حکایت کاهگِل: بوی خوش باران در خانه های قدیمی

روزهای پاییزی اگر رهگذرِ کوچه ای روستایی باشی

از آن روستاهایی که زندگی هنوز در رگهایش جریان دارد...!

 

بوی کاهگِل از تار و پود روستا، به مشامِ جان می رسد

 

بویی قدیمی...

پر از عشق

و خاطرات کودکی...

 

بی گمان همه ی ما روستایی زاده ها، بوی کاهگل را دوست داریم...

 

شاید به خاطر الفت دیرینه ی اوست با دل

و شاید هم به خاطر عادت آینده ی ماست با او به هنگام آرمیدن در خاک!

 

هرچه باشد، این روزها، روستاها بوی کاهگل می دهد...

 

بوی همبستگی مردمان روستایی،

به پیشواز فصل بارش رفتن

و زمستانی سرد، اما گرم از صمیمیت و محبت را در کنار هم گذراندن...

 

این روزها

چه حال خوشی دارد روستاهامان

 حال دل همه تان خوش

◀️ سیمرغ

کاهگل (گُِلِ بام)

کاهگل یکی از ملاتهایی است که در معماری ایران، به کار می‌رود.

ما هم در طالقان، برای ساختن خانه های روستایی، از آن استفاده می کردیم.

این ملات ترکیبی است از خاک رُس و کاه که عمدتاَ برای اَندود کردن سقف‌ها و دیوارها به کار می‌رود. به دلیل وجود کاه، مقاومت نسبی پیدا کرده و جلوی ترکیدگی آن گرفته می‌شود. از سوی دیگر عایق خوبی برای جلوگیری از انتقال حرارت است.

 

برای ساختن گل کاهگل تا حد امکان از خاک رُس استفاده می‌کنند. پیش از این که خاک را آب بدهند، آن را با کاه به خوبی می‌آمیزند و به شکل تپه کوچکی در می‌آورند، میان آن را گود می‌کنند و داخل آن به نرمی آب می‌ریزند، خاک و کاه را با آب می‌اندازند تا در آب گل، زردی کاه نمودار شود، سپس خمیر را مالش می‌دهند و به تدریج کاهگل ساخته می‌شود.

 

امروزه و با ورود مصالح جدید در شهرسازی و ساختمانسازی، دیگر کمتر کسی از این ملات استفاده می کند اما در مناطق روستایی، هنوز هم ساختمانها و خانه های کاهگلی سرپا و قابل استفاده، موجود هستند.

 

🔸 مزایای کاهگل

◇ قشر کاهگل عایق است؛ گرما و سرما از آن عبور نمی کند؛ (لذا در مصرف سوخت صرفه جویی می شود) باران در پوشش های گنبدی و سقف های طاقی آن نشست نمی کند؛ همهمه کوچه ها و بازار ها در آن گم می شود و لازم به توضیح نیست که گرد آمدن خواص این چند عایق در یک ماده به ندرت دیده شده است.

 

◇ کاهگل ارزان است. کاه در اغلب شهر های ایران به فراوانی یافت می شود. قیمت خروار آن ناچیز است؛ و با این مقدار، کاه، سطوح بزرگی از اندود گل را مسلح می کند.

 

◇ کاهگل را هر کس می تواند بسازد و ماوای خود را با آن بپوشاند و حفظ کند. اندود کاهگل آسان کشیده می شود. آدمی با یک دست خمیر آن را بر می دارد و بر روی سطح دلخواه پهن می کند. در این مورد حتی به کار بردن ماله در کشیدن آن روی سطوح، نشانی از امکانات صاحبخانه است.

 

◇ کاهگل مانند خمیر نرمی بر هر حجمی پوشانیده می شود و در این مورد، معماران حداکثر استفاده را نموده و توانسته اند برای شهر های ایرانی میراث ارزنده ای از حجم های جالب به جا گذارند. گرچه کاهگل به سهولت و ارزانی به دست می آید لکن به علت خواص فوق العاده ای که نیز دارد، به صورت متن شهر های ایرانی در آمده و به بنایی قدم گذاشته است؛ به کلبه بی بضاعتان یا اعیان نشین ها، به کوره ها، به بازار ها، به حمام ها، به تکیه ها و بالاخره به مسجد ها. و همه این ساختمان های شهر، با کوچه هایی که میان دیوار های کاهگلی می دود به هم مربوط می شود.

 

◇ کاهگل با توجه به میزان و نوع موادی که در خود دارد، استقامت بالایی دارد. هرچند شاید در مناطقی که پیوسته باران های شدید می بارد به مشکلاتی بر بخورد؛ نه به این معنا که دیوار یا سقف بریزد! بلکه تنها نیاز به تعمیر زودهنگام پیدا می کند که آن هم کار ساده ای است.

 

◇ دیوار کاهگلی زیباست! خصوصا اگر با شاخ و برگ های درختان ترکیب شود. از دل طبیعت است و جان را صفا می دهد. اگر آبی روی آن بپاشید تا بوی خاک رس تازه همه جا را فرا بگیرد؛ خصوصا اگر دیوار با خمیر سرخ پوشانده شده و بعد نقش های تزیینی روی آن حکاکی شود.

 

🔸 عیب یک دیوار کاهگلی

دیوار کاهگلی را نمی توان شست! نمی توانید یک دیوار کاهگلی سنتی داشته باشید، بعد با هزارجور ماده ی شوینده ی مدرن، آن را بشویید، دستمال بکشید و گردگیری کنید! راه تمیز کردن دیوار کاهگلی پاشیدن مقداری آب با افشانه به آن است که با این کار بوی کوچه-باغ های روستا در خانه می پیچد.

 

از گذشته های دور درطالقان و الموت، از اوایل فصل پاییز، برای تعمیر خانه های خشتی به ویژه پشت بام ها از ملات کاهگِل (گل بام) استفاده می کردند.

 

با سپاس از خانم قادری و آقایان سید عباس هاشمی یرکی و مسعود فتاحی

تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

علاج واقعه قبل از وقوع

میگن چند صد سال پیش، اصفهانی میان دبیَن مسجد میساتن، کارگران و معماران جمع گردیَن که آخرین خرده کاریهای مسجدَ انجام هادیَن.

یه پیرزنک اوجه دَ رد میبی، یکی از کارگرانَ بگوت:
فکر کنم یکی از این مناره ها یکّم کجه.

گارگران خنده کردن، اما معمار که این حرفَ بشنواُست، سریع بگوت: بشین چو بیارین. کارگران بیارین، چو رَ تکیه هادیِین، مناره ای دیم فشار بدیِین.

کارگران دی همین کار کَردن.
معمار هم مدام پیرزنک دَ سوال میکرد: مادر، درست گردی؟
چند دیقه بعد پیرزنک بگوت: آهــــــــــا!درست گردی، تشکر کرد و یه دعا دی کرد و بَش.

کارگران که میدانُستُن اصلا مناره کج نی، در واقع این کار بیهوده هسته معمار دَ سوال کردن که این چه کاری بی؟

معمار بگوت: اگر این پیرزنک راجع به کج بیَنِ مناره دیگرانی همراه گپ میزّی، شایعه پراکنی میبی، اونوقت تا ابد این مناره مردمی ذهنی میان، کج میمانست، اثرات منفی شایعه پاک نمیگردی، بگوتم همین اول کار از این شایعه و فکر منفی جلوگیری کنم.

در واقع اینه میگن: علاج واقعه قبل از وقوع

برگردان و خواندن متن: سیدمصطفی افتخاری پراچانی

دریافت کنید

میراث روستایی

سلام دوستان، وقتتان بخیر

میگم کدامتان ازموزه ی آثار روستایی استان گیلان دیدن کُردین؟ اگر تا حالا نِشی یِن، توصیه مینُم یه بار بشین، خیلی فضای قشنگی دارَه، مخصوصاً موقعی که به ورودیِ این موزه میرسی، تابلورِکه میخوانی، مِینی اونی سر بِنویشتیه: مؤسس دکتر محمود طالقانی، آدُم، اون شهر غریبی میان، جان دمیکوعه. آقای دکتر محمود طالقانی جامعه شناس و مدرس دانشگاههای آمریکا هسته.

با نظر دکتر طالقانی، حدود ۵۰ هکتار زیمین، برای این کار اختصاص بُدان. درکلّ روستاهای گیلان، از قدیمی ترین خانه ها اعم از اربابی و رعیتی عکسبرداری کُردن و همون بنایِ روستایی رِ با حفظ تمام شکل ظاهری بنا،ر با گِل وچو، اون محوطه ای میان بساتُن. یه کیچکه تابلوی سر، دی مشخصات خانه که چند سال پیشی هسته و نام صاحب خانه رِ دی بنویشتیَن. فضای بسیار قشنگ وجذابی دارَه.

مسؤلینِ استان مازندران و استان گلستان، از دکتر طالقانی درخواست کُردن که این طرحَ اوشانی استانی میان دی اجراکُنَه که ظاهراً برنامه ریزی برای اجرای این طرح صورت بیگیته اما در مساحتی کیچیکتر.
@TaleghaniDarji
ایسه جایِ سؤال ایجِیَ که چرا ما ازاین داشتهٔ خودمان درطالقان استفاده نکنیم؟
اون وقت کسای دیگه برای حفظ آثارشان از سرمایه و دانش بزرگانِ ما استفاده مینُن، مگرنه اینکه در طالقان دی هیچ آثاری از خانه ها و بافتهای قدیمی وجود نُداره، مگر نه اینکه ما دی هیچ تصویری ازخانهٔ گِلی و با صفای آبّامان در ذهنمان نُداریم؟
بازم نَنِمی گپ یادم بما که میگوت پسرجان روزی میرِسَ که شما این فضارِ فراموش مینین، میاین طالقان فقط آب و هواخوری، نَنُم راس میگوت.
مگرنه اینکه ما برای داشتن یه خانه درطالقان، منتظریم که یه زیمین یا یه خانه مَقر، مایی ب ِارث بَرسه، بعد بیل و کَلنگمانِ بیریمُ خانه ای که یه زمان تمام خاطراتِ آقا ننه مان، اویی میان بَه، یادگاری که بایستی نسلانی بَ بُمانه، خراب کنیم و خیلی دی خوشحال باشیم ازاینکه یه خانهٔ جدید و باکُلاس بساتیم که مسترابش میان مطبخش دره و هیچ قشنگی و صفایی میانش نی و فقط سالی ۲ یا ۳ بار دَرشه وا مینیم. کو با این وضع کم گردیَنِ رفت و آمدها و معاشرات خانوادگی، همیشه دی سوت و کور هسته.

ما گو طالقان چیزی که زیاد داریم زمینه، یکی منَ بگو آیا ما نمیتانیم برای حفظ آثارِ روستایی و خاطرات گذشتگانمان و آن همه صفا و زیبایی به تارج بشیه، اقلکاً از فُکر و دانشِ این سرمایه مان، دکترمحمود طالقانی استفاده کنیم و یه خُجیره میراث، وَچانمانی بَ به جا بگذاریم.
وقتی گیلان و مازندران میتانُن ینی مادی میتانیم.

این تعاونی توسعه طالقان دی که ان شاءالله یه اتفاق خُجیر هسته، میتانه این موضوعه در برنامه ها و دستور کار خودُش قرار هادیه که برای دست دست کُردُن و امروزی کاره به فردا بنگتن، خیلی دیره.

ای که دستت می رسد کاری بکن...

والسلام

✍نویسنده متن: سیدمصطفی افتخاری، پراچان
📝 تنظیم و ویرایش: سیده مریم قادری، اورازان
       گروه تولید محتوای درجی طالقان

مدرسه خاطــرات در طـالقان

مدرسه خاطــرات در طـالقان

بر در مدرسه تا چند نشینی حافظ
خیز تا از در میخانه گشادی طلبیم

سخن را با کلامی از هراکیلیتوس آغاز میکنم که میگوید: هیچ گاه نمیتوان در یک رودخانه دو بار پای گذاشت.
از آن جهت که بار دوم رودخانه تغییر کرده است و جهان پیرامون ما هر لحظه در حال دگرگونی و تطور و تغییر است و گویی هر دم به فرمان خداوند سبحان آیتی از  کن فیکون در ذرات و کنه خلقت جاریست.
بزرگترین درسی که از این آیات رحمانی حاصل میشود آن است که ای برادر در اگری نتوان نشست که غایت آن رجعت به گذشته باشد و احیـــای آنچه گذشت محال عقلی ست.
امروز در اکثر محافل مجازی و حقیقی طالقانیها خاطراتی سراسر حسرت است از دورانی شیرین که گذشت و یاد ایامی که در گلشن صفایی داشتیم و  آن زمان طالقان چنین بود و چنان بود و

 ای دریغا ای دریغا ای دریغ
کانچنان ماهی نهان شد زیر میغ
کار ما شده است نقالی دوران گذشته و شرح ما مضی (آنچه گذشته است)
این رویکرد مادامیکه در جهت حفظ و اشاعه و احیا ارزش های اجتماعی ما نظیر فرهنگ و گویش و آداب و رسوم و هویت ماست بدون شک بلا مانع است و یقینا واجب اما خطــــر آنجاست که این روال در ضمیر ناخودآگاه ما توهم و رخوتی میافریند و بی آنکه خود بدانیم به دنبال بازسازی آن دوران رفته خواهیم بود .
بازسازی و بازگشتی که به حکم خلقت خداوند متعال محال است و در چنبره جمود و دگماتیزمی گرفتار میشویم که  در برابر هرگونه تغییرات از خودش مقاومت نشان میدهد. نتیجه آن انفعال در مقابل تغییرات است و حاصل جز عقب ماندگی و باز کردن راه برای دلالان و استثمار گران نیست.
 طالقان دیروز برساخته آن زمان و پدربزرگ و مادر بزرگ های صد ساله و کهنسال ما بود که سالهاست به رحمت خدا رفته اند و دوران خودشان را با خودشان برده اند. دیگر نه کوپایی با بوی بند های اسپرس بر بام ها افراشته خواهد شد، نه غروب هنگام گله های گاو و گوسفند به ده سرازیر خواهد شد. دیگر نه بر سر سکوها مادربزرگ ها با روسری سپید چون قلب پاکشان با شالی به کمر بسته خواهند نشست،  نه جلوی خانه ها آب و جارو خواهد شد و نه بوی دیوار های کاهگل باران خورده دیوانه ات میکند.
دیگر نه صدای دوشیدن شیر به دست پینه بسته آقاجان رو خواهی شنید و نه نوای خرد شدن علف ها به کارد تیز بی رحم. دیگر هیچ. همه و همه رخت بر بستند و رفتند، چراکه صاحبان آنها رفتند و ما چون میهمانی بودیم بیخبر از میهمانی.
بازگشت و بازسازی آن دوران محالی تلخ است که باید باور کنیم.
آنزمان که باور کردیم پس آغوش به سازندگی و رشد و توسعه گشاده ایم و ورود توسعه را متناسب با نظام اجتماعی انسانی ارزشی خودمان مدیریت میکنیم. .به فلان مظهر توسعه میگوییم پایت را طالقان نگذار که تو به زخم ما نمکی و به فلان موهبت توسعه میگوییم : تو بیا که نوشداروی سهرابی
اکنون ما در توهم بازسازی گذشته مانده ایم و از آن سوی سیل ویرانگر استثمار در قالب دیبای زیبای صنعت و توسعه  هست که خانه از بنیان میکند به انتفاع زمین خواران و دلالان.
اگر امروز این چهار خط حدود و ثغورهای بافت و حریم ها در طالقان نبود حضرات زمین خوار سنگ کف رودخانه ها را هم خورده بودند و یک لیوان آب هم به رویش.
آن زمان که ما خاطره تعریف میکنیم و از گل و بلبل عکاسی میکنیم، دوستان دلال زمین متر میکنند و به تقدیر خصم خدشه بر این تدبیر و رسم میکشند. باور کنیم بازگشت به آن دوران محال عقلی است.
اگر مادر بزرگ ها را نمیتوانیم بیاوریم بجایش کوچه ها را پر از گل مینشانیم به یادشان، اگر صفای آن سکوها را نمیتوانیم بازگردانیم بجایش معماری زیبای ایرانی را در خانه های نوساز روستا میتوانیم احیا کنیم .میتوانیم صنعت توریسم را مایه ارتزاق و به موازات آن افزایش جمعیت ساکن و ظهور باغداری و دامداری را شاهد باشیم.
باور کنیم بازسازی گذشته محال اندر محال است..
تا ما در خاطرات نشسته ایم باغات خشک ما صحنه ورود غیر قانونی اغیار است و روستاهای ما ویرانه یی بزک شده به خانه های شهری نا همگون و زمین های ما چوب حراج فروش خورده و سهم دره طالقان بجای درامد حاصل از صنعت توریسم ، دپوی زباله یی چند صد تُنی و تا سر بجنبانیم  طالقان  شده است لواسان و کلاردشت...
برادرم هیچ گاه نمیتوان دوبار پای در یک رودخانه نهاد. باور کن.
خیز تا از در میخانه گشادی طلبیم

نویسنده : حامد نجّاری
 

آقاجانی خانه

آقا جانی خانه کجیه ؟

جایی هسته که همیشه منتظرت هستن و چشم به راه بیمینت  می مان
جایی هسته که بی هیچ قید و شرطی دوست درن
جایی هسته که چه زود برسی  چه دیر، همیشه از بیدینت خوشحال موبون
جایی هسته که هیچ وقت بزرگ
 نیمی گردی همیشه وچه می مانی
جایی هسته که سفرههمیشه تیبه تکه نونی دره
و
چیی وصبحانیش مزه ای دیگه همیدی.
امن ترین و آرام بخش ترین مکان هسته
حتی اگر پدر و مادرا خیلی دی  پیر گرستی بون

باتشکر شهرام صیادی

مای خانه بُساتُن

یک خانه قدیمی - عکس از آقای محمد

اون قِدیمی خانانَ خراب کُردیم خیلی رُندُک میکرد...می خواستیم خبرَ مرگمان یه پیلا خجیرَخانه بسازیم اما مَگه میگردی مای پُدر دَرآمهَ...اِندی خاک درکُردیم تُمام نمی گُردی....

دو سه هفته روُخانی میان دَ سنگ جمع کُردیم خری همرا بیاردیم  بُنُوره بکّندیم هی جیرشیم ...یه مِحمار مای دِه دَبَ اون دوُرَ راهانی آدُم بَ تابستانان میا مَه اون با غانی میان یه خانه می گیت سُه تا دی کارگر داشت بشیم اوی پی بیامه بِدی بگوت باز بکّننین .... ما باز جیر شیم یه قد َ آدم تا یه روز با کارگراُنش  بیامه شُرُ کُردن سنگِ  چین کُردن .... ما دی خوشحال خری جور کار می کُردیم

یه کارگرُش خیلی شا ناخوووش بَ چالوسَ دزدَ ورزُوی جور کاری بیخ دَ در میشه همُش تُکُشی دَم سیکار اُوزان بَ...سنگَ چین تُمام گِردی بُماند دیفاران....بِشیم قبرُستانی سر هی قُرمزخاک سرَند کُردیم خُشت بزنیم  یه ماه قبرُستانی سر  خُشت میزیم  کاه گُل خُز میگیتیم تا گِردی دوهزار خُشت  تمام بیابانَ خُشت بیگیت  خدا خدا میکُردیم باران نیا...خُشتانَ خری همرا بیاردیم دیچ چیم دالانی میان  خیس نَگَرده تا خبرَ مرگُش مِحمار بیا یَ...

دوشنبه صُب مِحمار بیامه شروع کُردیم دی چی یَن چهار پِنج رگ دی چی بگوت  گُسنُمَه ما دی هشت تا مُرغانه و خیکی پنیر و گِو ای سر شیر و یه گَتَه کیتیری چایی بیاردیم  چاشت کُفت کُنه  بِد یم چُشمانُش جیر کَت دستانُش می لَرزه بگوت مُن بُشم الان میام تا شما گُل خُز گیرین بَشَه یه ساعت دیگه بیامه سرحال بَ سیکار دی تُکُشی دم ....خلا صه با یِه مُکا فاتی بَرُساندیم تا تیرَ بند ....                                           

دیوارانَه دیچ چیم برسُاندیم به سقف اما تیر نُداشتیم  بیشیم رَزان دَه پونزده تا خُجیرَ تبریزی رَ بنگتیم  

بَکُش بَکُش بیاردیم روخانی دَم دی هرچی وی دار دبَ گَرچانُشَ جیرکُردیم بامی دَستُکی بَ کولبار کُردیم بیاردیم چهارشنبه صُب بازمِحماربیامهَ خیلی اوقاتُش تلخ بَ پلکان هانایم دیفارانی دیم تیرانَ جَر کِشیم این دیفارتا اون دیفار....تیرانی سَر چِل پنجاه تا دُرازَ چوها نا مارَبگوت ایسَه گَرچانَ
پخش کننین تا مُن بیام  هیچی بازم بَشَه ما دی قشنگ گَرچانَ پخش کُردیم تَخت کُردیم بعداز ظُهر بیامه جَختی سَرَ حال بُگوت این تیرانی بیخ دُوش کَش میخوای َیه دُوش کَش هانا و ستون بَزَ تا تیران خم نَگُردُن بمانُدش خاک بریختن مادی هِی کیسه کیسه خاک جَر کِشیم بریختیم گَرچانی سر پهن کُردیم فقط بُماندی بَ نُکاسانی چُورَهانی  نُکاس دُرس کُردُن خیلی سَختهَ مِحمار مُهننسی کُردُ چوآنَ هانا بگوت گُل دُرس کننین میخوایم اِندُود کنیم  بازما بِشیم قبرُستانی سَر کیسه کیسه این سیریشَ گُلَ بیاردیم بِشیم خَرمَن چال دَ سه تا خَشَه کاه بیاردیم  نمُک دی داشتیم گُل خُز گیتیم هی لَگَه کُردیم تا آماده گِر دی عینَ حَلوا گِردی بَ کاهی بو آدُمَ مست میکُرد بریختیم سطلی میان جَر کِشیم بامی سر بامَ  یه خُجیر اِندود ُکُرد  اون وسط یه گَتَه درجی هانا هرچی ما نالُه کُردیم ها نِنین رُندُک مینه باران میا حرف گوش نُکُرد هی تُکُشَ پیت می دآ مای بَ آخُرُش بگُوت خر پُشته می زنُم شمای بَ نور بیایَ اما باران نیایَ بُدَ خانَه تانی دُل روشن گَردَ خر پُشته رَ دُرُس کُرد  این سر َ بام یه ناچوُ لُک اون سَرَ بام دی یه ناچوُ لُک هانا بگوت باران میایَ شُر شُر کُنه قشنگَ صُدا میدی آدُم خوُشش میا....بامی کار تُمام گِردی بُماند میانی کار گُل کار باید میکردیم  میان خیلی سخت بَ دو تا لَتازه داشت چهل پنجاه تا دی تاقچَه کوچیک و بزرگ  دوتا دی دُولاب داشتیم یه گَتَه کِندو دی پِسینه ای میان ما بشیم رُخسَره ی درَه اَرَ گُل و نَرمَه گُل  بیاریم گُل کاری بَ اونجی گُلَ بَبُر دی بی یَن  بِشیم هرنجی راه بکّندیم وُ بِزیم خورجین هالانهَ پُر کردیم بیار دیم.....

​فرشید  فلاحی 94/08/28​

این داستان با صدای فرشید فلاحی تقدیم به شما (دریافت کنید)

اصطلاحات خانه سازی در طالقان:

بنوره                     سنگ چین                    دیفال
ستون                   تیربند                           نکاس
درجی                   ناچولوک                       اندود گل کار
ایوان درست کردن    هیزم دان                     تنورستان
پستو                     پسینه                        طاقچه
لتازه                     گوربا راه                       دروازه
کولون                   زنانه کوبه                      مردانه کوبه

کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام/وبلاگ درجی TaleghaniDarji) مجاز است.

خانه ای در گلیرد طالقان - عکس: آقای محمد میثاقیان

اصطلاحات خانه ها و معماری طالقانی

بنوره،   سنگ چین،   دیفال،   ستون،   تیربند،   نکاس،   درجی،   ناچولوک،   اندود،   گل کار،   ایوان درست کردن،   هیزم دان،   تنورستان،

لکومبر

پستو،   پسینه،   طاقچه،   لتازه،   گوربا راه،   دروازه،   کولون،   زنانه کوبه،   مردانه کوبه.

صوتهای زیر را دریافت کنید:

دریافت صوت اول                دریافت صوت دوم                 دریافت صوت سوم

عکسهایی از خانه های روستایی و معماری قدیمی طالقان

سِنگ و کار بُردُش

ما هنوز که هنوزه سنگی همراه کله میزِنیم  چایی بَ
خودمانی چینه چینی، دیفال چینی
قدیما کیش تفنگی همراه چوچوک میزیم
سنگی همراه هفت سنگ و یقول دوقل وازی میکوردیم 

سنگ ومیگیتیم هامینایم خورجینین حاله ای میان تراز گرده نکِوَ  .
یُرد میساتیم سنگی همراه
اَر دیچی یَن
مرز دُرس کُردُنی به از سنگ استفاده میگردی
سامان هانان....   
قدیمان جوزَ باسنگ  اسیاب میکردن برا فسنجان، سنگ دسته همرا.
رود خانه ای میان دی سد میبستیم تابستانان بُتانیم شنا کنیم
سنگو مینگتیم دلمه ای سر وا نشو
پنیریی سر دی هامینایم هوا دل نشو
جوز و بادام و شیلانکی هسته دی سنگی  همراه میشکوستِیم
ملاوازی میکردیم هر نفر ده تا ای یادُش بخیر
قبرُستانی بَ هم   کاربرد داشت
سنگ هامینان قبلمه ایی سر بخارش در نوشو.
سنگی همراه مالان ومیگرداندیم
رب کو میپچین اونی میان چندتا کوچیک سنگ مینگَتون پولوق پولوق نکنه.
آقا جان آقایی کیتری دی سنگی بیخ دبه کُرکمری  رو برو. (کُرکَمَر نام مکانی در ارتفاعات روستای حسنجون)
سنگی کار بردن یکی این بو  کو بوکوبی سره خوری پسرکانی کله ای میان.
سنگ اهرُکی بَه خیلی کاربرد داشت.
کیسه رَ کوله پشتی می کُردُن بیخُش طُنافَ سنگی همرا بَند میاردُن.
دروازه ای مرزو سنگی همراه مشخص میکردُن واسه فوتبال جوانکان که ملوم نبه کی گل میگردی.
با سنگ قَلَت تو بازی میکردیم،
درجی چاهار گوشَه سنگ هامینایم باد مشمارَ نبُرَ،.
بهترین سنگان آنانین کو آدوم میخره مینگنه نومزدشی انگشتری میان .
بَندِ گاه درست مینُن با سی نو چاه ابتنی بَه.
اسبس باری میان دی خَیلی به کار میامه
مینگتیم کشکی پی بار میزان گرده.
ماشینی چرخ بیخ بنان. هرچند اون موقان خیلی ماشین دِنیبَ.
روخانه ای رد شدن زیر پامان سنگ هامینایم رد میگردِیم.اونو میگوتیم سنگِ واز
تُرازویی سِنگ دی دبَ.
سنگ لَحد،.
البته سنگ نمکً هم هسته
کارد تیز کردونی بَ
آسیو سنگ دی دبَ اکثر خانانی میان
سیا سنگ قُرمزَ سنگ سُو سنگ
سنگَ پا ،ایضا داس و گیل داس. کحَل سنگ،سنگ دَستَه،
کتری درنداشت سنگ هامینایم،
سنگِ لوکی سر هامینان باد نبره
بازی هَلن گیلیس سنگ میخواست،همان لی لی وازی بَ البته منی عمه خانم فاطُمه جان میگو بالیلی فرق داره این 6خانه داشت به صورت مستطیل،
بامبروسنگ دی دبَ گلی پشتبامانی سر.
سیر بوکوبستنی بَ از سنگ استفاده میگردی.
نُمازی مهرم صحرا سنگ ویمیگیتن (چندی دی مایی وچان نُماز خان بیَن)
دیزی سنگی. دی داریم
بعضیان شیطنت میکردن سنگ هامینان ورف گوله وسط، یاروی پیشانیه نشانه میگیتن. خدارحم میکُرد، من دی یادُمه  مدرسه ای میان یکی این کارو کرد نزدیک به چشم وچه کور گرده.
سنگ چخماق دی دبه اونیی همرا تش درست میکردُن.
رِنگرَزان سنگی همرا می موتاندُند الان میگن شمعِ شور.
بعضی گُرده سنگانَ دری پشت هامینایم در واز نگُرده،
سنگی همراه سرسنگ بن سنگ بازی میکردیم انگشتان دی سنگی همرا داغان میکردن اسمش هانابن سر سنگ بن سنگ دو طرف ده لُه میکرد لامسب تا سو ماه سیا به.اووووووف. درد داشت دُل غَش می کُرد. ما دی خیلی خُل بیم . اَخه این دی گردی وازی؟
یه قل دو قل سنگ. سنگی بیخ قایُم می کُردُن
سنگی همراه جوز بادام مشکُتیم،
گلاب ب روتان، سنگ مستراب دی جزو سنگانَ.
قبری سنگ دی بوگِیم حَلا که همرو بوگوتیم. دور از جان اینجایی وچان .
سنگی دیم می نُوشتُن خط میخی
یادش بخیر اورازانی قبرستان سنگ میخی دبَ
هرکیو بگوتوم منو مسخره کورد
تا بیامین بکندن و ببردون
البَت شمایی بَ بوگوُم سنگ قبر عربی دی دبه اونان دی بَکَند گردی.
طالقانین خط میخی هم مینبشتون قرمز رنگ بَ سنگانُش.
سنگانه پنیر خیکانی بیخ آرد کیسانی بیخ هامینان نَم وِنیگیرَه،
دیشی دیم دی هامینان تکان نوخوره البت الانا. اون موقعان ازین قرتی بازیان دِنی بَ
سنگی همراه دی کله میزیم تش میکردیم فکر کُنم اینو بگوتی بیَم. نی!؟
گربا راه دی یه سنگ داشت دبین گوش خورد کنن اونُ هامینان
ی یه سنگ دی دبَ تنوری سر مینگنن
اسمش لانه بَ.
سنگ با خود میبردن کینی بیخ هامینان
قدیمان سنگ داغ میکوردون هامینان پارچه ایی میان میذاشتون جایی که درد میکورد،
سرد جا دی میخوتن این کار ر میکردن.
مُنی عَمّنی وچان خیلی باکُلاس بیَن ، اون قدیمان دی  آجر هامینان بخاری ای سَر.
اون موقعان سنگ داغ مینگَتُن بادیه شیری میان شیرجوش میگوتون اونِ.
 اینی دی بوگیم بعد از سینو ( شنا کردن) سنگی سر میخوتُن گرم گَردُن،.
این دی امروزی روایت
خجیره علامت به همِتان
ممنونم از بهناز محمودان عزیز
ممنون از همه گردآورندگان در گروه تولید محتوای درجی

این متن با صدای آقای فرشید فلاحی تقدیم به شما   دریافت کنید

دریافت فایل با فرمت mp3