درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۵۸۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «درجی» ثبت شده است

انواع نان در طالقان

سه شنبه, ۵ فروردين ۱۳۹۹، ۰۸:۳۰ ق.ظ

کُولاس،   کُلانُک (یا کالنُک)،   پِنجه کَش (یا پِنجی کَش)

گاگِلی (یا گِگالی)،    بُن کلاش،   بالی نان

توتُک،   گِرت،   شیرمال،   تخمه این

اگردُک،   گُردُک،   فَتیر

تَر کُولاس،   جو کُولاس،   شیر کُولاس،   اَهرُک کُولاس

تِلی کُولاس،   پیازک کُولاس،   سون کُولاس،   زینجیفیلی

و یک نان دیگه با اینکه اصالتاً طالقانی نی، اما در طالقان به وفور یافت میبو، مشهور به تُورککُوش نان

و فقط یه طالقانی اصیل می‌دانه چه نانی هسته!

شمایی مَح‌له‌ای میان، چه نان‌های دیگه دَره؟

 

 

عکس از: بانو بهار

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ فروردين ۹۹ ، ۰۸:۳۰
درجی طالقانی

بیا بنیش سماوَری وَر...

دوشنبه, ۴ فروردين ۱۳۹۹، ۱۰:۳۸ ق.ظ

مایی سَموَر جوشه، پس چُبَه می‌گوتی، اونی بیخ خاموشه؟

یه تُک، لَبخند بَزَن، دلُمی قوری رَ، زودتَرَک بند بَزَن

آن میانُش مُشتی، مِهرُوانی دَم کن

بعد بی‌یَل کَم کَمُک

چایی‌مان دَم بَکَشه، تَشِش رِ دی کم کُن

 

 

اصل شعر از: عرفان نظرآهاری

برگردان به طالقانی: سیده مریم قادری

عکس از: حسین احمدوند

 

عیدتان مُبارُک عزیزانِ جان

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ فروردين ۹۹ ، ۱۰:۳۸
درجی طالقانی

شبِ عید و نورِ درجی و غذایِ مادر

جمعه, ۱ فروردين ۱۳۹۹، ۱۰:۰۲ ق.ظ

 

نَنه جان، دِرجی‌اِی نوری بیخ، چـُل می‌ریسه و غذا رَ بار هانایَ

عیدتان و نوئه سالِتان مُبارک عزیزان

ایلاهی تندرست باشید و حالتان خوش بو

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ فروردين ۹۹ ، ۱۰:۰۲
درجی طالقانی

مواظب دنیای من باش

چهارشنبه, ۲۸ اسفند ۱۳۹۸، ۱۲:۵۷ ب.ظ

خُودُت دِ مُواظبت کُن جـآن

دی عِینِ تو بُسات نمی‌بو

تو دِ فقط یه دانه این دنیایی میان دَره

و تو خُودُت به تنهایی، مینی دنیایی

 

 

بَرسان به اونی که دوسُش داری

اوقاتتان به تندرستی عِزیزانِ جان

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ اسفند ۹۸ ، ۱۲:۵۷
درجی طالقانی

کرونا

سه شنبه, ۲۷ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۴۹ ق.ظ

 

 

این غَدّارِ دنیایی میان، گُسنگی، کرونا دِ ویشتَر کشته هامیدی!

ولی چون پولدارانِ نمی‌کوشه، نگران کننده نی!!!

امّا خدا همه‌ی این غم و غصه‌هان دِ گَت‌تر و به همه‌ی بندگانُش اَعم از نُدار و مالدار، مِهرُوان‌تَره

 

ایمسال: کُلِ چارشَمبه خانه دِریم         درد و بلا دِ می‌پریم (ان‌شاءالله)    طراح پوستر: خانم مینا قادری (اورازان)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ اسفند ۹۸ ، ۱۰:۴۹
درجی طالقانی

طنز معلم و شاگرد

يكشنبه, ۲۵ اسفند ۱۳۹۸، ۰۱:۱۵ ب.ظ

 

معلم: دتر وقتی گته گردیِی میخوای چاکنی؟                دتَر: عروسی!

معلم: نه منظورم اینه که چکاره میبی؟                       دتَر: عروس!

معلم: نه، میگم وقتی گته گردیِی چامینی؟                   دتَر: شواَر!

معلم: دتَرجان، پیَر مارتیب چامینی؟                           دتَر: زاما میرُم!

معلم: لَحنَتی! پیَر مارت در آینده از تو چی میخوان؟        دتَر: نوه!

 

ای امان این دتَر دلش شواَر میخوا... کمک کنین هرجور گردی بشو شواَر خانه، ثواب داره

 

متن: سید مصطفی افتخاری، روستای پراچان
به گویش بالاطالقان (پراچانی)

طراح پوستر برای عبارات طالقانی: سیده مریم قادری (پوستر بالا) و مسلم گرشاسبی (پوستر پایین)

 

این طنز با هدف آموزش گویشهای مختلف طالقانی تهیه شده است.

 

.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ اسفند ۹۸ ، ۱۳:۱۵
درجی طالقانی

هر سختی، یک چالش، هر چالش یک نردبانِ پیشرفت

شنبه, ۲۴ اسفند ۱۳۹۸، ۰۸:۲۱ ق.ظ

اگه همه چی آسان باشه که دیه جَر بِشی‌یَن و رُشد کُردُن، بی مَعنایه

مایی گَت گردیَن، وَختی اتفاق دِمی‌کوئه که سختی‌هان و به قولِ امروزیان: چالُش‌ها رِ رَد مینیم.

آها عِـزیـز جان

شاید این سختیِ پیشِ راهُت، یه پله‌کانه تا تو رِ جَـرتَر بَبوره!

پَ توکل کن به خدا و ادامه هادین....!

 

سختی زُمُستان در قدم بُهار تُمام میبو

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ اسفند ۹۸ ، ۰۸:۲۱
درجی طالقانی

خانه‌یِ گرمِ ما

چهارشنبه, ۲۱ اسفند ۱۳۹۸، ۰۸:۱۰ ب.ظ

تو هستی...

و خانُه‌مان گـَرم...

و چایی‌مان به راه...

این غم و غصه‌هانُ دی بگو: یه شو کوتاه بیا!

خانُوتان گرم

 

متن از: سیده مریم قادری

عکس از: مهدی ویسانیان

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ اسفند ۹۸ ، ۲۰:۱۰
درجی طالقانی

دردِ دل آخر سالی با ننه جان

سه شنبه, ۲۰ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۳۹ ق.ظ

 

ننه جانُم سلام، حالُت چِطورهَ؟                  بگو بِینُم که احوالُت چِطورهَ؟

چی مینی، در چه کاری، رو به راهی؟          خُجیری، ساق و کُرچی، پادُشاهی؟

بیامم باز تی اِی اَحوال پرسی                    دِنِ بِی تا مینی حالَ بُپُرسی

ننه جان چایی داری کرسی پایَه؟                مینی دُل داغَ چاییتَ می خوایه

بِنیش اینجه مینی وَر اِی ننه جان               تی ای دیم و تی اِی دستانی قُربان

ننه ایمسال مان دی سَختَ سال بَ            تُمـامَ باغـُکانی میــوه،کـال بَ

دُلامَه سیــل بُهاران تا پِسیــنَه                 هوا آلودِه گِــردی، چُشــم نِمِیــنَه

همه تُک بند دَبُندان دیمُشانَ                    دیگه خنده دیمان دَ نیمیشانَ

ننه جانُم گُرانـــی داد کُردی                    تمامَ قیمتان دی بـــاد کُردی

ننه جانُم همه رَ غم بیگیتی                     دَمِ عیدی، بُلا این جان دِپیتی

ننه جان،گربه مان دی، شیر بُشاندی           گِوُمان دی بُزاستی، چـــی، بُخواندی

«هوا بس ناجوانمردانه سردَه»                   دعا کن کار و بارُم خوب گردَه

ننه جان تا بُهار چیزی نُماندی                   مینی این آخُرین شعرَ نُخواندی

ننه جان، اون بهشتی دُل صفا کن              نُماشانان،مینی بَ دی دُعا کن

 

                 شعر از: استاد فرشید فلاحی اسفند ماه 1398

 

ننه جان میگو:

این بُلا سَر شو (کرونا)، قشنگه بُهار میا... طاقت بیور عِزیز جانُم

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ اسفند ۹۸ ، ۱۰:۳۹
درجی طالقانی

دخترِ زمستان

سه شنبه, ۲۰ اسفند ۱۳۹۸، ۰۸:۵۷ ق.ظ

 

زُمُستان، یه عاشُقِ دُختَرُکی اُسم بَ که عُمرُشَ این راهی میان، تُمام کُرد و گیسانُش سیفید گِردی و هیچی نَگوت...

آها عـزیـز جان...

                عاشُقی یه گَتـه تَحمل می‌خواااا!

وَگُردان: فرشید فلاحی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ اسفند ۹۸ ، ۰۸:۵۷
درجی طالقانی