قیامت کرده‌ای با آتش و آب
و آن گندم که چیده دستِ بابا
اگر چه سوخته انگشتِ دستت
میانِ کوچه پیچید عطرِ خوشِ نان
های کودکان
بنویسید در دفترهای مشقتان:
تنورِ زندگی با آتشِ وجودِ مادر، نان دارد!
روزِ تمامی مادران و مهر بانوانی که تنورِ زندگی از محبتشان گرم است مبارک
از سیمرغ
هر چه زمان می‌گذرد، حکمت برخی کارهای قدیمی‌ها بیشتر مشخص می‌شود. یکی از این اعمال حکیمانه گذشتگان ما، استفاده از گهواره (به قول طالقانیان گاهره یا گَهره) و نَنو برای نوزادان است. وسیله‌ای که با مزایای بیشمار خود، خدمت فراوانی به خانواده می‌کرد. مزایایی نظیر استفاده راحت، عدم نیاز به پوشک و خواب آرام نوزاد.
این روزها گاهره‌های قدیمی جای خود را به نی‌نی خواب و نی‌نی لای‌لای داده‌اند. اما عملکرد گهواره بومی ایران با نی‌نی لای‌لای (کَری یِر) تفاوتی مهم دارد.
در گهواره‌های بومی، نوزادی که روی گهواره خوابیده است، حرکت راست به چپ دارد که باعث آرامش وی می‌گردد. درست همانند حرکت نوزاد در آغوش مادر.
ولی در نی‌نی لای‌لای، نوزاد را به سمت بالا و پایین حرکت می‌دهند که موجب صدمات مغزی و نخاعی خواهد شد. همچنین کودک با نشستن در آنها به‌گونه‌ای قرار می‌گیرد که سر معده زاویه‌دار خواهد شد، که این امر از جمله علت رفلاکس شیرخواران است.
منبع: کانال دکتر روازاده
تهیه شده در: گروه_تولید_محتوای_درجی
عکس از: مهدی ویسانیان
این روزها در کوچه پَس‌کوچه‌های طالقان که قدم بزنی، از حیاط هر خونه، بویِ پختنِ رب و لواشک رو با تک تک سلول‌های خوشمزه پسندت حس می‌کنی. رب هَلی یا آلوچه، برای طالقانی‌ها کاربردی شبیه رب انار برای شمالی‌ها رو داره. تو اکثر غذاها میشه از این عصاره دل انگیز استفاده کرد و طعمِ بی نظیر همراه با لِعابِ خوشایندی به غذا داد.
طرز تهیه رب آلوچه، خیلی راحته و فقط کمی زمان بَره و حوصله و دست پَنجه زنانه می‌خواد. اول آلوچه‌ها رو خوب بشورید. دُم و برگ و ساقه‌هاشو ازش جدا کنید. اگه کُرم بِزی میانُش دَره، اونِه دی اَلَک کنین میدان، نگویین کُرمُش به کُرمُم یا که مَثَل پروتئین داره و روده‌ای لَپه میگیره و کُفران نِهمَت میبو! (طالقانی گفتم این تیکه رو، آخه اخلاق مادرای طالقانی رو می‌دونم دیگه)
خلاصه وقتی شستن و تمیز کردن آلوچه‌ها تموم شد، اونها رو داخل دیگ بریزید و با کمی آب، رویِ حرارت بگذارید تا جوش بیاد اما مواظب باشید سَرریز نشه. وقتی جوش اومد، شعله رو کم کنید و اجازه بدید خوب آلوچه‌ها قُل بخورند و بپزند و لِه بِشَن. بعد اجاقو خاموش کنید و وقتی آلوچه‌ها کمی خنک شد و حرارتش افتاد، اونو بریزید توی یک صافی، سبد یا آبکش که روزنه‌هاش ریز باشه و با تهِ ملاقه، روی مواد بکشید تا از صافی رد بشه و عصاره آلوچه بدون پوست و هسته باقی بمونه. حواستون باشه که علاوه بر ملاقه، باید از دستهای مبارک هم کمک بگیرید برای گرفتن پوست و دور ریختن هسته‌ها.
حالا عصاره صاف شده رو مجدداً روی حرارت بگذارید تا خوب بجوشه و کاملاً غلیظ و بدون آب بشه. می‌دونید دیگه اگه رُب شُل باشه کپک می‌زنه اما رُب سفت و غلیظ، حتی تا دو سال هم توی یخچال ماندگاری دارد. در آخر کار، به رب‌تون کمی نمک طبیعی (اگه طالقانی نمک بو چه بِیتَر!) بزنید و بعد از سرد شدن، توی ظروف دربسته ریخته و داخل فریزر یا یخچال نگهداری کنید.
نکته مهم و حیاتی: آمار ظرفهای رب‌تون رو داشته باشید، چون خیلی پیش اومده که در یخچال رو وا کنید و ببینید جا تَره و بچه نیست! در همه حال و همه جا و از سویِ همه کَس، خطر به یغما رفتن رب و لواشک شما وجود داره!!
آها عِزیز جان، طالقانی رُب آلوچه، از ناخُنُک بِزیَن عُبور کُرده و به پاتُک بِزیَن بَرسیه!
با خُجیرِ کواَلو و آلوچه‌هان که طالقانی میان فُراوان دَره، دُرُست کنین و نوشِ جانتان
🍃 🙏 سپاس از بانو ملک محمدی بابت عکس و دستور پخت
گروه تولید محتوای درجی
دستبافته‌هایی از تارِ عشق و پودِ زیبایی
هنرِ پنجه‌های صبورِ مادری از دیارِ طالقان: بانو کبری سادات میرقادری از روستایِ اورازان
خدا همه‌تانِ بُوداره
نکش ای جانِ مار چُشم انتـظاری ناکـن اِنـدی مُنـیـبه بی قـراری
تو کو هر شو و روز دَس به دعایی بـه امـیـــدِ خــدا امـیــدواری
🍃☀️ سلام
امیدتان به خدا بو عزیزان
صبحتان بخیر ☀️🍃
#شعر_محلی
عکس از: آقای عشقعلی ایرانمنش
اِ شیرِ دُخترانمانی قُربان
روزتان مُبارُک عزیزِ چُشم و چراغان خانه
حضرت معصومه جان دعاگوی هَـمّـُتان
مواد لازم برای ۴ تا ۵ نفر:
طرز تهیه:
پیاز را رنده درشت کرده و در قابلمه روغن ریخته، تفت می‌دهیم. بعد گردوی چرخ شده را اضافه می‌کنیم و باز تفت می‌دهیم و زردچوبه و بعد یک لیوان آب اضافه می‌کنیم و هم می‌زنیم. سپس رب انار را ریخته و پس از هم زدن، روی حرارت کم قرار می‌دهیم تا به جوش آید. بعد نمک و یک لیوان دیگر آب اضافه می‌کنیم و شعله پخش کن گذاشته و گاهی هم می‌زنیم تا به روغن بیفتد. بعد بادمجان سرخ شده را روی خورشت می‌چینیم و از مایه‌ی خورشت، روی بادمجانها می‌ریزیم. گوجه‌ها را از وسط برش داده و با کمی روغن سرخ می‌کنیم و روی خورشت میگذاریم و تا نیم ساعت دیگر به پخت ادامه می‌دهیم.
این خورشت از فسنجان غلیظ‌تر است. درظرف کشیده و تزئین می‌کنیم.
نوش جان
با سپاس از خانم مرضیه سیفی (اهل روستای وِشته طالقان) و کانال طالقانی‌ها
طبخ غذاهای محلی قدیمی، راهی خوشمزه و موثر در حفظ فرهنگ و میراث نیاکانمان است.
یکی از غذاهای محلی و خیلی قدیمی طالقان که در روستاهای اورازان و اطراف وجود دارد و این روزها کمتر پخته می‌شود، اُجاره حلواست. البته حلوا بودن آن به این معنی نیست که شیرین و جزء شیرینی‌جات باشد. طالقانی‌ها علاوه بر حلواهای شیرین، به بعضی غذاها که حالت پوره دارد، حلوا می‌گویند. مثلاً دوپیازه در طالقان به سیبزینی حلوا مشهور است. این اُجاره حلوا هم خوراکی پوره مانند است که با هویج درست می‌شود. (به هویج در طالقان، اُجاره می‌گویند.)
مواد لازم:
طرز تهیه:
ابتدا سیر را سرخ و عدس شسته شده را به آن اضافه می‌کنیم. همین که پخت، هویج یا زردک را خُرد و با کمی آب، به آن اضافه می‌کنیم. توجه کنید که زردک یا هویج باید بیشتر از عدس باشد.
بعد نمک و ادویه‌ها را افزوده و در انتهای پخت، مواد را با گوشت‌کوب لِه می‌کنیم طوری که همه مواد با هم مخلوط شود. این غذا خیلی آب دار نیست.
بعد از کوبیدن، به مدت ۳ یا ۵ دقیقه روی گاز با شعله کم حرارت ببیند، بعد غذا آماده است. این غذا با نان خورده می‌شود، مثل املت و به خاطر سیر و هویج و عدس خیلی مقویست. قدیمی‌ها کمی قورمه هم داخل این غذا می‌ریختند. اصل این غذا با هویج محلی یا همان زردک پخته میشه.
نوش جان
با سپاس از خانم سهیلا کیان (اهل روستای گته‌دِه طالقان) و کانال طالقانی‌ها
طبخ غذاهای محلی قدیمی، راهی خوشمزه و موثر در حفظ فرهنگ و میراث نیاکانمان است.
کوه برای مردمان ساکن دامنه‌های البرز، نمادِ استقامت، برکت و سنگ صبوری است. بهاران که دامن سبز کوه پر از سبزی‌های صحرایی، برکت خود را به روستاییان عرضه می‌دارد، زنان و مردان دسته جمعی، برای بهره بردن از این سخاوت کوه و یافتن روزی به آن می‌روند.
اما گاهی هم کوه رفتن، بهانه‌ایست برای فرار از غمها... و یافتن سنگ صبوری چون کوه، برای درد دل و کاستن از دردی که هیچ درمانش نیست.
حکایت تره چینی دخترکی خسته از غمِ روزگار و جفایِ یار، به زیبایی در شعر زیر آمده است.
دخترک با دلدارِ بی‌وفای خود که همسری غیر او برگزیده، این چنین نجوا می‌کند:
مینی پِی تو راه نیا دَرُوم میشُم شورُک چینی تو بَشو اُِوتو بُدار، مُنَِک میشُم شورُک چینی
خسته از مردمی گَپ گَپ میون این همه کار تو خودتی یارُ و بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی
یاد اون واشِ باری که آدُمی جان در میشو تو خودتی مالُ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی
مایی دارانی سَرُک کِشگیریدان لانه مینُن خودتی دارِ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی
باغانی گَل شیلانُک داران که بار بیوردینه وَلگَنش رو تو بُدار، مُنَِک میشُم شورُک چینی
زرُچی لانه رِ بِین، مرغانشی سَر نُشتیه خودتی کُِرگُ بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی
مایی وَلگان همه رو خاکِ سیا سَرآشیه خودتی جُوو ر بُدار، مُِنَک میشُم شورُک چینی
شعر را با صدای محمد حبیبی دریافت و گوش کنید کلیک
عکس اول از: آقای جواد عباسی عکس دوم از: خانم پروانه پلای
با تشکر از کانال طالقانی‌ها بابت انتشار شعر
نَنه جان، دِرجی‌اِی نوری بیخ، چـُل می‌ریسه و غذا رَ بار هانایَ
عیدتان و نوئه سالِتان مُبارک عزیزان
ایلاهی تندرست باشید و حالتان خوش بو
