقبت توکل

يكشنبه, ۲ تیر ۱۳۹۸، ۱۱:۱۵ ق.ظ

مدرسه ی سفیران هدایت تدریس میکُردُم.
یه خانه اجاره ای شهرک شهید صادقی نزدیک امامزاده شاه جمال داشتیم.

یه روزکه میخواستم بَشُم مدرسه، بی پول بیَم حتی ماشینی کرایه رَ نُداشتم،
خانمانی گوشه موشه رَ اندی بگردیَم تا یه صد تومنی پیداکردم، بمام خیابانی سر یه تاکسی سوار گردیَم.
کرایه تا مدرسه
۷۵ تومن بی.

وقتی میخواستم بشم مدرسه ی میان چشمم باخورد به صندوق صدقات،
به شوخی بگوتم:
خدایا! خودت مای روزی رَ برسان، ظهریب کلّی خرید دارم.
چشمُت دی به این
۲۵ تومن باقیمانده نباشه که همینه خرج کنم چون میخوام صدقه هادیَم
و
۲۵ تومنی رَ بنگتام صندوقی میان.

اسه دی هیچی ندارم...

بعد از کلاس مدیر منه صداکرد.
بشیَم دفتر، طلبه ها سوالهایی داشتن که جواب بُدام بعد وگردیَم.
یه بار دیگه طلبه ها بمان منی دمال که مدیر میخوا که بَشی دفتر.

این بار مدیر بعد از احوال پرسی منه بگوت‌: به مناسبت عید غدیر از طرف آیت الله سیستانی برای طلبه ها هدیه ای برسی، همه هایتُن، فقط تو بمانستی!
اون وقت شصت هزار تومن دَکردیه پاکتی میان، هادا منه!!!

اون روز معنای واقعیِ توکّلَ با تمام وجودم حس کُردُم.

آها عزیزجان
وقتی کارت برای خدا باشه بی جواب نمیمانه

خاطره ای به نقل از حجت الاسلام علیرضا ذبیح (سال۱۳۷۹)
برگردان شده به طالقانی لهجه پراچانی: سیدمصطفی افتخاری


TaleghaniDarji

تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ تیر ۹۸ ، ۱۱:۱۵
درجی طالقانی

اجاره نشین ها

يكشنبه, ۲ تیر ۱۳۹۸، ۱۰:۵۰ ق.ظ

قرارداد اجاره خانه مان تومام گردیه.
تقریبا مطمئن بیَم اَندی کرایه گوران گردیه که وسعمان دی به ماندن در این خانه نمیرسه و مجبوریم با دو تا وچه قد نیمقد، اثاث کشی کنیم به یه خانه کیچیکتر و محله پایینتر. تازه اگه خانه گیرمان میامه!

خلاصه که دیشو با هزار ترس و لرز، زنگ بزیم به صابخانه مان. بگوتم: سالُمان تومام گردیه، شرایط جدیدتان برا تمدید قرارداد چیه؟

صابخانه بگوت: اوضاع اقتصادی که خودت شاهدی چندی خوراب گردیه!
همه چی چند برابر قیمت قبله!
ارزش پول جیر کتیه!
دی امروزی هزار تومون، یک قِران قَبله...

او میگوت و مینی کله هی جیرتر میکَت....
تا اینکه آخوروش بگوت: ما ملت دی این وضعیتی میان، باید که همدیگه ای هوا ر بوداریم رو... هامون شرایط قَبله تمدید مینیم بمانین....

کَله مه جوعر بیوردوم و بگوتوم: خدایا شکرت
ایلاهی خیر دنیا و آخرت نصیبت گَرده مرد مومن...♡♡♡

آها عزیزجان
دنیا هنو خُجیره آدومانشه داره
همدیگه ای هوا ر بوداریم
به هم رحم کنیم
خدا دی ارحم الراحمینه و مایی رحم و مروته ر جبران مینه.

روزگارتان خوش


 


 عکس از: کیوان برهانی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ تیر ۹۸ ، ۱۰:۵۰
درجی طالقانی

خانه ی دل

يكشنبه, ۱۱ شهریور ۱۳۹۷، ۱۲:۳۳ ب.ظ

بِشنواِستین میگن ان شاءالله  دِلتی خانه پیله باشه؟!
بحضیان این دنیای زندگیشانی خانه پیلییَه
بحضیان ماشینِشان ،
بحضیان اُطاقشان ،
بحضیان دی دُماغِشان ،
بحضیان دی رختانِشانی جیف،
بحضیان شولاشان
بحضیان ویلاشان ،
بحضیان فامیلشان.

امبا پیلادل  کم پیدا میگردَه..

خیلیان حسرت میخورُن به نُداری و کوچیکه خانه و نُداشتا نِشان

امبا این طُمان یه باردی نگردی بینُن دِلشانی خانه چِندی میاَرزه ، این طُمانی نِیاه نُکردَن بینُن کیه میشا  خانه دِلشانی میان جا هَدان....


دِلتانی خانه رَ بسپارین به صاحب خانُش ..
خُدا خودُش خجیر دِلدارَه.....


دِلتانی خانه آباد

روز و روزگارتان خوش


ارسالی از: سیدمجید سیدعلیخانی (روستای سنگبن طالقان)


منتشر شده در کانال طالقانیها


۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ شهریور ۹۷ ، ۱۲:۳۳
درجی طالقانی

زبانِ شیرینی مادری

شنبه, ۲۷ مرداد ۱۳۹۷، ۰۸:۱۹ ق.ظ

خوجیرَ طالقانیان سلام
نماشانتان بخیر...

طالقانیان طالقانی گپ بزیَن اصلاً سخت نی، خیلی دی راحت.َ لازم نی بترسین. خیلیانتان می دانم اوستایین
فقط نمی دانم چرا گپ نمی زنین. شما رَ جسارت نیمینم. فقط خواهش مینم یه جختی زوانی رَ کو وچگی د همراش گپ بزینه سَرچ واگیرین. جدی بیگیرین. نیَلین ما آخرین کسانی باشیم کو به این زوان گپ می زنیم. حیفَ حیف.
قوم یا ملتی کو زوانش بیمیرَ، فرهنگش بیمیرَ، خودش دی نابود می بو.
خدا اون روزَ نیارَ...
امبا اونانی کو بلد نیَن ولی طالقانی زوان خوش دارن :
هیچ کی تَوَقَهْ ندارَه روز اول همه بلبلی جور گپ بزنین. شرو کنین کم کمُک،
  وَرد وَرد  بَهترو بهتر می گردین.

خداجان دی یه روزَ دنیا رَ دُرُس نُکُرد.
قطعاً دور و برتان قومیتای دیگرَ مینین چه تعصبی زوانشانی سر دارُن.
چرا ما زوانمانَ سرا دیِ یْم؟ مگَه چی کم داریم؟؟؟!!!
  هه برارجان؟ هه خوآر جان؟؟؟
مای زوان خیلی قشنگَ، خیلی ظریفَ
خیلی دی راحتَ کاربردش
فقط همت می خوا
همین کوچیکَ جملان و حرفان دَ شرو کنین. بُخدا یاد می گیرین
خجالتَ دی کُنار انگنین...گپ بزنین تکرار کنین.
نیَلین
  طالقانی زوانی چراغ دیمیرَ.
همه تانی تُکی قربان....


به قلم: لیلا یزدانی (روستای خُسبان طالقان)

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مرداد ۹۷ ، ۰۸:۱۹
درجی طالقانی

خرید از تولیدات ایرانی

چهارشنبه, ۲۲ فروردين ۱۳۹۷، ۰۲:۵۷ ب.ظ

طالقانیان یه قشنگه مثل دارن
میگن:
نَشورده دیمه ماچ کوردون هنره
بَشورده دیمه که همه ماچ مینُن

(معنی: صورت نشسته رو ماچ کردن، نشانه علاقه و محبته، و اِلا که صورت زیبا و شسته رُفته رو همه ماچ می کنند.)

حمایت از تولید ملی هم یعنی همین
یعنی از کوچیکا و کم کیفیتای وطنی خریدن تا صنعت و تولید جون بگیره
و الا که جنس عالی و با کیفیت همیشه مشتر خودشو داره، لازم نی کسی ازش حمایت کنه و خریدنش هنر نیست.

حالا یه مشت آدم همیشه لوده که از هر اتفاق، ولو شده مصیبت هموطنان خودشون، جوک سخیف و بی ارزش میسازن و کارشون فقط لودگیه، دارن حمایت از تولید ملی رو به سخره میگیرند.

بعد همونا داد و فریادشون بلنده که آی تولیدیمون ورشکست شد،
کاسبیمون نچرخید،
جوونمون بیکاره
و ال و بل...

حالا وظیفه من و تو به عنوان یک ایرانی آریایی منش که فرهنگ و تمدن چند هزارساله پشت سر خودش داره اینه که به دور از هر تعصب کور و بی منطق، آلت دست این جماعت لوده نادان که خودشونم آلت دست خیانت کاران به این مملکت هستند نشیم و طنزهای سخیف و توهین آمیزشون رو اینجا و اونجا فوروارد نکنیم.

آره هموطن عزیز
همشهری محترم
دوست گرامی تر از جان
ما اگه خودمون به فکر خودمون نباشیم، هیچکس دیگه به فکر ما نخواهد بود.

لااقل خودمون به خودمون رحم کنیم
یاحق

✍️ سیده مریم قادری

با نظر نویسنده، کپی و اشتراک گذاری این مطلب آزاد است.




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ فروردين ۹۷ ، ۱۴:۵۷
درجی طالقانی

اَلویی خاطُره

چهارشنبه, ۲۲ فروردين ۱۳۹۷، ۰۷:۳۲ ق.ظ


عزیزان، وقتی از باغ، میوه می چینین مواظب دار و درختان باشد

حق صاحب باغ رو هم پایمال نکنین جانتانی قُربان


به صوت زیر که یک بانوی طالقانی خاطره خودشو از آلو چیدن بچه های فامیل، تعریف میکنه، گوش کنید


دریافت کنید (دانلود)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ فروردين ۹۷ ، ۰۷:۳۲
درجی طالقانی

از همه مهربانتر

دوشنبه, ۷ اسفند ۱۳۹۶، ۱۰:۵۷ ق.ظ


بدون شک، یه آدم مهربون تو این خونه زندگی میکنه
که این «گُرباکان» اینجور «دِری پـُشت» چشم انتظارش هستند!

ایسه عزیزجان

تو هم «خداجـانی خانه ی دَم» همینطور «چُشم چُشم» کن
و منتظر بمان
تا «تی یِب دَره وا کنه»
و دامانت پر بشه از  «خُجیر آرزوهان»

«آخه کیه خداجان دِ مهرُبان تر؟»


۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ اسفند ۹۶ ، ۱۰:۵۷
درجی طالقانی

پای درس شیرینِ زبان طالقانی

دوشنبه, ۳۰ بهمن ۱۳۹۶، ۰۹:۵۵ ق.ظ


معلم:
عزیزکانُم بُوگِین بِینُم این عکسی میان، چی دَره؟؟

فاطمه:
اجازه آقا... سَردی، نَبردبان، چوب، چیلک، بامگردان 😌

فرشید:
پلکان، خشک چو، بوم غلطان، تَشت، گربه، کُنده 🙂

احمد:
وَرف.. آخ جان وَرف ❄️☃️🙃😍

نگین:
جُن و پری مینُم! 👻😱😱

محمد:
منی عمه دی دَره😂😂😛

صدیقه:
یه پیچا... 😘☺️🐈

معلم:
خا عزیزانُم.. دُرُست بگوتین... همه اینان دَره.
امبا اصلی ترین چیزی که این عکسی میان مینیم، روحِ زندگیه... 🌷🌾


✅ تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ بهمن ۹۶ ، ۰۹:۵۵
درجی طالقانی