مُحرم در طالقان - قسمت دهم
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اِنَّ الْحُسین مِصباحُ الْهُدی وَ سَفینَهُ الْنِّجاه
حسین (علیه السلام) چراغ هدایت و کشتی نجات است...
تکان باخورد، تا سر بچرخاندیم، برسیم به ایستگاه آخر: شب دهم...
ایمسالی محرم دی بیامه و دهه دی نُه روزش بُگذشت و شب دهم گِردی.. شوِ آخر. شویی که علمدار حسین، دستشِ مُشت کُرده و دورِ خیمه ها میچرخه.
آها.. قتلی شو گردی. شویی که امام و یاران با وفایش، تصمیم مِیرَن و مرگِ با عزتِ به زندگی با ذلت، ترجیح هامیدین...
بگوتیم که طالقانی میان، روز تاسوعا، دسته دَر میبرن. معمولاً همون دهی میان دی، خرج هامیدین. تاسوعای روز که تُمان گردی و برسی ییم به قتلی شو، غالب مراسمات، مثل روزهای قبل هسته. با این تفاوت که دی هرکی هرچی در چَنته داره، رو مینه. هرکس به هر دلیلی به نظر خودش، برای دریافت انرژی از این فضای روحانیِ دهه اول محرم، کَم بُندایه، سعی مینه جبران کنه. تا قتلی شو، یعنی شب دهم، هر شو برای یه بزرگواری به طور خاص، مداحی و مرثیه سرایی مینُن اما شب دهم سعی مینُن همه ی اصحاب و انصارِ امامِ یاد کنن.
بعضی دهاتان که تعزیه دارن، شو مجلس شان زودترک تمان مینُن. چون مراسم تعزیه روز دهم، برخلاف دیگر تعزیه هان، که بعدازظهر برگزار میبو، صبح کله ی سحر، یا دیه حداکثر هفت الی هشت صبح شروع میگرده. بعضی دهات، روز دهم به طور خاص، تعزیه امام حسینِ میخوانن، بعضی دهات تعزیه هفتاد و دو تن. تفاوت تعزیه ی روز عاشورا، با دیگر تعزیه هان اینه که از همه طولانی تره و سکانسهای بسیاری داره که همه میدانین، تعداد نفرات ویشتری دی این تعزیه ای میان، نقش اجرا مینُن.
جدا از طولانی بودن، یه دلیل دیگه دی این هسته که بعدازظهرِ عاشورا دی معمولاً تعزیه برگزار مینُن. حَلا یا تعزیه بازار شام، یا تعزیه خرابه شام که هر دو، از احساسی ترین تعزیه هان هسته. به همین دلیل سعی مینُن مراسم شب دهم در مسجدانِ زودتر تُمان کنن.
در دهاتی که تعزیه ندارن، ویشتر از شب های قبل، عزاداری و مرثیه سرایی مینُن. فصل الخطاب سینه زنیها دی با سینه زنی سنگین و شلنگی و نوحه ی آشنا و محزون زیر انجام میگرده:
بگریید ای عزاداران، که امشب، شب قتل حسین است
شَوید از دیده خون باران، که امشب، شب قتل حسین است
سیَه مَعجر بُود حوا از این غم، شب قتل حسین است
گریبان چاک تا دامن، که امشب، شب قتل حسین است
خلیل الله به دور کعبه گریان، شب قتل حسین است
به آهنگ حزین هاجر خروشان، دم قتل حسین است
نحوه بخواندنش دی اینه ذاکر یه مصرع ره میخوانه و سینه زنان در جوابش واگو مینن "شب قتل حسین است"
این نوحه اگر کامل بُخواند گرده، معمولاً یک ساعتی طول میکشه و بعدِ تمام شدن این سینه زنی، تقریباً مراسم تُمانه. البته این شو دی خیلیان مسجد میمانن تا خرج (غذای) روز دهم و عاشورا که همان قیمه ی معروف امام حسین هسته، ر بَپچن.
نکته مهم قابل ذکر در مراسمات روز نهم و دهم که یکی از رسومات قشنگ طالقانینه، زیارت عاشورا بخواندن هسته که صبح زود انجام میبو.
___________ادامــــه دارد ___________
✍تهیه کننده مطلب: ابوالفضل یزدانی - خُسبان
🎤 بااجرای :سیمین مصلحی(کرکبود)
شهنازسلطانیان(دیزان)
مهدی علاالدینی (هشان)
مونتاژ:مهدی علاالدینی
مرثیه خوان:علی نیازی (نسا)
به همراهی رادیو طالقان و گروه تولید محتوای درجی
دریافت لینک صوتی
پیشنهاد میکنیم شنیدن این برنامه رو که کار مشترکی از درجی و رادیو طالقان است، از دست ندید حتی اگه با گویش طالقانی و البرزی آشنایی ندارید.
● کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. ●
