درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

سمنوپزان

پنجشنبه, ۲۷ اسفند ۱۳۹۴، ۰۳:۲۵ ب.ظ

🌱سمنوپزان طالقان🌱
سمنو یه خوردنی خوشمُزه و مفید هسته که در باورهای مذهبی، شیرینی حضرت زهراست و برای نذری و همینطور، سفره نوروز بَپُت می گرده. مواد اولیه آن جوانه گندمه و کمی دی آرد سبوس دار، بادام و در بعضی جاهان شیره انگور دی اضافه مینُن.
زناکان طالقانی دی برای عید دور هم جمع میبُن و سمنو میپَچُن. برای این کار، از چند روز قبل، گندمانه خیس مینُن و بعد سبزه ای جور، وقتی جوغکش درومی (گندم نوک بِزی) آنه رو دمیریجن سینی ای میان و سرش دستمال دمینگنن تا سبز گرده و هر روی کمی دست نم آنه ای سر می زنن تا خشک نگرده. تو این مدت کسی حق نُداره سبزان رو دست بزنه و نگاه کنه، اگر دی زن صابخانه بخوا بینه کو گندمان سبز گردیه یا نه، اوُل وضو میگیره و بسم الله میگو و یه صلوات دی میفرسته و بعد سبزه ای سره ومیگیره.
بعد کو گندمان خوب جوانه بِزی، آنانو ومیگیرُن و هاونی میان میکوبُن و بعد قشنگ میفشرُن تا شیره آن خارج گرده، بعد شیره رِه صاف مینن و در قابلمه به آرد اضافه مینُن و هی هم میزنُن (حلوایی جور) تا آرد حل و مایع سمنو دی غلیظ گرده. بهترین ظرف برای بپتن سمنو، گته قزان مسی هسته و برای هم زدنش دی گته ملاقه چوبی لازمه. سمنو مرتب هم خوردُن میخوا و برای اینکار تمامی همسادگان و فامیلان و دوستان، علی الخصوص آنانی کو نذر و حاجت دارُن، در این کار به صاحبخانه کمک مینُن. یه صبح تا ظهر طول میکشه تا سمنو حاضر گرده. آخر کار که تش زیر قُزان و خاموش مینُن، یه پارچه ومیگیرُن و دور در قُزان دمیبندُن و به قولی سمنو ره دم مینان. در این مدت صابخانه و اطرافیان، دعا میخوانُن و اعتقاد دارُن حضرت فاطمه زهرا میا و اوشانی سمنو رِ سرکشی مینه و از خودُش دی یه اثر باقی میذاره. به این ترتیب بعد از گذشت یک ساعت، در قزانه با سلام و صلوات وِمیگیرُن و دنبال نشانه های میگردُن کو معمولاً اسم یکی از ائمه یا اثر دست (پنجه) یا نام الله، روی سمنو نقش می گرده.
سمنو رِ داخل ظرفان میکشن و بین اطرافیان تقسیم مینُن.
در بعضی جاهان، کمی شیره انگور و بادام درسته (با پوست و مغز نکرده) دی به سمنو اضاف مینُن و اعتقاد دارُن اگه کسی بادام سمنو گیرش بیا، حاجت روا می گَرده.
سمنو یه خوراکی خوشمُزه، سالم و بسیار مفید هسته و انواع ویتامینها و مواد معدنی مثل ویتامین کا، ای، آ، گروه ب، فسفر، روی، آهن و مس را داره و برای همه از جمله زناکان باردار و شیرده، مریض آدمانی کو دوره نقاهتی میان درُن و ورزشکاران و وچان بسیار مفید هسته. خواص شفابخشی سمنو برای بیماریهایی زیادی ثابت گردیه از جمله مریضیهای زناکان، اختلالات دستگاه گوارش  کیسه صفرا و پادرد و مریضیهای ناشی از سؤ هاضمه و کمبود ویتامینها و خیلی موارد دیگه کو اینجه مجالی برای بگوتن همه شان نی.
سمنو، یه قشنگه داسُتان دی داره که اگه وقت کُردُم، شمایی بِ تعریف مینُم.
عجالتاً اوشانی کو سمنو پزان دارُن مایی بِ یه کاسه برسان یا اقلش اینکه ما رو دی به وقت بپتن سمنو دعای خیر کنُن.
        🌱 همه شان دِ قبول باشه 🌱
با سپاس از گروه تولید محتوای درجی
تنظیم و ویرایش متن: مریم قادری
کپی برداری از این متن تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرام درجی TaleghaniDarji) مجاز است.

 آقا و خانم صیادی عزیز، در حال پختن سمنو
عکس: شهرام صیادی، امیرنان

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">