لَقچه/لَخچه پلو

 

لَقچه یا لَخچه پلو، یک غذای قدیمی روستای اورازان است که بیشتر آخر تابستان و پاییز، یعنی زمانی که لَخچه‌ها را بِنجی‌یَن (رشته‌های پلویی را خشک و مهیا کرده‌اند) درست می‌شود.

تفاوتی که این پلو با دیگر رشته‌پلوها دارد این است که گاهی در این غذا لوبیا تَر (لوبیای تازه) هم می‌ریزند، چون روستایی‌ها خودشون لوبیا می‌کاشتند و موقع برداشت، مقداری لوبیای پیله بسته که درشت شده را می‌چیدند و در این غذا استفاده می‌کردند. الان هم بعضیها این کار را می‌کنند. خود ما هم وقتی لوبیا می‌کاریم، مثل لوبیا چیتی یا کشاورزی یا لوبیا قرمز، درشت که شد، قبل از خشک شدن، می‌کنیم و دون کرده، بدون پوست و پیله، تو پلو می‌ریزیم. میشه لوبیاها رو در فریزر هم گذاشت و مثل نخود فرنگی یا باقلا، در زمستون هم استفاده کرد.

• مواد لازم:

لوبیا تر یا اگه نداشتید لوبیا کشاورزی یا لوبیا چیتی یا هردو به اندازه دلخواه، برنج ، پودر گردو، رشته پلویی محلی، سیب زمینی ورق شده برای ته دیگ

• طرز تهیه:

آب را جوش میاوریم، کمی نمک می‌ریزیم و بعد برنج را که از قبل خیس خورده می‌ریزیم. من برای خوش ترکیب شدن برنج، یک هویج به اندازه بند انگشت خرد می‌کنم، بعد لوبیای پخته را می‌ریزیم. کمی که جوش خورد، برنج را مثل ته چین کمی کال تر بر میداریم، بعد رشته پلویی میریزیم. دو جوش زد آبکشی میکنیم.

تأکید می‌کنم همیشه برای رشته پلو از رشته محلی استفاده کنید. رشته کارخونه‌ای و به اصطلاح شهری، اصلاً مزه ندارد.
آب برنج که کشیده شد، ته قابلمه مثل دم گذاشتن برنج معمولی، روغن ریخته، کمی زرد چوبه میزنیم و سیب زمینی‌های ورق شده را پهن می‌کنیم. کمی از رشته پلو میریزیم و کمی پودر گردو میریزیم، به همین ترتیب لایه به لایه تا آخر. در انتها کمی روش روغن میدیم و دم میگذاریم.

به خاطر وجود رشته، این پلو زودتر دم میکشه و حدود نیم ساعت کافیه تا آماده بشه. این غذا را با ماست و خیار یا سالاد سرو میکنیم.

نکته: من زمستون کف قابله‌ام روی سیب‌زمینی‌ها یه لبو ورق شده هم میگذارم که خوشمزه میشه. قدیمی‌ها این پلو رو با جزک (چِزَک= دنبه‌ی سرخ شده) یا جزغاله دمبه میخورند. امروزی‌ها هم با گوشت چرخ کرده یا مرغ ریش ریش می‌خورند. من چون برای سحر درست کردم، کوفته ریزه پختم و کنارش گذاشتم.

 

نوش جان

آشپز: بانو سهیلا کیان، از روستایِ گَته دِه طالقان

 

رشته پلو طالقانی

ارشته (رشته پلو طالقانی) 

مواد لازم:
. رشته پلویی (ترجیحا محلی)
. برنج
. گوشت چرخکرده
. سیب زمینی
. پیاز
. هویج
. قارچ
. نمک، زردچوبه، فلفل، دارچین و پودر زیره برای گوشت
. روغن

طرز تهیه:
 گوشت چرخکرده+پیاز رنده+ادویه و نمک را مخلوط و خوب ورز میدهیم. قد گردو کوچک برداشته داخل روغن سرخ می کنیم.
هویج و سیب زمینی و قارچ را نیز خرد کرده و سرخ میکنیم.
اگر طبخ رشته پلو مدنظر باشد: آب را داخل قابلمه به جوش آورده و قدری نمک داخل آن میریزیم. سپس برنج را داخل آن ریخته تا مغزپخت شود. یک تا دو دقیقه قبل از آبکشی، رشته ها را ریخته و بعد آبکش میکنیم. سپس لابلای رشته و برنج، مواد دلخواهی نظیر سیب زمینی و هویج سرخ شده، قورمه یا کوفته ریزه و قارچ میریزیم و قدری آب روغن ریخته و دم می دهیم.
همچین میتوان رشته را به تنهایی دم داد (مثل ماکارونی) و با نیمرو یا گوشت سرخ شده و حتی عسل، آن را میل نمود که در این صورت به آن ارشته می گویند.
نکته: طبق توصیه طب سنتی، خوردن غذاهای سرد مضر است و باید همراه ماده غذایی گرم، طبیعت آن را معتدل کرد. فلذا برنج سفید که طبیعت سرد دارد، اگر با رشته که گرم است، همراه شود، طبیعتش معتدل و خوراک سالمتری برای خانواده شما خواهد بود.
                        نوش جان

آشپز: مریم قادری-اورازان