درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۴۱۵ مطلب با موضوع «متن و صوتها» ثبت شده است

خداجان، روز خوبان را برسان

سه شنبه, ۱۷ فروردين ۱۳۹۵، ۰۲:۲۸ ب.ظ


همه روز که آدُمی حال خوب نمیبو
یه روز خُو دِ راست میگردی، مِینی یه گته غم، دلتی سر، سنگینی مینه
یه تله زهرِ بغض، گَلِته فشار هامیدی
هی پیِ دلیل میگردی این حالتتی خاطر....
پیِ تلنگری برا بُرمه کُردُن
شاید ایچینی روزان، خدایی دل، تویی وَن تنگ گرستی
شاید خداتو یادا کُردی کو ایچین احساس تنهایی مینی....
بُشکن بغضته  
اچینه ابری بهار....
بُدا دلت سبک گرده ....
نیَل هیچ چیز، تو و خداتی بینِ فاصله دنگنه....
✍ سحر سیدعلیخانی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ فروردين ۹۵ ، ۱۴:۲۸
درجی طالقانی

مهر مادری در حیوانات

دوشنبه, ۱۶ فروردين ۱۳۹۵، ۰۹:۴۵ ق.ظ


حیوانات نیز بیتاب نداشته هایشان میشوند و به تدبیری اینبار از غم رهانیده شده.
با پوستی و کولی و تدبیر چوپانی مهربان


داستان این کولی با صدای سیدمصطفی افتخاری تقدیم به شما (دریافت کنید)

بسیار جالبه، از دستش ندید

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ فروردين ۹۵ ، ۰۹:۴۵
درجی طالقانی

طالقانی بُهار

دوشنبه, ۱۶ فروردين ۱۳۹۵، ۰۹:۳۲ ق.ظ

خجیرهمشهربان،طالقانیای باصفا سلام
بالاخره بعدازکلی انتظاااار گردی بهاااار
اولین ماه بهار مردم فرصته غنیمت می داننومیشن همدیگری خانه که ساله جدیدبهم تبریک بگن،بعدش دی گو میشن مسافرت تا ازاین تعطیلات 13.14روزه استفاده کنن،خلاصه ماه اول همین جور میگذره،واما ادیبهشت ماه که الحق دی بهشت سال بحساب میااوج زیبایی بهارهسته ازاین ماه تا نیمه خردادبهترین موقع هسته که بشیم دکوایم کوهی میانو ،انواع سبزیهای کوهی،شنگ،شورک،والک،سریج،قیزقا،قمبلی یک،لیواسک،کمانگوووووش،این یکی راگه بتانیم پیداکنیم،بچینیم.چون کمانگووش پیداکردنش بلده میخوا،ویشتروچانی که بومی طالقان هستن ازاین فرصت تقریبا یک ماهه بهترین استفاده رمینن،چراااا،چون این سبزیایی که میچینن،مخصوصاشورک،لیواسک،وازهمه مهمترکمانگوووش،میارن مرکز طالقان ینی شهرک میروشن،ازاوجه ای هم که طالقان بسیاااارخوش آب وهواهسته
غریبان خلی تردددارن،تازه عااااشق این سبزیانولیواسک وکمانگوشن پول خوبی دی هامیدیین خیلی ازاین وچان تواین فصل فروششان به میلیون میرسه،بعدازاین فصل کم کم طبییت ازحالت قُرُق درمیا واش چینی درمیره که البته الان بایدبگم متاسفانه مثل قدیمان نی که مردم همیشک دباشن صحرایی دل واش چینی کنن چون مال دار خلی کم گردی زندگی دی ویشترشهرنشینی گردی مردم تابستان میشن طالقان تا ازاون آب وهواش استفاده کنن،اماطالقان قدیمانش صفای دیگه ای داشت،چه گته مردکانی داشت، چه گته زنکانه بااستقامتی داشت پا بپای مردکانشان کارمیکردن بروی خودشان دی نمیاردن،دلخوش به همون زندگی ساده بیین،صب بعدازنماز،زنه خانه قندوچایی واون سیاکتری رباچندتا پنجی کش باپندیر،آماده میکردودمیکردخورجینی میانو مردخانه ره روانه ی صحرامیکرد،مردکان دی واشانه میچیین،لُوک میزیین،گسنشان دی میبی میشی ین چشمه ای سرده اودمیتن سیاکتری رمیندان تشی سر،نان سفرشانه دی واز میکردن این پنجیکشه باپندیر چنانی بامزه میخوردن که ایمروزی مردم کباب برگه اونجور نمیخورن،گاه گداری دی میان باخوردنشان سوسنگشانه میتونو شروع میکردن داس شانه تیج کردن سوسنگشانه یا میخرستن یا روخانه ای میان دپیدامیکردن،این سوسنگی سره وقتی که یه تف میزیین میکشیین داسی سر،داسی تک اچین میگردی الماس
خا،دی وسته اگه داسم زیاد تیج گرده خودمی دسه میربینه بشم این یه ذره واشه دی بچینم وچاکانم خانه منی منتظرن .
شما همیجه دباشین هیجانشین تاخاطراته بعدی خداشمای عزیزکانه بداره✋✋✋خا باران دی شروع کرد☔️کمک کنین من واشانمه اسبی سر🐎بارکنم

با تشکر از گروه تولید محتوای درجی
مخصوصاً جناب آقای سید مصطفی افتخاری

کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام درجی TaleghaniDarji) مجاز است.

این متن ارزشمند با صدای سیدمصطفی افتخاری تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ فروردين ۹۵ ، ۰۹:۳۲
درجی طالقانی

کوچ به سبولاق

دوشنبه, ۱۶ فروردين ۱۳۹۵، ۰۸:۴۴ ق.ظ


آوای کوچ، آهنگ زندگیست

یکی از مهمترین کارهای طالقانیان ،مال بَبردن به سبولاق هسته. جراآنی مال که راه دره. جیراآنی مال دی نم نم از فردا راه میکوئه. از قضا طالقانی مال بیشتر میشو دشت قزوین و استان قزوین. اینور از گنجاب و چگینی و قزقانچال که آبیکی ملکه، اتراق بهاره و مال چَر طالقان شروع میبو تا گازارسنگ و میرپنچی و حصار خروان و دهاتهای پایین الموتی صحرا ورس و روشتابدر و رجایی دشت و غیره.

تقریبا ًاز اول اسفند، آخرین ماه سال، دقیقاً همون وقتی که همه مشغول خانه تکانی هستن و سرشان به کارهای عید گرمه، طالقانی مالداران شروع مینُن همدیگر ره سر بزنن. حلا بستگی داره هرکس دهشی میان چند تا مالدار دباشه. میانه شان باهم خوب باشه یانه. اگر باهم خوب باشن که یه تعاونی شراکت فصلی تشکیل هامیدین با هم دهییان، اگر نه میشن مالداران دهات دیگه سراغ و همین تعاونی ره تشکیل هامیدین.
غالباً این شراکت روی کاغذ نوشته نمیبو. هرچی هسته بر مبنای قول و قراره شفاهی هسته. بعد اینکه یارگیری هان تُمان گردی و هرکسی خودشه یه تیمی میان جا کرد، که معمولاً این تیم از دو مالدار تا پنج مالدار تشکیل میبو، بعد یه جلسه هماهنگی، کرسی پایه بیخ، تشکیل هامیدین که کجه بشن؟؟ چند روز بشن؟ چندتا کارگر بیرن. کی وراوان باشه؟ کی شو چوپان؟ کی الایش بشو؟ چندتا مال دوش داشته باشن؟ و هماهنگی هایی ازین دست.
معمولاً مهمترین بخش این جلسه، کُجه صحرا ره اجاره کردنه که واشش خوب باشه، مردمش خوب و طمعکار نباشه. یه بحث دیگه تدارکاتهکه معمولاً کسی که بهاری شیر میخره، همون شیرخر پا هسته. شیرخر دی خیلی مهمه چون باید به موقع بیا که شیر ترش نگرده و آذوقه ره برسانه و مهمتر از همه شیر پولی هادانی موقع گربه نرقصانه.
بعد از هماهنگی ها یکی دو نفر میشُن جا یا علف چری اجاره کردنی پی، که معمولاً میگن علف چری باج کردن. خلاصه اغلب دی جا همین دهاتهای اطراف نیروگاه شهید رجایی هسته. میشن جا ره مینُن و یه مبلغی از اجاره ره دی پیش هامیدین. قول و قراره میندین که مثلا مردمی گندم و باغ دره نچرانن. از چه روزی مال صحرا ببرن تا چه روزی ومیگردن طالقان.

مالی راه بنگتن دی دو جوره یه تعدادی خاوری پشت میبرن. یه سری دی پیاده راه میکونن. همونطوری که میدانیین زمستان فصل خواب گوسفنده یعنی دهن باخوردن داره اما دنبه نداره. معمولاً که دهاتهای بالا که زمستان و سرما زود شروع میبو، مالُ زود جا مینن طویله. به همین دلیل دی واش و مال آذوقه زود تمان میبو، مال زود راه مینگنن. پایینی دهاتان یه چند روزی دیرتر که بقولی واش سر بزنه.
اونانی که ماشینی همراه میبرن کو هیچ، اینانی که پیاده میان گرفتار مصیبتهای فراوانی هستن. یه طرف ده اکثر ملکان آبخیز داری بگیته و اجازه عبور مال هانمیدین. یه طرف هم طالقانی ملک قدری قیمت پیدا کرده، مردم دی از ترس اینکه منابع طبیعی ملک تصرف نکنه، دوتا نهال و شوش زمین بزین و اسمش بندان باغ. میمانه جاده پی، که یه طرف ده ماشین کین دمت بوق میزنه. یه طرف دی راه دبست میبو و مردم فش هامیدین. یه طرف دی امکان تصادف هسته. ماشین دی میا الدی خوب سگ یا خوب میش زیر میره. یه مشکل دیگه مالی بزاستن هسته و تلمبه بودن هوا و باران و بعد مسافت طولانی و ...... اوووو خدا فقط میدانه.
خلاصه بستگی به شرایط اجاره علف چرا داره از یه روز تا ده روز مال راه دره تا برسه به سبولاق و روز از نو و روزی از نو

متن و عکس: ابوالفضل یزدانی
فیلم: وحید اکبریان

کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام درجی TaleghaniDarji) مجاز است.

آهنگ کوچ تقدیم به شما (دریافت کنید)

  کلیپ کوچ به سبولاغ تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ فروردين ۹۵ ، ۰۸:۴۴
درجی طالقانی

پراگیر

سه شنبه, ۱۰ فروردين ۱۳۹۵، ۰۷:۵۷ ب.ظ

اچینه پرنده باش که شاخه ای سر نشتی و احساس مینه شاخه دره سوا میگرده
ولی او نمیترسه و میخوانه
میدانی چیب؟
چونکه مطمئنه بال و پرانش دره و هر وقت بخوا میتانه پرا گیره...

پراگیر در این صبح و بهاری بخوان
سلام


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ فروردين ۹۵ ، ۱۹:۵۷
درجی طالقانی

سبز و زنده

سه شنبه, ۱۰ فروردين ۱۳۹۵، ۰۷:۵۵ ب.ظ


نگاه کنین بینین چطور این خشکه ولگانه کنار بزییمو رشد کوردم 🌱
 پس شما دی من د یادگیرین که در سال جدید با صبر، با تحمل، مشکلاتتانه کنار بزنین و سبز و سربلند زندگی کنین.
قشنگه عیدتان موبارک

سیدمصطفی افتخاری، پراچان

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ فروردين ۹۵ ، ۱۹:۵۵
درجی طالقانی

سال دموج

سه شنبه, ۱۰ فروردين ۱۳۹۵، ۰۷:۵۵ ب.ظ

سال دِموج چیست؟
موجی است که در سال جدید راه میکوئه؟!
سالی است که دُلُش، قشنگه چیان موج میزنه؟!
آیا یک آدومه یا حتی وَره؟

خا ایسه گوش هادین تا بینی 'سال دِموج' چی هسته.
🎤 گوینده: خانم قادری
🎤 کاری از: سیمرغ، خبرنگار درجی


این متن با صدای خانمها قادری (مادر و دختر) تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ فروردين ۹۵ ، ۱۹:۵۵
درجی طالقانی

پاقدم اول عید

سه شنبه, ۱۰ فروردين ۱۳۹۵، ۰۷:۵۴ ب.ظ

قدیمان در طالقان مرسوم به کو اول روز عید قبل اینکه کسی بیا خانه، صابخانه میشه یه دنه وره میورد خانه ای میان و میگوتن بدا اول این وره قدم هانیه خانه ای میان و اعتقاد داشتن شگون داره.
یادش بخیر اون قدیمان که ما امیرنان زندگی میکوردم و هنوز وچه بیم، عید روزان با صدای وره ای که بابام میورد خانیه میان و هی بع بع میکورد، بیدار میگرستیم. واقعا که چه روزان خوبی به. فکر کنم دیگه هیچ موقع اون روزان ونمیگرده. چشم باز میکوردیم میدی ییم بابام یدنه وره سفید و قشنگ ره بیوردی خانیه میان، تا خانه ره پا بزنه و سال جدید، سال پر برکت و خوش یمنی باشه. وره ره به همه جای خانه میبرد  به اتاقان و پیسینه و اونوقت میورد دانه دانه هامینا مایی بغل و ما هم کلی بغل میگیتیمش و وره ره نان و او هامیدایم و کلی نوازشش میکردیم. آخه وره خوشگل و دوست داشتنی به. زود با ما خو میگیت.
یادش بخیر چه روزای خوبی به...

با سپاس از خانم سحر سیدعلیخانی برای عکس و آقای شهرام صیادی بخاطر متن

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ فروردين ۹۵ ، ۱۹:۵۴
درجی طالقانی

عید دیدنی بالای شهران

جمعه, ۶ فروردين ۱۳۹۵، ۰۹:۴۷ ق.ظ

عید به، گت ننمه ای همرا بشی بی ییم بالاشهران، خانه فامیلمان از ما بهتران، عید دیدنی.
همینطور کو خیابانی میان می شی ییم و با تک وا، گته خانه هانان و قشنگه عمارتان و ماشینان آخرین سیستوم و نوگاه میکوردیم، یکهو آقاجانم آهی بکشی و بگوت: هیع... خداجان وقتی این نعمتانه تقسیم میکورد، ما کجه دبی ییم؟
همان موقع، گت ننه، اویی باله بیگیت و انگوشتی همرا آنور خیابانه اشاره کورد که یه بیمارستان شیک دبه و بگوت: ببه جان، اگه موقع تقسیم کاخ و ماشین و عمارتان غایب بی ییم، شکر خدا موقع تقسیم این مریضیان و ناخوشیان دی حاضر نبی ییم.
آقامی چوشم نم بزی و دستک ننه جانشه ماچ کورد و آهسته بگوت: نوکرتم ننه، خدا جان شکرت ❤️❤️❤️
الهی که همه تانی سهم از سلامتی و شادی، بیشمار باشه.

نویسنده: مریم قادری، اورازان (برگرفته از یک متن)

این متن زیبا با صدای خانم قادری تقدیم به شما (دریافت کنید)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ فروردين ۹۵ ، ۰۹:۴۷
درجی طالقانی

ایام مبارک

پنجشنبه, ۵ فروردين ۱۳۹۵، ۰۳:۲۶ ب.ظ


ایام می آیند تا بر شما مبارک شوند، مبارک شمایید(از مقالات شمس تبریزی)

انسان مظروف ظرف ایام است. مبارکی ایام، به وجود انسانهای پربرکت است. ایامی مبارک است که اعمال نیک و نیات خیر و گفته های پسندیده در آن، مجال ظهور و بروز پیدا کند. نکته ای که گویا حضرت شمس تبریزی بدان اشارت دارد.

گویش زادگاهم👇
روُزان و شوکی آن میان که مای بَ مُبارُک گَردُن ...
مُبارُک ما هستیم نه اوناکان
اگه مای رفتار و اخلاق خوب بُو همیشاک همه ی ایام مُبارُک هَسته مای بَ
َ
مینی آرزو ایَنه هیشه شما، شُِو و روزَ مُبارکُی بُسازین
                       💐 (الهی آمین)💐

فرشید فلاحی

با صدای فرشید فلاحی تقدیم به شما (دریافت کنید)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ فروردين ۹۵ ، ۱۵:۲۶
درجی طالقانی