شیخ علی طالقانی معروف به شیخ علی تنها در سال 1247 در طالقان متولد شد .
در 14 سالگی به گیلان مهاجرت کرد . مدتی تحصیلات حوزوی و قدیمه را دنبال نمود و معمم بود . او در پهلوی اول مکلا شد . تنها در سال 1298 در ارتباط تنگاتنگ با میرزا عیسی خان صدیق اعلم به تأسیس فرهنگ دست یازید و در همین دوران به عنوان نماینده معارف لنگرود و مدیر مدرسه نمره 5 لنگرود مشغول به کار شد و در سال 1290 نیز مدرسه اقبال رشت را تأسیس کرد که بعدها به قاآنی تغییر نام یافت .
مرحوم تنها از سوی دیگر جزو مؤسسین مدرسه شمس رشت بود که متشکل از آموزشگاه های اتفاق ، اقبال و سعادت و مقر آن در سبزه میدان بود . زنده یاد تنها در مدارسی چون ترقی فومن و رودکی رشت در سمت مدیر خدمت می کرد .
وی یکی از دوستان نزدیک میرزا بود و با ارائه خواربار به کمیسیون اعانات نهضت جنگل با این خیزش همکاری داشت و مورد احترام میرزا کوچک بود . وی در آنزمان جزو یازده فرهنگی متقدم گیلان واز یاوران میرزا بود. بعد از وی به فرهنگیان و معلمینی چون شادروان ابراهیم فخرایی , صادق کوچکپور گل افزانی ,میرزا اسماعیل پور رسول,سید احمد نقیبی, سید محمد تائب, شیخ علی حبیبی ,گریگور یقیکیان و دیگران باید اشاره کرد که در دوره نهصت جنگل , مدارسی در نقاطی از گیلان چون: فومن, شفت , رشت و انزلی تاسیس کردند و به تعلیم و تربیت بچه های این سامان پرداختند.
برگرفته از کانال طالقانی ها/کانال گیل دیلمان