مُحرم در طالقان - قسمت ششم
یکی دیگر از خُجیر رسمان عزاداری در طالقان، دسته در بردن هسته. دسته رِ معمولاً یا آبادی میان میچرخانن یا به روستاهای همجوار میبرن یا به امامزادگان واجب التکریم. مثلاً پایین طالقانی روستاهان، دسته عزاداریشانه میبرن تکیه ناوه. میان طالقانی روستاهان دی یا امام زاده قاضی میرسعید حسنجون یا بادامستان یا میراشی امامزاده. بالا طالقان دی ویشتر جوستانی امام زاده هارون.
اما دسته در بردن در طالقان ویشتر، یه روز قبلِ تاسوعا صورت میگیره که مردمی که نذر دارن، برای قربانی کردن گوسفند بتانن مالشانِ قربانی کنن. راه دوری دی دسته ره نمیبرن. معمولاً تا خاکانی سَر (مزار) که این قربانی های جلو دسته انجام پذیره و گوشتش دِ روز تاسوعا و وعاشورای خرج (غذا) درآیه.
داخل روستا دی معمولاً دسته از مسجد حرکت، به سمت مزار، از اونجه یه دور داخل آبادی، دوباره مراجعت به سمت مسجد. در این دسته چرخانی، یه خجیر و قشنگ رسم دی انجام میگیره، اون دی اینکه مخصوصاً دسته ره از مسیری میبرن که از اهالی و خانواده های آبادی اگر کسی عزیزی ره از دست هادا یا منزل شهداء، خانه شی دَم، دسته سینه زنان میشو، یه سینه زنی مینُن و یه فاتحه جمعی میخوانُن و به نوعی دلجویی مینن و دوباره دسته عزاداری به راهش ادامه هامیدی که این میان یه دلجویی و تسلی خاطر برای اون خانواده انجام هادا باشان.
یه خجیر رسم دیگه دی در این دسته گردانی انجام میپذیره، اون دی رسم اسفند دود کردن برای عزاداران حسینی هسته که وجب به وجب مردم اینکاره مینن تا سینه زنان و عزاداران چشم ناخورن، تقریباً روزهایی که دسته در میبرن، بلا استثناء، دهاتهای طالقان معطر به عطر خوش اسپند (گلپر) هسته و آدم خوشش میا این عطر بکشه سینه شی میان. البت در دسته چرخانی، بعضی خانواده ها دی نذری دارن و پذیرایی، به صورت شربت، شیر یا خوراکی مختصر صورت می پذیره.
در حرکت دسته جات عزاداری از یک آبادی به آبادی دیگه که معمولا شوکیان صورت میگیره، پس از مختصر عزاداری، دسته رِ آبادی دِ حرکت هامیدین به سوی آبادی مجاور. دسته میهمان به محض ورود به آبادی یه صدا میخوانن:
ما به سلام شما سینه زنان آمدیم
دسته میزبان دی تکرار مینن:
سینه زنان شاه دین خوش آمدین خوش آمدین
بعد هر دو آبادی دسته قاطی میگردن و یه نوحه که از قدیم بینشان رسم بَه ر میخوانن و سرآخر دی یه پذیرایی کوچک و دسته ومیگرده.
نکته اینه برخلاف شهر و بلاد دیگر، در طالقان، عَلَم کشی، در حرکت دسته جات صورت نمیگیره. یه دلیلش اقلیم کوهستانی و بافت روستایی و کوچه های تنگ و باریک و دلیل دومش همون علاقه طالقانیان به عزاداری سنتی هسته. البته در سالهای اخیر ظاهراً در چندین روستا، علامت کشی باب گردیه. اما غالب روستاهان همون علم و کتل و پرچم سنتی ره با دسته حمل مینن.
___________ادامــــه دارد ___________
✍تهیه کننده مطلب: ابوالفضل یزدانی - خُسبان
🎤 با صدای: پوریا فرامرزی خسبان
به همراهی گروه تولید محتوای درجی
● کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. ●