درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۲۹ مطلب در فروردين ۱۳۹۷ ثبت شده است

با ما در یک سفر تصویری به خانه های تاریخی و پر خاطره طالقان همراه باشید.


علاوه بر اتاقها، خانه های طالقانی شامل موارد دیگری نظیر تندورستان (تنورستان)، هیمه لان (محل نگهداری هیزم)، کَله (اجاق هیزمی) و ... می شد.


تندورستان (لوله دودکش تنور نان پزی = لوکومبر و انبر فلزی نان گرفتن از تنور و سر تنور نان پزی را در عکس مشاهده می کنید.) - عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻



کَله طالقانی (اجاق دیواری) قدیمان در طالقان زمین ایوانی دیوار میانش کله داشت که با هیمه تَش میکردن و مرغانه، آرشو، حلوا، پیاز، برنج و بلغور و فسنجان و دیگر غذاها را در آن درست میکردند. - عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




آخور (جایی برای ریختن خوراک گو و مالان که  میان آن، واش، یونجه، کاه و جو همینان) - عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




سقف قدیمی خانه و پسینه همراه با درجی که برای روشنایی بساتیبن - عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻





آزنگله یا درانه باغ، همان در ورودی باغ است که با چوب، میخ و سیم به صورت دستی و ابتدایی درست شده است - عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




آزینگَله با قفلی ساده! - عکس: سیده مریم قادری
🔻




نمای زیبا و قشنگ خانه های قدیمی طالقان همراه با مهتابی ستون های چوبی و سقف حصیری - عکس: بانو شوکت لهراسبی (روستای لُهران)
🔻




نمایی قدیمی روستای شهراسر طالقان در سال ۱۳۳۹ هجری شمسی - عکس: بانو شوکت لهراسبی
🔻



حیف است خانه هایی با آن همه زیبایی و شور زندگی، اینگونه متروک و سوت و کور بمانند
🔻




از مفهوم زندگی فقط مشتی علف بر روی سقف مانده
🔻




و دردناکتر اینکه خانه آوار شود و عکس عزیزِ صاحبخانه هنوز به دیوار باشد - عکس: یکی از روستاهای طالقان، از: آقای محمدحسین 🔻




ای وای بر اسیری کَز یاد رفته باشد
عکسش به قاب دیوار... در زیر مشتی آوار
او مانده چشم به راهش... دلدار رفته باشد...
🔻



جانتانی قربان، نیَلین قشنگه قدیمی خانه هان خُراب گرده. اگر دی بازسازی مینین یا جدید میسازین، به نکات معماری سنتی توجه کنین. خانه هایی بسازین که با روح طبیعت طالقان سازگار باشه.

در آخر به رسم بزرگان طالقان دعا می کنیم:
ایلاهی خانُتان آبادان
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ فروردين ۹۷ ، ۰۸:۰۰
درجی طالقانی

عقل الاغ!

چهارشنبه, ۲۹ فروردين ۱۳۹۷، ۰۳:۲۸ ب.ظ

 

 

اولاغ دی گردیه عِندا عقل دَاشته بو؟ 😄😄

 

↪️مسلم گرشاسبی #کش

منبع: کانال طالقانی ها

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۱۵:۲۸
درجی طالقانی

انواع غذاها با کنگر

چهارشنبه, ۲۹ فروردين ۱۳۹۷، ۱۲:۱۱ ب.ظ

فصل بهار، موسم انواع سبزیهای کوهی است که با آنها می توان خوراکها و غذاهای خوشمزه و سالمی تهیه کرد.
یکی از این سبزیها، کنگر است و درباره خواص آن، قبلاً صحبت کردیم.
حال می خواهیم چند نمونه از غذاهایی که با این سبزی پر خاصیت درست می شود را معرفی کنیم.




🍲 خورشت کنگر
با سبزی خورشتی (نعناع و جعفری)، گوشت، کنگر، پیاز و ادویه و چاشنی های ترش، طبخ می شود و طعمی شبیه خورشت کرفس یا قرمه سبزی دارد.



🍲 خورشت قیمه کنگر
شبیه خورشته قیمه بادمجان است.
یعنی یک خورشت قیمه (با گوشت و لپه و پیاز و ادویه و رب گوجه فرنگی) درست کرده و در آخر، کنگرهایی که از قبل تفت داده اید را به آن اضافه می کنید.



🍛 کنگر پلو
در این پلو از والک هم استفاده می شود.
کنگرها را بعد از پاک کردن و شستن، با کمی آب بخارپز می کنند و همراه با والکهای خرد شده، لابلای برنج سفید آبکشی شده می ریزند و برای مدت یک ساعت دم می کنند.
برای خوش طعم شدن این پلو، حتماً از کره یا روغن حیوانی استفاده کنید.
همچنین می توانید به جای والک یا همراه با آن، از تره فرنگی استفاده نمایید.



🍵 آش کنگر
حبوبات آن می تواند نخود، لپه، برنج و یا بلغور گندم باشد. بعد از پختن حبوبات، کنگرهای خرد شده را همراه با کمی سبزی آش به آن اضافه می کنید. استفاده از سبزی، الزامی نیست.
در آخر، یکی از چاشنی های مورد علاقه خود را به آن می زنید. (کشک، دوغ یا سرکه)
این آش را با پیاز داغ فراوان سِرو می شود.
در بعضی شهرها به آن آب قلم و تخم مرغ هم اضافه می کنند.



🍜 سوپ کنگر
مثل سوپ شیر، با کره، سینه مرغ، پیاز، آرد گندم، شیر و کنگر درست می شود.
کنگرها باید خرد و با کره تفت داده شود و در آخر به سوپ اضافه گردد.



🍚 ماست کنگر
یک میان وعده سالم و خوشمزه است. چون ماست، طبعی سرد و کنگر، طبع گرم دارد، مُصلح آن محسوب می شود.
کنگرها را بخارپز کرده، یا به صورت خام و ریزشده در ماست بریزید و با کمی نمک، میل نمایید.



🥗 سالاد کنگر
کنگر خام یا بخارپز شده را با انواع دیگری از سبزیجات دلخواه، مخلوط کرده و با سس مورد نظر، سرو نمایید.



نوش جان، سالم باشید.


تهیه کننده: سیده مریم قادری #اورازان

گروه تولید محتوای درجی



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۱۲:۱۱
درجی طالقانی

کنگر

چهارشنبه, ۲۹ فروردين ۱۳۹۷، ۰۹:۴۵ ق.ظ

🌿🌾🌷 🌱☘️🌼

        🔻 طالقانی گل و واش و سبزی 🔺

🔸 کنگر
کنگر از نوبرانه های بهاریه که مردم شهرهای مختلف ایران، اونو دوست دارند و در فصل بهار، کیسه به دست برای چیدن اون به دامنه کوه می‌روند.

کنگر، در خورشت، آش و سوپ استفاده می شود. حتی می توان آن را در سالاد یا ماست، به صورت خام خورد.

از کنگر در تولید پنیر هم استفاده می شود. این سبزی با آنزیم‌هایی که دارد می‌تواند با غلظت یک بر 150 هزار، شیر را لخته و پنیر تولید کند.

همچنین  دانه کنگر نیز حاوی روغنی است که از آن در تهیه صابون، شامپو و پولیش‌ها استفاده می‌کنند.

کنگر خواص بسیار زیادی دارد اما برای بعضی مریضی ها مضر و خطرناک است.
 

🔸 خواص کنگر
از رسوب چربی در رگها جلوگیری کرده و کاهنده کلسترول و تری گلیسیرید خون است.

خنتی کننده سموم کبدی و محافظ کبد است و در درمان نارسایی کبد کمک می کند.

کنگر در ضمن منبع غنی پتاسیم هم هست.

کنگر ضدعفونی کننده، اشتها آور و هضم کننده غذاست و مصرف آن باعث تقویت دستگاه گوارش شده و به هضم غذا کمک می کند و اشتها را افزایش می دهد.

احتمال بروز سرطان را کاهش داده و در ضمن قلب را نیز تقویت می‌کند.

 اثرات دیگر آن شامل: ضد درد، ضد التهاب، درمان کم خونی بعد ازجراحی، درمان یرقان، ضد تجمع پلاکتها و رقیق کردن خون، ضد تهوع، ضد نفخ، خلط آور، مُسهل و ادرار آوری است.


🔸 چه کسانی بهتر است کنگر نخورند؟
زنان باردار، کودکان، بیماران مبتلا به بیماری شدید کبدی یا کلیوی از مصرف برگ کنگر پرهیز کنند.

از آنجایی که برگ‌های کنگر محرک انقباض کیسه صفراست. افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، نباید آن را مصرف کنند؛ چرا که افزایش انقباض کیسه صفرا منجر به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا می‌شود.

همچنین اشخاصی که نسبت به کنگر یا خواص سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند.


🔸 نکات مهم
خوردن کنگر به افرادی که گرم‌مزاج هستند توصیه می‌شود.

از اونجایی که طبیعت گرم و خشک دارد، می توان آن را با ماست هم خورد.
 
برگ‌های آن تیغ‌های ریز و تیزی دارند، لذا هنگام چیدن و پاک کردن مراقب دستان خود باشید. بهتر است از دستکش استفاده کنید.


تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

آشنایی با طبیعت زیبای طالقان در کانال و وبلاگ درجی 👇🏻👇🏻👇🏻
TaleghaniDarji
🍒🍇🍓🍎🍅




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۰۹:۴۵
درجی طالقانی

پنجه پیتُک به روایت تصویر

سه شنبه, ۲۸ فروردين ۱۳۹۷، ۰۱:۰۹ ب.ظ


25 فروردین و پنجه پیتِک در طالقان استان البرز

گذراندن این روز بیرون از خانه مثل سیزده بدر

خبرگزاری صدا و سیما

دریافت کنید (دانلود)


درخصوص پنجه پیتُک بیشتر بخوانید: (کلیک)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۹۷ ، ۱۳:۰۹
درجی طالقانی

با ما در یک سفر تصویری به خانه های تاریخی و پر خاطره طالقان همراه باشید.


موقع خانه تکانی در اسفندماه، گل رس را با دمه (کاه نرم وریز) قاطی و دیوار اطاقها، بیرون خانه و
ایوان را گل کار می کردند. 🔻




درون خانه حتماً طاقچه داشت که با فانوس یا گردسوز، آینه، شمعدان و لاله، گلدانی گل یا قاب عکسی تزئین می شد. عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻





دولابچه یا گنجه، همان کمد دیواری است که بسیار مورد استفاده قرار می گرفت.
🔻




استفاده از نرده چوبی برای جان پناه ایوانها، مهتابی و پلکان.
عکس: منزل آیت الله طالقانی در گلیرد 🔻




سقف همه خانه ها یا از گِل و کاه بود و به بامبروسِنگ (بوم غلتون) نیاز داشت و یا اینکه با حلبی شیروانی می شد.
🔻






بعد برای سقفها نچولک (ناچولوک = ناودان آهنی) می گذاشتن که در هنگام باران آمدن، ضرباهنگ صدای برخورد قطرات باران با آن، زیباترین موسیقی مردم روستا بود. عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




ان شاء الله ادامه دارد...


با سپاس از کانال طالقانی ها و گروه تولید محتوای درجی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۹۷ ، ۱۱:۴۲
درجی طالقانی

پیش بینی طالقانیان از سرمای اول بهار

سه شنبه, ۲۸ فروردين ۱۳۹۷، ۱۰:۳۱ ق.ظ

طالقانیان یک شعر-مثل قدیمی دارند که می گوید:

 

پس از نوروزِ باستانی

دی باز آید زُمُستانی

چهل کُنده بسوزانی

 

البته مصرع آخر را اینطور هم می گویند:

چُل و گُندوک بُسوزانی

 

یعنی بعد از نوروز، آنچنان سرمای شدیدی میاد که مجبور می شوی چهل کُنده درخت را برای تأمین گرمای خانه بسوزانی.

به این صورت نیاکان ما پیش بینی می کردند که تا ده اردیبهشت، هوا می تواند رو به زمستانی شدن و برف و سرما رود.

شدت این سرما گاهی آن چنان زیاد است که به علت کمبود هیزم، ممکن است مجبور به سوزاندن ابزارهای ضروری زندگی، (نظیر چُل= ابزار نخ ریسی، یا گندوک= شانه چوبی ابزار پشم ریسی) شوی.

 

با سپاس از آقای روزبه اجلالی

و کانال طالقانی ها

عکس: روستای نویزک طالقان، از: بانو سحر کاووسی




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۹۷ ، ۱۰:۳۱
درجی طالقانی

شعرهای روز بهاری برفی 97

سه شنبه, ۲۸ فروردين ۱۳۹۷، ۰۹:۴۵ ق.ظ

خدا، ایمشو شکوفه بی پناهه
تُنُش یخ کُردیه، چون بی لُحافه
نمی دانُم، اگه تقدیرش اینه
آخه یالی بکوشتُن دی، گناهه!
شعر از: مسلم آهنگری - روستای گوران


آخه آلان دی وقته وَرف گردی
متلک دی میان حرف گردی
اگه ورفه، شکوفه چی بگوتی
چبه این همه زحمت صرف گردی
شعر از: فرهنگ باریکانی  - روستای باریکان




بهار آمد شکوفه بر سردار
چه خوش باشد به صحرا در بر یار
شدم بیدار من ازخواب دوشین
نشسته برف سنگین بر سپیدار
شعر از: محمدعلی صالحی - روستای سوهان



جانا حدیثِ برف و شقایق ندیده ای
ویرانیِ دوباره ی عاشق ندیده ای
دل را به رسمِ عشق، سپردیم دستِ تو
بر زیر پانهادی و لایق ندیده ای
شعر از: فرشید فلاحی  - روستای کولج

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۹۷ ، ۰۹:۴۵
درجی طالقانی

بارش اولین برف سال 1397 در تاریخ 27 فروردین ماه!!!

دوشنبه, ۲۷ فروردين ۱۳۹۷، ۱۱:۳۹ ق.ظ

یا للعجب، امروز و در آخرین روزهای فروردین ماه، چهره شهرها و آبادی های البرز، سپیدپوش شد تا اولین برف سال 1397 را در بهار شاهد باشیم.

 

سلام عزیزان، صبح بُهاری-برفی تان به خیر
خودتانه خوب بپوشانین، گرمه لباس تُن کنین
جانتانی قربان

 

 

اینجِه باغ لاله های کَرُجه، وسطِ بُهاری کو آسُمان ویرش بیگیته وَرف بباره

اما چَپُک میگوت: میدانی خداجانی بهشتزُمُستان این شکلی میبو! 😍😋🙃

 

 

عکسهایی از طالقان و کرج برفی در امروز (97/1/27) - منبع عکسها: کانال طالقانی ها و کانال اورازان

 

روستای اورازان در برف. عکس: بانو میراحمدی 🔺

 

 

دو چهره متفاوت از باغات دیزان، در روزهای 26 و 27 فروردین ماه. عکس: بانو شهناز سلطانیان 🔺

 

 

روستای نساء سفلی 🔺

 

 

روستای دیزان - عکس: بانو شهناز سلطانیان 🔺

 

 

روستای فشندک - خدا به سر درختی ها و شکوفه ها رحم کنه - عکس: پیام امیدوار 🔺

 

 


روستای بزج (بزّه) - عکس: امید میران 🔺

 

 

عکس: بانو مریم آطاهریان - روستای جوستان 🔺

 

 

روستای کَش - عکس: کاظم گرشاسبی 🔺

 

 

شکستن درخت و مسدود شدن راه اصلی  باریکان به میناوند 🔺

 

 

روستای خورانک - عکس: نورمحمدی 🔺

 

 


روستای ناریان - عکس: فرید باباخانی 🔺

 

 

نمایی از بالای روستای حسنجون و سیدآباد - عکس: میثم فلاح 🔺

 

روستای گته ده - عکس: رضا بکان 🔺

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ فروردين ۹۷ ، ۱۱:۳۹
درجی طالقانی

با ما در یک سفر تصویری به خانه های تاریخی و پر خاطره طالقان همراه باشید.


تیرهای چوبی سقف خانه از درخت تبریزی (تبریزی دار یا اسپیدار) است. عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




سنگ، چوب و کاهگل، عمده مصالح ساختمانی خانه های روستایی است. به نمای سقف چوبی مهتابی (راهرو) و دیوار کاهگلی خانه توجه کنید. عکس: بانو شوکت لهراسبی 🔻




پنجره ها معمولاً ساده است و یا تزئینات مختصری دارد. عکسها: منزل آیت الله طالقانی در گلیرد
🔻






پنجره ای قدیمی و مهندسی ساز. عکس: بانو شوکت لهراسبی
🔻




خانه ای قدیمی ولی همچنان استوار و در حال استفاده. عکس: بانو شوکت لهراسبی
🔻



ان شاء الله ادامه دارد...


با سپاس از کانال طالقانی ها و گروه تولید محتوای درجی

۳ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۶ فروردين ۹۷ ، ۱۸:۰۴
درجی طالقانی