درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۲۸ مطلب با موضوع «روستاهای طالقان» ثبت شده است

آبشارهای طالقان

پنجشنبه, ۲۷ مهر ۱۳۹۶، ۱۰:۴۳ ق.ظ

آب در طالقان قداست و حُرمت فراوان دارد. این مایه حیات و آبادانی، عزیز جانِ طالقانیان است. به حمدالله، طالقان، منطقه ای پر آب و آبادان نیز هست و در آن، آبشارهای زیبایی واقع شده که به طور اجمالی به معرفی برخی از مشهورترین های آن، می پردازیم:


آبشار آسکان


آبشار آسکان طالقان در موقعیت جغرافیایی E5104 N3611 در استان البرز واقع است. در مسیر گردشگری که به روستای گته ده منتهی می‌شود سه راهی است که راهی به روستای گراب و درانتها به روستای آسکان دارد. اگر بخواهید به کنار آبشار بروید پس از عبور از میان درختانی که در کنار هم روییده‌اند به آبشار آسکان می‌رسید. این آبشار در فصول سرد حالتی یخ زده به خود میگیرد که بر جذابیتهای آن می افزاید. در این منطقه زیبا مسیرهای پیاده روی موجود است که گردشگران علاقه وافری به گذر از آن دارند. راه کندوان جاده چالوس به آزادبر، گردنه عسلک، گراب، گته ده، راه های مناسب برای پیاده روی اواخر بهار تا اوایل پائیز است. در شرقی ترین نقطه دره طالقان و درمیان کوه هایی عظیم، آبشار زیبای آسکان پذیرای عاشقان طبیعت است. روستای آسکان در 43 کیلومتری شرق شهرک طالقان واقع است. سراسر این آبشار در زمستان پر از قندیل های یخی بسیار زیبا می شود که جلوه خاصی از طبیعت به خود می گیرد. مسیر دسترسی به این آبشار ناهموار بوده و همراه داشتن امکانات کوهنوردی الزامی است. علاوه بر آبشار آسکان در دره های اطراف روستای جوستان نیز آبشارهای فصلی جوستان گزارش شده که در دسترسی به آن ها وسایل مناسب کوهنوردی را می طلبد.





آبشار اورازان

آبشار اورازان در موقعیت جغرافیایی E5052 و N3608 در استان البرز واقع است. روستایی واقع در دل کوههای البرز مرکزی 90 کیلومتری کرج و 12کیلومتری مرکز طالقان است. در شرق روستای اورازان و در پانزده کیلومتری شرق شهرک طالقان و در دامنه های شمالی رشته کوه طالقان واقع است. این روستا در مسیر گوران و گلیرد قرار گرفته است و مناظری بکر و زیبا دارد. اورازان از جمله روستاهای پر آب منطقه طالقان است و به واسطه چشمه های جوشان که حتی در سال های خشکی نیز پر آب بوده اند باغات وسیع گردو دارد. ر قسمت ورودی این روستا تپه ای واقع شده که با قدمت 4 هزار ساله نشان از سابقه طولانی این روستا دارد. در مرکز این روستا و در ضلع شمالی مسجد روستا چشمه آب گوارایی از زمین می جوشد که اهالی به آن اعتقاد زیادی دارند و آن را گرامی می شمارند. از کرامات چشمه این است که در سالهای خشکسالی شدید چشمه جوشان و جاری میباشد. معنای نام این روستا آب ریزان است.




آبشار سوهان

آبشار سوهان یکی از آبشارهای استان البرز است که در 25 کیلومتری غرب شهرک طالقان و 4 کیلومتری شمال غربی روستای سوهان قرار دارد. این آبشار در میان اهالی روستا به «چُره» معروف است زیرا در گویش مردم روستای سوهان واژه چُره به معنای آبشار و محلی است که آب از بالا به پایین می‌ریزد. البته اگر ارتفاع آب کم باشد، به آن چُرنا می‌گویند.




آبشار حیاط

این آبشار در ارتفاعات روستای سوهان طالقان قرار دارد. آبشار فصلی حیاط، در فاصله حدود 6 کیلومتری، شمال تا شمال شرقی روستای سوهان و در جنوب شرقی کوه بزرگ کله سنگ، قرار دارد. مسیر دسترسی، در ادامه مسیر آبشار سرخ بند، به سمت شمال حرکت می شود، تا به منطقه زمینکان، به صورت یک قطعه زمین دراز و مسطح، مشاهده شود. سپس در سمت دره شمال شرقی زمینکان، به سمت شمال و در پائین و سمت راست، کوه کله سنگ، در منطقه موسوم به حیاط، به خصوص فصل بهار، آبشار حیاط، به زیبائی، قابل مشاهده است. در حدود 3 ساعت، پیاده روی برای افراد متوسط، مورد نیاز است. آبشار حیاط، از سه وضعیت جداگانه، تشکیل شده است. ابتدا در حدود 3 متر، به صورت دو آبشار کوچک و هفت مانند و سپس در حدود 7 متر، دو آبشار در کنار هم و حدود 3 متر، به صورت آبشار یک پارچه، مشاهده میشود. آبشار در اواسط تابستان، خشک می شود.




آبشار خشکه چال

آبشار خشکه چال (سیاه چره) در ارتفاعات روستای سوهان طالقان قرار دارد. آبشار فصلی خشکه چال، بر روی سنگ های سیاه رنگ، که به آن سیاه چره گفته می شود، در فاصله تقریبی 7 کیلومتری شمال، روستای سوهان قرار دارد. مسیر دسترسیبه آبشار از طریق حله اوبار در شمال روستا و از مسیر راه مالرو، به بالای تپه روبا پشته و به سمت شمال، تا دره دانه خانی و گذر از گردنه گوشانی، و عبور از جیر خشکه چال و به سمت جر خشکه چال، در سمت شرق و پائین یال های غربی کوه کله سنگ، آبشار خشکه چال، در فصل بهار، خود نمائی می کند. در حدود 3 ساعت پیاده روی، برای افراد متوسط، مورد نیاز است. آبشار خشکه چال، در حدود 12 متر ارتفاع دارد و در فصل تابستان، خشک می شود.




آبشار سرخ بند

آبشار سرخ بند یا گرگ واز در ارتفاعات روستای سوهان طالقان قرار دارد. آبشار سرخ بند چره، در فاصله حدود 3 کیلومتری شمال شرق روستای سوهان قرار دارد، که نام دیگر آن آبشار گرگ واز است. مسیر دسترسی، در شرق روستای سوهان به سمت منطقه و نهر میان راه است. سپس از مسیر دره به سمت شمال و سرچشمه نهر جاری دارای مسیر پاکوب و راه مالرو است. بعد از حدود یک و نیم ساعت، پیاده روی، تپه ای با خاک قرمز مشاهده میشود. سپس در دو طرف دره، به صورت صخره ای بلند و سرخ رنگ، آبشار سرخ بند، مشاهده میشود. آبشارسرخ بند، در حدود 10 متر ارتفاع دارد و در تابستان کم آب است.





آبشار وری ید
آبشار وری ید دراستان البرز واقع است. آبشار وری ید یا به گویش محلی، وریدی چره، در فاصله حدود 5/4 کیلومتری، شمال روستای سوهان، قراردارد. مسیر دسترسی، در ادامه راه آبشار سیاه بند، به سمت شمال دره و نهر جاری در آن، حرکت می شود. از آبشار وری ید، در حدود یک تا یک و نیم ساعت، زمان برای رسیدن به آن، برای افراد متوسط، مورد نیاز است. آبشار وری ید، در حدود 7 متر ارتفاع دارد و در تابستان، بسیار کم آب می شود.




آبشار سیاه بند

آبشار سیاه بند یا به گویش محلی، سیاه بندی چُره، در فاصله حدود 2 کیلومتری، شمال روستای سوهان واقع شده است. مسیر دسترسی، محله اوبار در شمال روستا، سپس از جاده شنی و خاکی به سمت هفت چشمه، طی مسیر میشود. آنگاه از مسیر نهر جاری در هفت چشمه، به سمت شمال و سرچشمه آن، حرکت می شود. برای دسترسی به این آبشار در حدود یک ساعت، پیاده روی، برای افراد متوسط، مورد نیاز است. با رسیدن به منطقه ای که خاک و سنگ های آن، قرمز رنگ است، در ادامه، آبشار سیاه بند، مشاهده میشود. آبشار سیاه بند، در حدود 8 متر ارتفاع و در تابستان، بسیار کم آب می شود.




آبشار کرکبود

آبشار کرکبود که با نام آبشار کر نیز خوانده می‌شود، یکی از آبشارهای استان البرز است که در شمال شرقی روستای کرکبود در شهرستان طالقان قرار دارد (فاصله روستا تا آبشار در حدود 30 دقیقه است). این آبشار ارتفاع زیادی ندارد اما قدرت و حجم آب عبوری از آن که از دهانه‌ای باریک می‌گذرد، بسیار باشکوه جلوه می‌کند. این آبشار و رود خروشان آن از ارتفاعات حصارچال سرچشمه می‌گیرد. در مجاورت آبشار و در زیر صخره‌های کوه، حفره‌هایی وجود دارند که در نتیجه پیچیده شدن صدای آب در این فضاهای بسته امکان شنیدن صداهای دیگری وجود ندارد. روستای کرکبود در بخش بالا طالقان شهرستان طالقان واقع شده است.




آبشار تونو (ترنو) گزینان

آبشار تونو یا قره نو در شرق روستای جزینان (گزینان) دربند، واقع در هفت کیلومتری شمال شهرک طالقان و در نزدیکی رودخانه خُسبان واقع است.این آبشار از مسیر روستای بزج نیز قابل دسترسی می باشد. ارتفاع این آبشار دو پله ای و زیبا در حدود پنجاه متر است. آثار گسل بزرگی در صخره های اطراف آبشار به خوبی مشهود می باشد.





آبشار شله بن

آبشار شله بن که یکی از زیباترین آبشار های طالقان است و دارای طبیعتی بکر و ناب است. این آبشار از قلل خسبان سرچشمه گرفته و سپس رودخانه خسبان رود را تشکیل میدهد. آبشار شلبن(شله بن) در غرب روستای بزج در 10 کیلومتری شمال شهرک طالقان واقع شده است و مناظر طبیعی اطراف آن بسیار زیباست. این آبشار از سه طبقه تشکیل شده و در مسیر دسترسی به آن می توان از کوچه باغ های قدیمی روستای خُسبان و بُزَج نیز دیدن کرد.





آبشار کلارود

این آبشار در ارتفاعات روستای کلارود طالقان قرار دارد. کلارود، در 30 کیلومتری غرب شهرک طالقان و 3 کیلومتری شمال راه مالروی قزوین به طالقان قرار گرفته است. آبشار کلارود در میان دره ای پر از درختان سر سبز و شاداب قرار گرفته و در طول سال دارای طراوت خاصی است. این آبشار ارتفاعی در حدود 15 متر دارد. روستای کلارود یکی از روستاهای پایین طالقان است که در ضلع جنوبی رودخانه شاهرود در دو طرف دره بزرگی که از جنوب به طرف شمال آبخیز آن قرار دارد بنا شده است. این روستا به لحاظ موقعیت جغرافیایی وارتفاع، آب‌های جاری اطراف آن از بخش‌های مرتفع به صورت آبشار جریان دارد.




آبشار دربند گته ده

این آبشار در 2 کیلومتری جنوب روستای گته ده، در دره ای سرسبز و در میان تخته سنگهای عظیم قرار گرفته است. روستای گته ده با ارتفاع 2340 متر از سطح دریا از روستاهای بخش بالا طالقان از شهر طالقان بوده و از سمت شمال با روستاهای آسکان و دهدر از سمت شرق با روستای دراپی از سمت جنوب با کوه کهار و از سمت غرب با روستا ی جوستان همجوار میباشد. یکی از دو شاخه اصلی رودخانه طالقان که از این روستا می گذرد به نام همین روستا بایزرود نامیده می شود. شاخه دیگر به نام روستای باستانی و مخروبه عالی زن نامیده می شود که نشان از بسیار قدیمی بودن گته دارد. مسیر دره جنوبی روستا به آبشار دربند و قله کهار منتهی می گردد.




آبشار اوچان

آبشار اوچان یکی از آبشارهای روستای اوچان از توابع دهستان پایین طالقان شهرستان طالقان استان البرز می‌باشد.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مهر ۹۶ ، ۱۰:۴۳
درجی طالقانی

روستای بُزَج (بُزَّه)

دوشنبه, ۲۷ شهریور ۱۳۹۶، ۱۲:۰۴ ب.ظ

بزج روستایی‌است در دهستان بالاطالقان و یکی از مرتفع‌ترین روستاهای طالقان می‌باشد که در جوار دره شلبان بزج و آبشار شلبان بزج واقع است.

بیشتر مردم این روستا دامدار، کشاورز و فرهنگی می‌باشند.

روستای بزج با روستاهای سگران و نویزک همسایه است.

در حال حاضر در روستای بزج مردم بومی خیلی کم هستند و سن و سال بالایی را دارا میباشند. دامداری در زمان قدیم رواج داشت ولی الان در این روستا بجز چند عدد دام که از انگشتن دست هم کمتر است، دیگر دامی در این روستا وجود ندارد و حتی کشاورزی هم رواجی ندارد چون ساکنان بومی از لحاظ سنی بالا هستند و قادر به فعالیت نمی باشند. البته بچه های این افراد در روستای بزج خانه های جدید ساخته اند و در اوقات فراغت به این روستا می ایند و صفای خاصی را در این روستا بوجود می آورند.

علاوه بر آبشار شل بن، غاری هم به درازای ۲۵ متر به نام غار بزج در نزدیکی این روستا وجود دارد.




به خدمت گرفته است
ابر و خورشید و حتی سایه را،
که زیباترین باشد......

بزج است دیگر.......

↩️امیر اسلامی #بزج



این هم مصاحبه خبرنگار درجی (سیمرغ) با یک بانویِ اهلِ بُزج

دریافت کنید




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ شهریور ۹۶ ، ۱۲:۰۴
درجی طالقانی

راههای طالقان

يكشنبه, ۲۶ شهریور ۱۳۹۶، ۱۱:۰۱ ق.ظ


طالقانی راهان، به روایت آقای عباس فرامرزی از خُسبان

دریافت فایل صوتی




طالقان از طریق دو جاده، به آزادراه تهران کرج (تهران-کرج-قزوین) متصل می‌شود:

  • جاده اول از نیروگاه شهید رجایی بعد از آبیک منشعب می‌شود.
  • جاده دوم بین آبیک و قزوین از آزادراه منشعب شده از طریق روستاهای پایین طالقان به میان طالقان می‌رسد.


  • چند سالی است که احداث مسیر کردان-طالقان که جمعاً ۳۰ کیلومتر طول دارد، آغاز شده است. احداث ۲۵ کیلومتر راه اصلی از سیبستان کردان تا ورکش طالقان به عهده وزارت راه و احداث ۶ کیلومتر بعدی از روستای ورکش تا شهر طالقان بر عهده شهرداری است. این جاده دارای تونلی به طول ۹۶۰ متر است. برای تکمیل این پروژه به ۷۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است.



همچنین مسیرهای قدیمی (پیاده روی و کوه پیمایی) به شرح زیر وجود دارد:

  1. راه طالقان - قزوین: از طریق ناوه ـ قاضی کلایه ـ گزنه
  2. راه طالقان - قزوین: از طریق کماکان ـ کلانک ـ فشکلدره
  3. راه طالقان - قزوین: از طریق پرکه ئه رودبار محمد زمان خانی
  4. راه طالقان - ساوجبلاغ: طریق فشندک ـ میناوند ـ گردنه تنگ دره ـ هیو ـ فشند
  5. راه طالقان - براغان: از طریق اورازان - گوران ـ گلیرد ـ گردنه مامشکه در ولیان ـ براغان
  6. راه طالقان - لوراء از طریق جوستان ـ گته ده ـ آزاد بر
  7. راه طالقان - کلاردشت: از طریق جوستان ـ ناریان ـ گردنه دریچه ـ دلیر
  8. راه طالقان - چالوس: از طریق جوستان ـ ده در ـ گردنه ماس چال ـ انگران ـ دزدبن (دیزبن)
  9. راه طالقان - چالوس: از طریق جوستان ـ آسکان ـ سیاه بیشه ـ گردنه چم ـ دزدبن (دیزبن)
  10. راه طالقان - تنکابن: از طریق جوستان ـ مهران ـ گردنه صاد ـ آبگرم دهستان سه هزارـ درجان
  11. راه طالقان - الموت: از طریق کولج ـ حسنجون ـ نگار چشمه ـ گردنه مالخانی ـ آوه ـ مدان ـ شهرک الموت
  12. راه طالقان-جوستان: دیزان بطرف خیکان-پراچان-مسیررودخانه پراچان تادوآب -دُمچه- گردنه حصار چال- میانرود -آبگرم حضرت سلیمان - روستای سه هزار -درجان - تنکابن



با امید به اینکه در آینده ای نزدیک و با به بهره برداری رسیدن جاده جدید طالقان، دیگر شاهد ترافیک سنگین در این مسیر نباشیم.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ شهریور ۹۶ ، ۱۱:۰۱
درجی طالقانی

آیین مردم طالقان در گذشته

چهارشنبه, ۸ شهریور ۱۳۹۶، ۰۸:۳۶ ق.ظ

درباره ی آیین مردم طالقان می توان گفت که تا حدود قرن سوم هجری این منطقه پیرو دین زرتشت بوده است که هنوز آثار باقیمانده و رسوم متداول بین مردم از نفوذ این آیین حکایت از آن دارد.

با ظهور اسلام و گرویدن مردم اطراف و سایر مناطق نزدیک به طالقان به مذهب شافعی و مالکی، (التدوین اعتمادالسلطنه ص ۴۳) مذاهب جدید در میان آنان رواج پیداکرد. اما چون ساداتی که به سوی طالقان روی آورده پیرو زید بن علی بن حسین بن علی بودند، آیین زیدیه را که حسینیه نیز نامند، قبول نموده و به آن علاقه مند گردیدند.

ظاهرا مذهب اسماعیلیه در طالقان نفوذ و دوام قابل ملاحظه ای نداشت زیرا مردم طالقان بیشتر در قلمرو نفوذ حکمرانان زیدی مذهب قرارداشتند. به هر حال با روی کار آمدن صفویه، خصوصاً خان احمد اول که به آیین شیعه اثنی عشری معتقد و علاقه مند بود، از گسترش و نفوذ آیین زیدیه کاسته شد و به مذهب اثنی عشریه گرویدند.

اکنون مردم طالقان، عموماً مسلمان و شیعه دوازده امامی  می باشند.

برگرفته از: محمدرضا صفری مولف کتاب روستای هرنج در فرهنگ تاریخی و سنتی طالقان


عکس: آستان مقدس امامزادگان سید علاءالدین و سیدشرف الدین

اورازان - طالقان

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۸ شهریور ۹۶ ، ۰۸:۳۶
درجی طالقانی

معرفی روستاهای طالقان: سنگبُن (سنگبان)

دوشنبه, ۶ شهریور ۱۳۹۶، ۰۱:۰۱ ب.ظ

روستایی بر بلندای سد طالقان

روستای سنگبان که در طالقان واقع شده، قدمت دیرینه ای دارد! با مردمانی ساده و صمیمی که اغلب از سادات هستند!

در قدیم نام این روستا سید آباد بوده که بعد از مهاجرت روستایی هایی که از روستاهای دیگر به این روستا مهاجرت کردند و ساکن شدند، به سینا بن و بعدها به سنگبان تغییر نام یافته است و هم اکنون در محاوره محلی، سنگبُن خوانده می شود.

این روستا، با آب و هوای پاک، مشرف به سد طالقان است که از لحاظ بناهای تاریخی، حمامی قدیمی داشت که به علت رسیدگی نشدن تقریباً خراب شده ولی سازه بنا پایدار و ماندگار می باشد و اغلب خانه ها بافت قدیمی دارند.

 از دیگر جاذبه های روستای سنگبان می توان به جیردشتان، جَردشت، آودره، عالی ده، چاک سر، چاکی دیم، تیخِ چال، پسی چال، سیاه کوه، مادیان یورد، پلنگ دره، طول عسل، دوربین تله، خَمَس چال، خوردابندک، پاله چال، تِسنگال چشمه، نفت چشمه، خراب دره، خراب کند، رجه ای سر، آفتوی بان و لات سرسبزی که زیر آب نهفته شد اشاره کرد.
و خیلی جاهای دیگر که اگر بخواهیم نام ببریم خودش یک کتاب میگرده!

علاوه بر این در محلی به نام میان بند پشت چاک سرد و غار زمین شناسی رو به روی هم نیز وجود دارد!
حتی از لحاظ زمین شناسی در سیاه کوه "ورجه ای سر" تخته سنگی داره که از سنگواره های صدفی و پلانک تون ها تشکیل شده است!

متاسفانه راه دسترسی به این روستا بین دو راهی سازمانها و اداره جات هنوز پس از گذشت چندین سال از احداث سد، سامان نیافته است!

✍️ سید مجید سیدعلیخانی #سنگبن



غیور مردان زحمتکش ایالت سنگبُن طالقان، در حال کشاورزی
عکس از: محمدحسین رضایی


ل کشاورزی
عکس از: محمدحسین رضایی

این متن از وبلاگ طالقانی درجی به نشانی Darji.blog.ir گرفته شده است. جانم طالقان

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ شهریور ۹۶ ، ۱۳:۰۱
درجی طالقانی

تاریخچه ثبت احوال طالقان

دوشنبه, ۶ شهریور ۱۳۹۶، ۱۱:۴۴ ق.ظ

قسمت اول- تاریخچه وسیر تحول ثبت احوال در ایران

وضعیت ثبت احوال در ایران باستان نامشخص واطلاعات کافی درباره آن در دست نیست.
در زمان سلطنت انوشیروان اقداماتی که به منظور دریافت مالیات صورت گرفت، احصاء کلیه نفوس با درنظر گرفتن سن، درجه ثروت و تمکن مالی مدنظر قرار گرفت وهمه ساله صورت اشخاصی که می بایست مالیات بپردازند به آنها اعلام میشد.
پس از حمله اعراب به ایران علم نسب شناسی مورد توجه ایرانیان قرار گرفت وتاریخ ولادت اطفال در پشت قرآن و دیگر کتب درج میشد.
ثبت احوال به صورت فعلی و با تنظیم سندسجلی اولین بار به موجب تصویب نامه مورخ ۱۲۹۷ هجری شمسی و با پیشنهاد وزرای عدلیه و داخله در ۴۱ماده تنظیم و در جلسه مورخ بیستم سنبله سال ۱۲۹۷ در هیئت وزرا تصویب گردید.
به موجب این تصویب نامه:
هرکسی‌باید دارای اسمی باشد.
هر رئیس خانواده باید برای خانواده خود نام مخصوصی اختیار نماید.
تمام اتباع ایران با اجرای تدریجی قانون (ابتدا در تهران) باید دارای سجل احوال رسمی باشند.
پس از تولد طفل، پدر و  در غیاب وی مادر مکلف شدند ولادت مولود جدید را به سجل احوال اظهار نمایند (با حضور دو نفر شاهد).
سجل ازدواج در دفاتر مخصوصی با تصدیق زوجین به وقوع مزاوجت وشخصی که صیغه عقد را جاری کرده است ثبت خواهد شد .
در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی با تصویب قانون اداره (احصائیه وسجل احوال کل مملکتی) تأسیس و به مرور این اقدام در کل مملکت به اجراء در آمد.


قسمت دوم - ثبت احوال در طالقان

در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی و با تصویب قانون اداره احصائیه و سجل احوال کل مملکتی مقرر شد در تمامی کشور و ایجاد ولایت های مختلف (استان فعلی) و با تقسیمات کشوری به صورت ولایت-شهر-قصبه و یا ولایت بلوک (شهرستان یا بخش) وقریه- با اعزام مأمورین به نقاط مختلف کشور به تدریج ثبت ولادت با تنظیم اسناد سجلی و صدور سجل (شناسنامه) شروع شد.

درسال ۱۳۰۴ طالقان بعنوان بلوک طالقان مستقیمأ زیر مجموعه ولایت تهران و از بلوک های پرجمعیت محسوب و بلحاظ اهمیت موقعیت از لحاظ وسعت و جمعیت در همان سال ۱۳۰۴ با اعزام چندین مأمور سجل احوال به این بلوک اقدام به ثبت وقایع چهارگانه شد.

این در حالی است که بسیاری از نقاط دیگر کشور حتی تا سال ۱۳۱۰ الی ۱۳۱۴ هنوز مآمور سجل اجوال مراجعه نداشته اند.

در شهریور ماه ۱۳۰۴ با ورود مأمورین سجل احوال به بلوک طالقان ابتدا از شهرک شروع و اولین سند تنظیمی در این قریه به نام آقای طهماسب صائمیان متولد ۱۲۴۹میباشد.

بر اساس مدارک‌ مستند موجود جمعیت قریه شهرک در سال ۱۳۰۴ شمسی ۷۴۵ نفر ثبت ولادت شد و در آن سال و سال ۱۳۰۵ که تمامی قراء طالقان با مراجعه مأمورین سجل احوال مراجعه داشتند قراء دیگری بودند که جمعیت بیشتری از قریه شهرک داشتند مانند روستا (قریه) گوران ۸۳۰نفر- روستای دنبلید ۹۰۰نفر- و روستای زیدشت ۶۰۰نفر جمعیت داشته است.

برای مقایسه آمار جمعیتی آن زمان لازم به توضیح است که شهر فعلی کرج که در آن تاریخ بعنوان روستا (قریه) یا ده کرج معروف بود حدود ۸۰۰ نفر جمعیت ثبت ولادت شده اند.

بر اساس اسناد موجود جمعیت بلوک طالقان در سال ۱۳۰۴ حدود ۴۵۰۰۰ نفر بوده است.

لازم به ذکر است که با تنظیم سند سجلی برای هر نفر در روستاهای طالقان مأمورین سجل احوال این اسناد را در مقاطع مختلف باید به تهران انتقال و در سجل احوال ولایت تهران نگهداری میشد.

ولایت تهران (استان) در سال ۱۳۰۴ با تشکیل دایره اول که  مخصوص شهر تهران بود، با ده بخش از ۱۲۹۷ شروع بکار نموده و از سال ۱۳۰۴ با دائر نمودن دایره دوم به ترتیب حوزه ۱۱-۱۲ الی ۱۸ شروع که بلوک طالقان حوزه ۱۵ تهران بود.

شهرستانهای ورامین-شمیرانات-شهر ری- دماوند و فیروزکوه و ساوجبلاغ دیگر بلوکهای دایره دوم تهران بود و قریه کرج یکی از روستاهای بلوک ساوجبلاغ بوده است.


باستحضار رسانیده  شد که در اواخر سال ۱۳۰۴ و سال۱۳۰۵ با اعزام نیروهایی از اداره احصائیه و سجل احوال ولایت تهران به بلوک طالقان و با مراجعه مأمورین سجل احوال به تک تک روستاها اقدام به ثبت ولادت تمامی افراد در قیدحیات هر روستا از طفل چند روزه تا مسن ترین شخص حاضر در روستا (قریه) با تنظیم سندسجلی و گواهی ۲نفر معتمد  محلی و تأئید ارتباطات نسبی وسببی هر شخص شامل مشخصات والدین و همسر و فرزندان اسناد تنظیم و تحویل بایگانی اسناد سجلی ثبت احوال ولایت تهران میشد.

 در همین رابطه برای هر روستا اسناد دیگری در دفاتر بعنوان دفتریادداشتی متولدین هر روستا قید که بدین ترتیب جمعیت هر روستا پس از کسر متوفیان آن روستا مشخص میشد.
دفتر دیگری بر اساس گروه سنی تنظیم تا همه ساله مشمولین ذکور هر روستا مشخص تا جهت اعزام به سربازی (اجباری) معرفی شوند.

پس از اتمام ثبت ولادت تمامی روستاها از آن پس هرسال حداقل یکبار به تمامی روستاها مراجعه واقدام به ثبت ولادت وفوت و تعویض شناسنامه اهالی مینمودند.
بر اساس مدارک موجود جمعیت تعدادی از روستاهای طالقان در مرحله اول ثبت ولادت سالهای ۱۳۰۴و ۱۳۰۵ به شرح زیر میباشد:
شهرک ۷۴۵
اورازان  ۳۴۷
جزینان  ۵۰۱
جوستان  ۵۰۰
حسنجون ۵۵۰
خسبان   ۴۹۵
دنبلید  ۹۰۰
زیدشت  ۶۰۰
کرود  ۵۲۰
گته ده  ۴۰۱
گوران  ۸۳۰
میر   ۶۰۵  نفر بوده است.

در سال ۱۳۳۶ با تشکیل فرمانداری کرج ، بخش طالقان زیر مجموعه این فرمانداری قرار گرفت و کلیه اسناد ولادت اهالی طالقان از تهران به کرج منتقل و طالقان حوزه ۸ ثبت احوال کرج گردید.

در سال ۱۳۶۸ با تشکیل فرمانداری ساوجبلاغ- بخش طالقان از شهرستان کرج منتزع و به شهرستان ساوجبلاغ ملحق و اسناد سجلی اهالی طالقان به
ثبت احوال ساوجبلاغ منتقل و طالقان حوزه ۳ ساوجبلاغ گردید.

این اقدام خصوصأ درج ساوجبلاغ در شناسنامه طالقانیها موجب اعتراض تمامی اهالی واقع و خواستار استقلال اداره با انتقال اسناد به طالقان شدند.

نزدیک به یک سال پیگیری اهالی طالقان و بنده و جمعی از اهالی طالقان و همکاران در نهایت با ارائه مدارک لازم موفق شدیم در اسفند ماه سال۷۹ اداره ثبت احوال مستقلی با انتقال تمامی اسناد سجلی طالقانیها به موطن اصلی خود (طالقان) دائر که ازآن پس شناسنامه ها با ذکر شهرستان طالقان بخش بالا یا مرکزی و نام روستای محل تولد و صدور صادر میگردد که این اقدام از افتخارات بسیار مهم کاری اینجانب و دیگر عزیزانی که در این رابطه مساعپت نمودند میباشد.


در حال حاضر اداره ثبت احوال شهرستان طالقان با بهره مندی از تمامی سیستم های مکانیزه روز  و در اختیار داشتن اسناد سجلی تمامی اهالی طالقان همانند دیگر شهرستان های کشور آماده پاسخگویی به مراجعین خواهد بود.

در اینجا لازم میدانم یادی از کارکنان طالقانی ثبت احوال که عمری را با پاکی و خوشنامی انجام وظیفه نموده و یا مینمایند داشته باشیم:

مرحوم نوراله اسدیان- معاوم ثبت احوال تهران
آقای ارسلان‌کاظمی- معاون اداری و مالی سازمان بازنشسته
آقای حسین ادیبی- ریاست ثبت احوال کرج و قزوین باز نشسته
آقای مسعود اسحاقی- معاون اداری مالی اداره کل ثبت احوال استان تهران بازنشسته
آقای میر مجیدی- رئیس فعلی ثبت احوال طالقان
آقای سادات رسول-معاون ثبت احوال طالقان
آقای مسعود شکرگزار معاون اداره کل و رئیس فعلی ثبت احوال کرج
آقای سید صدرالدین افتخاری رئیس ثبت احوال کرج ورئیس فعلی ثبت احوال ساوجبلاغ

احتمالأ عزیزان دیگر طالقانی هم در این سازمان مشغول بکار بوده اند که بنده اطلاع ندارم از آنان یا بستگان آنان پوزش میخواهم.


تهیه کننده: عباس فیضی - معاون اسبق اداره کل ثبت احوال استان تهران
#خورانک


این مطلب در کانال طالقانیها منتشر شده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ شهریور ۹۶ ، ۱۱:۴۴
درجی طالقانی

دلنوشته ای برای پدر بزرگ کماکانی

دوشنبه, ۱۸ بهمن ۱۳۹۵، ۱۰:۰۷ ق.ظ

📌 دلنوشته ای برای پدربزرگ

زمستان بود
فصل روسپیدی ها
تو در پشت پنجره

به من غرق در برف بازی نگاه میکردی
من هم به تو و سفیدی موهایت که به قشنگی برف بود

دلت هوس برف داشت
برایت برف و شیره آوردم
تو بازهم با محبت نگاهم میکردی

تو میدانستی که هجرت اجباری
از دل روستا به این شهر پرهیاهو
حتی با وجود این برف ها به
ارزنی نمی ارزد

من اما کودکی بودم
پر از اشتیاق برف بازی

به یاد دارم که دیگر پس از تخریب روستایت، زادگاهت
❤️کماکان❤️
هرگز پایت به طالقان باز نشد

حالا تو پنج سال است که رفته ای
جایی دور در دل آسمانها
باز غریبانه
در آرامستانی دور از وطن


هنوز هم نگاهم میکنی، میدانم
باز هم با لبخند
حالا
من هستم و قاب عکست


پدربزرگ من از آن سد بیزارم، بیــــــــزار
پدربزرگ روزگار دوریت سخت میگذرد، اما من تسلیم مشیت الهی هستم.

روحت شاد، یادت گرامی باد

به یاد پدربزرگ آرمیده دور از وطن: شادروان جلال طیبی


✍🏻 نوشته و با صدای: کوثر طیبی
از روستای کماکانِ همیشه ماندگار در قلبها
🎧 تهیه و تنظیم: آوش قادری - اورازان

دریافت فایل صوتی


*** روستای کماکان از روستاهای طالقان بود که متأسفانه با احداث سد طالقان، برای همیشه به زیر آب رفت.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ بهمن ۹۵ ، ۱۰:۰۷
درجی طالقانی

معرفی روستاهای طالقان: ناریان

چهارشنبه, ۶ مرداد ۱۳۹۵، ۰۱:۵۳ ب.ظ

ناریان، روستایی است کوهستانی که در شمالی ترین نقطه #طالقان واقع شده. این منطقه از شمال به روستای دلیر و از شرق به روستاهای اَنگوران و گته ده و از غرب به روستاهای مهران، دیزان، خیکان و پراچان و ازجنوب به لمبران متصل می باشد.
این روستا یکی از بزرگترین و پرجمعیت ترین دهات طالقان است که در فصول سرد سال بالغ بر100 خانوار ساکن دارد که این آمار در بهار و تابستان از مرز400 خانوار تجاوز می نماید. 
ناریان، تابستانی خنک و زمستانی سخت و طاقت فرسا دارد. مردم خوب این دیار، از طریق دامپروری و کشاورزی امرار معاش می نمایند که از محصولات باغی آن می توان سیب، گیلاس، آلبالو و گوجه سبز را نام برد. سایر محصولات کاشتنی آن، سیب زمینی، لوبیا سبز، لوبیا، سیر و سبزیجات می باشد. همچنین برای تأمین علوفه دامها، یونجه وشبدر نیز کشت می شود. درختان این منطقه اکثراً سپیدار (تبریزی) و بید است. کوههای آن مملو از سبزیهای کوهی نظیر ریواس، شورک، والک و انواع سبزی آش و قارچ (کمانگوش) می باشد.  همچنین زرشک کوهی وکولیک ناریان مثال زدنیست.
ناریان زادگاه بزرگان بسیاری بوده و شهدای زیادی هم تقدیم آرمانهای میهن اسلامی نموده است که می توان از شهید ابوالقاسم رزاقی نماینده مجلس، شهید همتعلی ادیبی اولین شهید استان البرز و شهید حسن رزاقی، اولین شهید مدافع حرم طالقان نام برد.
مردم این دیار زیبا، از هشت طایفه فامیل به نام های رزاقی، صابری، میرغیاثی، شریف کاظمی، فخرحسینی، حسینی نسب، سلطانی طالقانی و ترابیان هستند که مثل یک خانواده بزرگ درکنار هم روزگار می گذرانند.

◀️ ارسالی از: محمد میرغیاثی



۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مرداد ۹۵ ، ۱۳:۵۳
درجی طالقانی

آبگرم مراداو

سه شنبه, ۷ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۲:۳۰ ب.ظ


 آبگرم مُراداو

آبگرمِ مُراد اُو، مکانی زیبا بین تخته سنگهای بسیار بلند است که در مرز روستاهای وشته و خودکاوندِ طالقان قرار دارد. مزه آب چشمه، متفاوت و کمی شور می باشد و طالقانیها به آن میگویند شیت اُو. داخل مرز وشته، چشمه آب، کنار حوضچه ای به عمق تقریباً یک و نیم متر قرار دارد که کنار حوضچه آتش درست کرده و سنگی را داغ میکردن و داخل حوضچه آب می گذاشتند تا آب گرم میشد و داخل آن میرفتن برای آب درمانی.
میگویند آب این چشمه برای درمان پا درد، کمردرد  سایر درهای مفصلی و پوستی استفاده میشد. 
از قدیم الایام، از تمام ولایات طالقان به این چشمه می آمدند. حتماً هم وقتی از آب گرم بیرون می آمدند، عسل و کره محلی می خورند. در حال حاضر فقط یک چشمه کوچک از این مجموعه باقی مانده زیرا که اهالی ده همت نکردن که سر پا نگه دارند و جدید ها هم، کمتر سراغش رو گرفتند.

🔰 ارسال متن و عکس از: محمد آقابراری، وشته
📝 ویرایش و تنظیم: سیده مریم قادری، اورازان
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی (هر گونه درج یا کپی برداری، تنها با ذکر منبع _کانال تلگرامی درجی_مجاز می باشد.)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۴:۳۰
درجی طالقانی

معرفی روستاهای طالقان: وشته

سه شنبه, ۷ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۲:۲۸ ب.ظ


معرفی اجمالی روستای وشته

روستای وشته ی طالقان، از دو قسمت تشکیل شده، شهرک لات وشته که کنار شاهرود است که اکثر خانه ها آن ویلایی ساخته شده و کمی که به سمت روستای قدیمی نزدیک میشویم، به جایی می رسیم در بالای کوه، به نام "بادامستان" که یکی از معروفترین زیارت گاه های طالقان، آستان مقدس امامزاده یوسف –علیه السلام- در آنجا قرار دارد و همه فصل، زوار عزیز از همه جای ایران به زیارت آن مشرف می شوند. همچنین بادامستان مکانی تفریحی است و اقامتگاه برای گردشگران و زوار را داراست.
در بالای امامزاده، چندین غار دست کَن وجود دارد که به نظر می رسد در گذشته های دور، مسکن و ماوای مردمان غارنشین بوده یا موقتاً توسط افرادی بوده که به مناسبت های گوناگون آیینی یا فرار از دست دشمنان به این نقاط پناه می آوردند، مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این غارها "اسکول" نام دارد که مساحت آن چندین کیلومتر است.
 روستای وشته دارای آبگرم "مراداو" درکنار روستا و مکان تاریخی دیگری به نام "مرد پیر" است. حمام قدیمی و مسجد روستا که تازه ساخته شده، از دیگر مکانهای دیدنی آن می باشد.
از محصولات روستا می توان به گردو و سیب اشاره کرد. هرچند مهمترین و معروفترین محصول وشته، نمک طبیعی آن است که از "سوسرک" معدن نمکی که مزه شوری آن را تمام طالقان چشیده است، به دست می آید.

✍ ارسال متن از: محمد آقابراری، وشته
📝 تنظیم و ویرایش: سیده مریم قادری، اورازان
منبع عکسها: اینترنت
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی (هر گونه درج یا کپی برداری، تنها با ذکر منبع _کانال تلگرامی درجی_مجاز می باشد.)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۴:۲۸
درجی طالقانی