_ باخور حیوان، معلومه خیلی گُسنُت هسته
_ زُبیده خالُک... تو دنبه بی یِی، هیشکی مُنو سرچُشم نمی گیت!!!
_ هِیع گرباکُم... مُنو دی شهری میان، کسی سرچُشم نمی گیت¡¡¡
_____________________
🍃🍂 آی مهربانان ...
همانطور کو نمی یَلیم حیوانان بی غذا بمانن،
نی یَلیم زُبیده خالُکان دی، احساس تنهایی و بی پناهی کنن..♡
✍ متن و انتخاب عکس: سیمرغ
داستان مشتی گـل 🌺 بـانـو
به گویش محلی روستای مهران طالقان
زمستونی صبحی آسمُون، مِه داشته. کرسی لَشِه ی دَور نیشته بیمی. سماور دی قُل زَنبیه، همه بدجور لُقمه زَمبیمی. ننه با حرص گُمبیه: وَچه جون تی پیِر، گَو و گوسِند، کوه دِ نیِه ما! از قدیم بوتوِنه: پنیر یعنی کم گیر!!
دریج دَری باغِ اِشِم بیه می، مش گل بانو دَبیِه ریزِ هیمانِه جمع هاکومبیِه. می ما ر ، سَرِ دِرگا بَردِه و داد بَزا: مش گلبانووووو مش گلبانو.. هایییییییییییی
پیرزن دُلادُلا راه کَتِه سمت خونه. هیمانِ بِنِه کوردِه دَری گَل.گالِشی برفِ دی هولِک بَدا و دِلِه ما و بوتِه: تی بَلا می کُتی خوره! چیِر زحمت دکَتی خواخور.
ولّای گوشه گوشه دِ ، قَند و چای و کشمش در اورده و بِنِه کوردِه سفره ی سَر
می ماری صدا دَرِه ما: مَرخا مَگَه تِرِه نوتِمِه ایجه قند و چای نیور؟؟ یتیمی مال نیِه گو!
مش گلبانو بَخَنِستِه و دستِشِه بَبَرد ه دَهَنی وَر، و اَدی بوتِه: تی بلا می کُتی خورِه شِما کُلفت مِندِ نی!
بعد، کَتارِه شِ سِفت بَداشته و خودشِه از درد، پیت بَدا: دِندونِم خَلی درد کُنه!
بعد خُونه دِ دِرگاما، و یواش نفتِه پیتی سَر بَنیشتِه. یَی اِسبی تا جیف دِ دَر اُرده دَوَستِه دِندونی کَش نَخی تِکِ هادا می ماری دست و بُتِه: بَکَش این بی صصحّبِه دردِ دندان را تَبَر باید تبر!
می مار دی تارِ با قُوّت بَکَشیِه! دِندون توکون نخورده
می بِرار و خواخورون دی جمع بَبینِه معرکه ی دَور اوشون دی هر کَمین یَی نَبَرد تایی همراه بَزانِه! ولی نه! دِندون حرکت نَکوردِه!
عمه گلبانو همون دَردی دِلِه غَش غَش خنده کتِه و بوتِه: بی صّحَب، آدِمی دِندون نیِه گو! خَری دِندونِ موندِ نِه!
وَچان همِه گَتِه بَخَنِستِنِه. می مار، وَچانِه اَخم کوردِه و بوتِه: خواخور جون بلا نسبت شما
من معرکه ی وسط دولّا، عمه ی پیش، اِستِه بیمه وی وازه دهنی دِلِه رِه اِشِنبیه مه بعد بوتِمه: ننه.. ننه.. ننه تارِه هادین مِن دی بَکَشِم؟ مار بوته: یَی تَمِنِه! مش گلبانو: تارِه ها دا می دست، تِه دی بَکَش! اِهِه بَکَش. تی بلا می کُتی خوره!
مِن دی هَی بَکَشیمِه هی بَکَشیمه، نفس پَس هاکتِه. حالی نَبیِه مِنِه گو! گَتِه بوتِمِه: عمه راست بُتی آدمی دِندون نیه، گو خری دِندونه!
عمه گلبانوی کتار وا بیه هَی خَندِمبیِه!
یَک دَفعه بدیمِه می کینی وَر بد جور سوجماسّه! ننه یَی سِفته چِبِلیک مِنِه دَی تِه و بُوتِه: اَی بی تَکِلیف! اَی بی تَربیِت! عمه گلبانو بوتِه تِه گو نَوینی بَویی! گُم بَباش
مِن چِبِلیکِ مَقَرِ هَی مالِم بیه مه! جَمعِ وِل کُوردِمِه بَیشِمِه پَیِ شَیطونی و بازیگوشی!
اوشون دی همون جور، نَوبت به نَوبت تا رِه کَشِن بینه.تا بالاخره.یَی دِرازِ دِندون کَتار دِ دِرگاما!
🌺 تـــمــــوم 🌺
در ادامه با صوت محلی و برگردان فارسی این داستان، همراه باشید.
آسمون صبح زمستونی، مه داشت. دور کرسی نشسته بودیم، سماور قل می زد و همگی با ولع، لقمه میگرفتیم و میخوردیم. مادر با حرص گفت: بچه جان، گاو و گوسفندان پدرت که از کوه نیومدند! از قدیم گفتن: پنیر، یعنی کم بگیر!
از دریچه باغ را نگاه می کردم.
مش گل بانو، داشت چوبهای ریز و جمع می کرد، مادرم سر بیرون برد و داد زد: مش گلبانوووو.. آی مش گلبانو... هااااییی
پیرزن، دولا دولا، راه افتاد سمت خونه. هیزمها رو گذاشت کنار در و برفهای گالشش رو تکوند و داخل اومد و گفت: درد و بلات به سرم، چرا به زحمت افتادی خواهر جان؟!
و از لای گوشه چارقدش، مقداری قند و چایی و کشمش درآورد و گذاشت سر سفره.
صدای مادرم دراومد که: نمیخواد.. مگه نگفتم اینجا قند و چای نیار، مال یتیم که نیست!
مش گلبانو خندید و دستشو برد سمت دهنش و گفت: درد و بلات به سرم، شما عیالواری (و خرج و مخارجت بسیار)
بعد، دهنشو محکم گرفت و از درد، به خودش پیچید و گفت: دندونم خیلی درد می کنه!
بعدشم از خونه بیرون اومد و آروم، روی یه پیت نفت نشست. یه نخ سفید، از جیبش درآورد و بست به ته نخ دندون کش و داد دست مادرم و گفت: بکش... این بصحابه. دردِ دندون را تبر باید تبر!
مادرم هم با قدرت نخ رو کشید.. ولی دندون تکون نخورد.
برادر خواهرام هم جمع شده بودند دور معرکه، اونام هرکاری کردن و هر ترفندی زدند، دندون از جاش حرکت نکرد که نکرد.
عمه گلبانو، تو همون وضعیتی که درد می کشید، غش غش می خندید و گفت: بی صحاب، دندون آدم نیست که... مث دندون خر می مونه!!
بچه ها، از این حرف، همگی بلند خندیدند. مادرم به بچه ها اخم کرد و گفت: خواهرجان، بلانسبت شما
من، وسط معرکه، کنار عمه ایستاده بودم و داخل دهن بازش رو نگاه می کردم. بعد گفتم: ننه.. ننه.. ننه نخ و بده منم بکشم؟! مادر گفت: نمی تونی!
مش گلبانو، نخ رو داد دستم و گفت: بکش.. آها بکش... دردت به سرم!
منم هی کشیدم.. هی کشیدم... اونقدر که از نفس افتادم. حالیمم نبود که (چه حرفی درسته چه حرفی غلط) بلند گفتم: عمه راست گفتیا، دندون آدم نیست که... دندون گاو و خره!!
عمه گلبانو با دهان باز، همی میخندید.
یه دفعه دیدم که پهلوی باسنم، بدجور می سوزه. ننه، یه نیشگون سفت از من گرفته بود و گفت: ای بی تکلیفِ بی ادب، عمه گلبانو بگه، تو که نباید بگی... برو گم شو (از جلو چشام!)
منم در حالیکه جای نیشگون رو می مالیدم، جمع رو ول کردم و رفتم پی شیطونی و بازیشگوشیم.
اونام همینجور هی نوبت به نوبت، نخ رو کشیدند تا بالاخره، یه دندون دراز از دهان عمه بیرون اومد...
🌺 تـــمـــام 🌺
✍ نویسنده: ایوب مهرانی، مهران
🎤با صدای:صادق مهرانی،مهران دریافت کنید
↩️ برگردان فارسی: مریم قادری، اورازان
سلام ب همگی. اون چند سال پیشان بَ، مُن اول راهنمایی گرستبَم، سنگبُن د میشیم منگلان، درس میخواندیم.
یه روز نیمیدانم چی گرسته بَ، سرویس نیامه و ما تو راهی ماشین سوار گرستیم. منگلان د بیامیم شهرک، یه ماشین سوار گرستیم. زیدشتی دو راهی سَر، از نو پیاده گرسیم که بدیَم یه پیره زُنُک که مایی همشهری بَ، یه بُخچه دسش دره. که اون دی میخواست بوشو ده.
خلاصه اونجه د امید ماشین نبیَم، چون هر یه ساعت، معمولاَ یه ماشین رد میگردی. حالا اون دی بعضی وقتان پُر بَ.
به هر حال ما پیاده راه کتیم سرجیر، حالا بستگی به شانسمان داشت که ماشین گیر بیا یا نیا. یه خورده که بشیم یه ماشین بیامَه ما ره سوار کُرد. اون موقعان الانی جور نَبه، معمولاَ ماشینان پول هَنمیگیتُن.
خلاصه اون ماشینی همرا بشیم تا سنگبنی لات، پیاده گرستیم. راننده دی چشمش به مایی دست بَ که او ر یه چی هدیم. این پیرزُنُک دی دوقد گردی، بُخچشه وا کُرد. یه بُخچه دیگه اون میان دَبه. خلاصه بعد وا کردن هشت ده تا بُخچه، حالا راننده دی همینجور ما ره نُگاه میکُرد، پیرزنک دی بخچانه این لا اون لا میکُرد، دَس کُرد و یه قند پیدا کرد و دنا مینی دُهان!! 😳😁😂😂😂
راه کتیم ادامه راهه... بیچاره راننده دی هیچی نوگوت و بَشه
✍ نقل خاطره: محمدحسین رضایی – سنگبُن
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی
عکس: علیرضا امیرافشاری
خاطرم هست که تابستان بود و غروبی دیم که از بخت بد گذر بازیهای کودکانه م به کوچه یی افتاد که پنج تا پیر،زن یا بهتر بگم پنج تا زن عمو روی سکوی نسبتا بزرگی نشسته بودند و اچینی جهودان پارچه فروش ، پیششان یک خروار بایره پارچه و بپوسیه شولوار و وَدَروسه جُرُپ بنه کوردی بی یَن و به قولی مشغول خیاطی و دوخت و دوز و وصله و پینه بزی ین
منسوجات و بسوجاتی که گربه دی اویی سر نیمیخوسی اندی داغان بَ
همشان دی یه درزن دستشان دبه و مشغول درزن نخ کوردون
همینکه چُشمشان به من افتاد شروع کردند به قولی مونه خر کورودون و قربان صدقه که زن عمو تویی قد و بالایی قربان گرده که اچینه آراسّه یالی،عجب دمی و عجب پری
پیشا که مایی چوشمان سو د بکتیه و بُلات زن عمویی سر بیو این بیصحابه درزنه نخ گیر
ما دی این دوره یی یالانی جور عقلمند یال نبودیم و یه نازی سر فورا خر میگردی،ی،یم
این ساده ترین مفهوم بورژووازی بود که هر روز مایی سر میومی.
شیوه زن عمو ها معمولا خر کوردون بَ
اما شیوه عمو ها فرق داشت، اوشان شیر میکوردون و یالان د کار میکشی ین
مثلتن میگفتند که من وقتی کیچیک بی یوم و تویی قایده بی یوم یک جفت میزی یم تا شهرک و ده دقیقه یی وِمیگردی یم، حالا بشو عمو نجفی دوکان عموییب یه پاکت سیککار زر هاگیر بینوم میتانی دو دقیقه یی وگردی یا نه
به عبارتی دقیقتر یا ما خر بودیم و یا شیر
البته در باقی اوقات دی چو خوره چاروکی جور یا اوشانی دست د کتک میخوردیم و تو بگی القاب همایونی صغیر و یتیم و تیک کورده کلاه حتی یک لحظه از ما جدا میگردی، نیمیگردی
حتی باورمان گردی به که مونی اسم صغیر حاموت هسه یا قاسم یتیم
اون روز به قولی اومدیم که یه کار خیری انجام بدیم، زن عمویی دست د درزنه بیگیتوم و نخ رو دی به رسم سوزن نخ کوردون همینکه بنگتوم دهنی دل که خیس گرده و بتانوم رد کنم یهو حالم به هم باخورد
بیصحاب نخ خیس بَ
از خیس بگذشتیبه، خُــــس گیتیبه
این پیر زنکان سه ساعت این بیصحابه نخ رو دهن به دهن لیش و تُف بَکِشی بی یُن که بتانن سوزنی کین د دَر کنن
نیم کیلو تف این نخی سر دبه
مایی دل وِی دکت
فُشاروم جیرکت و خانم خانه بهداشت اگه مونی فشار رو میگیت سه گردیبه روی هفت
حالم به هم باخورد
دبی یَم گَل اوروم
اون گنداله درزن تا رو پرت کوردوم پیششان و الفوراررررر
مونی حال به هم باخورد و تا یک هفته راه میشی یم و تف میکوردوم که اوشانی لیش و تُف دهنم د درایه
حالا نه میتانم غذا کفت کنم و نه اِو باخوروم، هموش خیال میکوردوم اوشانی تف و دی ان اِی مونی دهنی میان دَرَ
این دی گردی مایی کار خیر
خدا رحمتشان کنه، اوشان دنی یون و آرام باخوتی ینه
اوشان پیر آدوم بی یُن و بدترین وجه پیری دی همان نیازمندی هسه که آدومی جان و قوا در میشو و محتاج میگرده.
رسم و عادت آدمی در همین خر کوردون و شیر کوردون و متصف به این حالات حیوانی هسه
تا بوده همین بوده که انسان در نفس خودش یا خودوشه خر مینه یا شیر مینه و این خریت و درنده گی بدون تعقل گردیه انسانی عادت و هیچکس دی آدمه کار نوداشتی باشه خودوش اینطو مینه
به امید رهایی و اندیشه
شاد باشید🌹
✍️نوشته: حامد نجاری - گوران
🔰🔰 طنز طالقانی 🔰🔰
طالقانی پیرزُنُک، موفق به فتح قله ی اورست می گَرده.
مردم میان و عکاسان و خبرنگاران او رِ دوره مینُن و یکی دی میپرسه:
خانُم بزرگ جان، انگیزه ی شما از فتح اورست در این سند و سال چی بیه؟
زُنُک میگو: مُن انگیزه منگیزه حالیم نی، تره ای پِی دبیم برسیم اینجه 😂😂😂😂
🔰 ارسالی از: سیده فاطمه میرتقی، اورازان
🎤 با صدای: سیده مریم قادری، اورازان
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی
(هر گونه درج یا کپی برداری، تنها با ذکر منبع _کانال تلگرامی درجی_مجاز می باشد.)
چپاک تعریف میکورد:
حدود سال ۶۹ یا ۶۸ بَه که مایی ننه رباب، حَله رحمت خدا نشیبه. اون دوره، خانه یی دتر بی یَم و حَله این عزراییله غوله مردوکی دَس دَنکتی بی یَم. قیافه م بَدَک نَبه، خوش اندام و چشم و ابروم دی ننه می پی بشیبه. فقط مایی دوماغ آقامی پی بشیه که اورو دی دو سال پیشان عمل کوردوم و تنها مایه نقطه ضعف و عذابه بَکنسوم بعش.
هرکی مونه و ننه مه همرا میدی، زیر لب میگت ننه ش خودوش د قشنگتره! البته خداییش دی بنگری راست دی میگتن، اون دوره دترکانی قیافه یه مشت پشم و بزموی بیخ آفتاب و مهتاب نمیدی، تایینکه نوموزه نیمیکوردی کسی جُرهَت نیمیکورد نه ابرو ویگیره و نه ایصلاح و بند و سرمه و سفیدابی ور بشوعه.
هفده سالوم به که مونی ریش سبیل، آقام د ویشتر گردیبه و ابروآن دی یَک ریه اُسبُسی جور .
شایدا مسخره بیا امبا که بزرگترین جذابیت ازدواج مونیبه، آزادی مخصوصاَ در آرایش و دگش کوردون قیافه م بَه، یکی دی اینکه بوتانوم از این اُپُل داره مانتوهان تون کنوم! هرکی اون دوره نوموزه میکورد از اون اپل دار مانتوهان تون میکورد و ماییبه بدجور عقده گردیبه.
یه چندتایی خواستگار داشتوم ولی آقام حکم کوردیبه که یا طالقانی شوهر مینی یا هیچ.
یَگ عمر مرد رویاهایی پی دبی یم که فیلم زورویی جور اسبه سوار گرده بیایه تا اینی که این غوله مردوک سروکله ش پیدا گردی که کُل خری همرا، بیومی مارو ویگیت بَبُرد. اینی که میگم کُلِ خر، نه اینی که بخوام دورو بَگَم. صغیر روز خواستگاری مایی کُل شُل شومارو بنگتیبه یه قراضه موتوری پشته یو تشتِ خیکشه بیورد.
آقام میگوت: دختر جان حالا درسته وضعش اندا خوب نیه امبا اول زندگی همینه رو، انشالا بشید خودتانی خانه زندگی سر یقدی تلاش و همت کنین درست میبو، مگه ما چی ی ی همرا شروع کوردیم؟ اینان همشهری ین ، جد و آبادشانه میشناسیم و از این کاله گپان
مون دی گو حالی یوم نبه، بَتُم خا. چه میدانسوم همه این حرفان کشکه؟؟! الان دنیارو بدیم و بفهمسوم کسی که بدبخت باشه تا تهش بدبخته، یک در هزار اگه پولدار دی گرده باز دی بدبخته، این استخوانان که سیر نبو دنیا رو دی هادی ی ی باز گسنه یو بدبخته.
البت حق د نگذریم، مایی مردوک خوش تیپ به هنوزش دی با همه بدبختیان خاطرشه میخایم. روز خواستگاری یه شلوار خمره یی تون کوردیبه از این چین داران و پشت مو بنگتیبه و فوکول دی داشت و خواستگاری دل هر پنج دیقه یه باری چهار انگوشتی همرا فوکولانه دل میکورد و میکشی پیشانی سر و طِو میدا و همانجا مایی دله بَبَرد.
یالانیب که تهریف مینوم مونه خنده مینون امبا اون دوره مد اینطو به و مد دی کارش همینه که پوته جوانانی کله یی دُل، دکنه چی قشنگه و چی نیه یا چی الان قشنگه و الان نیه. خلاصه دو موتر پارچه یو پوجارو یگ جور میخوا بروشون دیگه. فقط این بیصحابه پول ما د بدجور فورار مینه وَ ایلا الهی شکر.
(وِمیگردیم سر اصل داسُتان)
دوتا گته برارانوم زون ببردی بی ین و فقط مون عِو مصطفی کیشکه برارم بومانسی بی ی یم ننه یی خانه. جنگ تازه تُمان گردیبه و اون دوتا گته برارانوم هنوز کله شان داغ به و بقولی حزب الهی بی ین. همچین پیرهنی یقه یی دگمه ر خلیته یی جور دِموَسون که لقمه نان و پندیر اوشانی گل د جیر نیمیشی. یه سه چهار سالی اون د بعد طول بکشی تا کله شان داغی د بَکَت ولی مایی پی یَر و ماره دروردون.
معمولاَ زُمُستان که میگردی، مایی آقاجان و ننه رباب، طالقان د می ی یمی ین تهران و یه چند روزی یالانی خانه دوره میشی ین و هر خانه دی یه هفته ده روز میمانسون . این یه هفته ده روز مایی عاروسسی به که آقا ننه مایی خانه درون و این یتیم مصطفی اندی اوشانه کوری میدا و شوخی میکورد که مایی پلینجاران خنده د درد میگیت.
آقاجانی همرا اَندا جُرهت نیمیکورد امبا ننه رباب خیلی مهربان و ساده به و اص لا نه مارو نِهیب میکورد نه تشر میزی، هیچ..!
جواننمرد مصطفی دی اورو کار میگیت و شوخی میکورد و مایی خنده این یه هفته ده روز قطع نمیگردی.
مصطفی خعلی شیطان و چموش یال به و یک دیقه یک جا قورار نمیگیت، کینشی دل فوت فوتک دبه. خعلی رفیق وازی میکورد و هرچی که مایی گته برارانِ حزب الهی، اورو محدود میکوردون او دی اوشانی لج و در میورد و خلافش میشی. اصن هرچی اوشان میتون نکن او میکورد و هرچی میتون بکن اویی گردنی بیخ کارد دمینگتی نمیکورد. همه د بدتر درس نمیخوانس و فقط مسخره وازی و شیطانی ی ی پی دبه.
آقام عصبانی میگردی اورو میگت: هر خانه یی دل یه اچینی نونگه گند گه یال میخوا دباشه. ایسه مایی شانس این وسط تو ماییبه علم مداق گردی ی ی.
اون روز ظهر هوا بیگیتبه و بدجور باران شوش میکشی، حدود ساعت ده صحب دایی رضا بیومی و ننه و آقا رِ بیورد سرا دا و مایی ننه و آقا رو ویگیت بَبرد و همرا بشی ین کرج ختم، ختم نمیدانوم کی یَک که اینجور موقان، بموردونی وقت که میگرده همه یگ جور مرده یی تون تون فامیل میگردون.
اوشان بشی ین و ما دی ننه یی دوشوکه سر جای همیشه گیش تلوزیونی بیخ بنگتیم و آقاجانی پشتی و مقر رو دی مستراحی نزدیکی برپا کوردیم .آقاجان یه اُزگه قند داشت و همیشه خدا راه دبه. هر سال دی یگ هفته طول میکشی که مایی خانه یی دل حمام و مستراحه اشتباهی دل نشوعه و تا می ی یمی یادگیره دوره تمان میگردی و میشی ین اون یکی یالانی خانه.
غیر اون آقاجان مایی خانه یی مستراحه چون خیلی گته و دلواز به خیلی دوست داشت. خودشانی مستراح طالقان دل خیلی تونگ و لوغ بَ. مصطفی دی همیشه مسخره میکورد که کلاً همه مستراحان طالقانی دل اچینه. شاید به این خاطر که زمین اونجا ناموس د سرتر هسه و زورشان میا ویشتر از پنجاه در پنجاه سانت متعلق به مستراح گرده. کاسه هان همه دیفالی بیخ هسه که وقتی شولواره در میوری و میخوا نزول اجلال کنی کین ورامیگیره دیفاله همینطو مسح مینه تا جیراهی یا مشغول فکر و خیال هسی که دیفالی خونوکی کینه پشت د برق از سه فاز ت میپرانه.
خب این بیصحابه کاسه ر پنج سانت میان تر بنگن، جانوت در میشو؟؟؟
تا ما آقاجانی لک و لا ر برپا کنیم اون سر ننه رباب دوتا ساک وسیله هانشه دوشوکی بیخ و پشتی ی ی پشته جا بودا که یک دس مینگنه هرچی میخوا دروره. از تسبیح و جا نوماز و ناخن گیر و مقراض تا درزن تا و نوبات و زنجفیل و توت خشک و کوعول و قرصانش.
ننه رباب از جوانی جن د خیلی میترسی
گویا جوانی ی ی دل یک شو، نماشتیه سران برارشی همرا شهروک د میخواسه بیایه بالا طالقان که جزنی زیبینانی سر یا همان اولین پیچ بعد شهرک به سمت بالا طالقان، اون دار و درختانی دل یه جن بدیه و از اون موقع جن و تاریکی د خیلی میترسی و هیچ وقت بومی سر یا سردی سر نمیشی. قدیمی طالقانیان میگتن اسم این جن جیرانگنه جن هسه. یانی هرکی این جن رو بِینه معمولا از داری سر یا نکاسی سر یا طیاره یی دل یا یه بلندی جیر میکوعه و سقط میگرده یا اینیکه آواری بیخ جان میدیه. رو این حساب ننه یی پیش بعد شصت سال جنی اسمو میبردی رنگ دیمش وله رو میگردی.
یه دوساعتی میگردی که ننه آقا مستقر گردی ین و هشتاد تا چایی اوشانیب بیوردوم باخوردون، مصطفی یتیم دی فقط بنشتیبه حرکات ننه آقا رو میدی و خنده د غش کوردیبه. طفلکیان هیچ کار دی نمیکوردون امبا هرکسی رفتارش متناسب با محل و جغرافیای زندگی خودش هسه و وقتی مکان زندگیش عوض میگرده گایی رفتار و عادات و خصایل و فکرش در تضاد با محیط جدید مضحک و نامانوس و گاهی خنده دار میگرده. همانطو که ما طالقان میشی ی یم مارو میگتن تو تهرانی یالی بلد نی ی ی و مارو خنده میکوردون.
مصطفی هی میخِندی و ننه دی میگت: ای کفت کاری، چب میخندی؟ پسروک دیوانه گردیه
مثلا ننه یی درگیری با دوشوکشو میدی که دوشوکی بیخ مشمع جا میدیه و دو واره یگ چی ی ی پی میچرخه و یادا مینه کجه جا بودایه یا چایی شه نعلبکی دل چنان پوف میکورد که نصمه ش فرشی سر میپات. یا وقتی راس میگردی با کین راس میگردی و تا ده قدم کمرش دولا به و مصطفی میگت انگار هواپیما میخوا از باند تیک آف کنه و بعد از ده قدم کامل وامیستا
یا آقاجان وقتی میخواس مستراح بشوعه اول میشی حمام بعد میدی اشتباه بشیه دواره میشی مستراح و پنج دقیقه کلید برقی پی دبه و وقتی برقو میزی و در رو واز میکورد یه ده دیقه اول فقط نگاه میکورد انگار وارد کلیسای جامع فلورانس گردیه و مسحور معماری رنسانسی گردیه. بابا چهارتا دیفال و یه کاسه توالت اخه چیو دو ساعت نگا دری؟
بعدش دو دسی همرا چهارچوب رو میگیت و کله رو جیر مینگت و پای چپ ی همرا وارد میگردی. نیم ساعت با همان پا دمپایی یانه وله رو میکورد که پا کنه و خلاصه دل میشی. وقتی بیرون دی میخواس بیا دواره چهارچوبه میگیت و دمپاییان که به پاهانوش بچسبی به اندی لگه میزی تا درایه و اندی بیصحاب بیصحاب میکورد که مصطفی خنده د باد دمیکت . اقاجانی پشته هرکس میخواس مستراح بشوعه باید گالنگسی همرا دمپاییانه پیش میورد .
صغیر بنشتیبه انگار فیلم سینمایی هسه و فقط میدی و میخِندی
هی اورو میتوم مصطفی نخند گناهه امبا بی تکلیف آدوم فقط میخِندی.
ظهر گردیبه امبا آسمان سیاه و غضب کورد به، بدجور باران میبارست
اتاقی برقانه روشون کوردوم و ننه بگت : ثریا جان قربانت گردوم این تیل ویزونه دی روشون کن بِین اذان گردیه؟؟
خدای من پروژه اذان گردیه و نگردیه شروع گردی
چند روزی میگردی که مایی آقا یه قشنگه تیلویزون رنگی بخرسیبه مدل پارس که یه پختله کنترل دی داشت . اون دوره کنترل یه چی عجیب و غریبی به و معجزِ میمانوس. هیچکس فامیلی دل تا حال تیل ویزون کنترلی ندیبه و خود ما دی اولش گوتوروم بزیه و با تعجب اویی همرا کار میکوردیم. اچینی فیلم تخیلی میمانوس و باورمان نمیگردی غیرِ مصطفی یی دست و شصت پا وقتی تیل ویزونی پیش لش کوردیه دی میشا کانال عوض کوردون. البته دو تا کانال ویشتر نبه، کانال یک و کانال دو
وقتی ننه مونه بگت تیل ویزونه روشون کن یهو مصطفی بپرس و کنترله دستشی دل قایم کورد و یه گته سیا دگمه تلویزونی بیخ دبه و با دگمه روشون کورد. یه اشاره شیطنت آمیز مونه بودا که بفهموسوم یه غلطی میخوا کنه. بعشه ننه یی ور و با خنده یی که فقط مون میتانسوم زیر پوستش تشخیص بدی یم بگت:
--ننه ننه
--هاا جان
-- مایی همساده بالایی خانوش جن دکتیبه و از ترسش خانه رو بروت بعش ، جن راسته؟
-- آهاااا؟؟؟!!!!
-- آها، هی میگفت مایی خانه جن دکتیه و شوکی جن میا اتاقان و کمدانی درو واز و بسته مینه و هی تیلویزونه خاموش روشون مینه و اندی بترسی ین که خانه ر بروتون بشی ین
-- ها جان ، جن دره ، قرانی دل دره ، جوانی سر یکبار بدی یمه ، بسم الله بَگو، قران بخوان ورت نمیا
ننه یی واکنش اونقدری نبه که مصطفی رو راضی کنه و دو واره بگت:
هی میگتن جن میا مایی تلویزونه خاموش روشون مینه، خلاصه که بدبختان خانه ر بروتون بشی ین
فهمیدم صغیر چه غلطی میخوا کنه. یواشی بتم مصطفی نکن ، گناهه ، ننه میترسه سکته مینه بیا و درستش کن
هرچی بتم گوش نیگیت و خنده های شیطانیش قطع نمیگردی
نومازه بوخوانسون و نهارو دی باخوردون و آقا جان اون سر لپا کتی و ننه دی یه مشت نوباته که دایی رضا خراسان د ننه یب سوغات بیوردیبه ، دکورد دامنشی دل و دسی همرا خرد میکورد و مشمعی دل مینگت .
مصطفی برقانه خاموش کورد و بگت ننه ما میشیم میخوسیم کاری نداری؟
-- نه رو بشو باخوس
هی بتم مصطفی نکن آخه مگه ازار داری؟ گناهه ب خدا ، البته ته دلوم دی میخواستم بدانم ننه چی مینه .
یه چند دیقه صبرا کورد تا همه جا ساکت گردی و مطمن گرده ما باخوتیم.
آقاجانی خر و پف که همیشه کتمانش میکورد درومی
ننه دی نوباتانشی همرا خله ولی میکورد.
مایی قدیمی خانه یه اتاق داشت که با یه در بزرگ دو لنگه چوبی از پذیرایی سوا میگردی و میانش پنجره های شش ضلعی با شیشه های رنگی دبه . اون موقان همه خانه هان از اون دران دبه
صغیر هنوز هیچی نگردیه خنده د غش کوردیبه و قایمکی درو یقدی واز کورد و کنترلی همرا تیلویزونه روشون کورد .
یهو صدای آقای قراعتی با اون شوخی های اسلامی بلند گردی و ننه همین کله رو وگردانس که بینه چی گردیه تیلویزونه خاموش کورد.
ننه رباب اول بیست ثانیه به صفحه خاموش تیلویزون و بعدش به آقاجان که اون دس ختیبه و خرخر میکورد خیره گردی
انگار این عالومی دل هرچی گرده آقاجانی تخصیره
دوواره مصطفی بزی روشون کورد و ننه باز کله رو وگردانس و چشمش به جمال آقای قراعتی روشون گردی و باز بزی خاموش کورد.
دواره ننه آقاجانه نگاه میکورد امبا این بار نه به عنوان کسیکه هرچی گرده اویی گردون بار کنه. شاید نگاهش ویشتر تمنا دبه که آقاجان هرچی باشه اویی پشت و پناهه و شاید هیچوقت اندی بودن آقاجان اورو دل گرم نیمیکورد
دوواره بزی روشن و خاموش کورد و اینبار ننه بپروس و داد بزی:
-- عزیز آقا هووووووی عِزیز، عِزیز ،هووووی
آقایی گوشان سونگین به البته خودش قبول نداشت و میگت مونی گوشانه باد بیتیه، بشی اورو تِکِیم بدا و راسا کورد و بگت:
-- مررررد ، این خانه یی دل جن دکتیه، تیلو ویزونه بِین هی خودوشیب روشون خاموش میگرده
دواره مصطفی بزی روشون خاموش کورد و ننه یی رنگ رو اچینی بماندیه میت سفید گردی، آقاجان عین خیالوش نبه، بگت: زن چبه واتوره میگوی؟ اُتُصال کوردیه و راس گردی دوتا یواش بزی تیل ویزونی کله یی سر
دواره مصطفی بزی روشون خاموش کورد
ننه داد بزی : بیو اچینا بیو اچینا کار نودار
آقاجان عصبانی گردی و داد بزی : چب اندی وُروُر مینی تو ،دهنته هم گیر ،اُتُصال کوردیه اُتُصال
--چیو اُتُصال کوردیه؟؟؟ جُن دکتیه. جُن
آقا کلاهشو یه عقب جلو بدا و بشی همچین بزی تیلویزونی کله یی سر انگار قرضه خواهشه بدیه
-- ای تی ی ی صحاب بمیره
یه صدای ترک باخوردون شدید بیومی که آقاجان دی با اون کر گوشی بشنوعوس، همه ساکت گردی ی یم، انگار زمان واستایه و هیچکس حرکت نمینه، مایی خنده خشک گردی و مصطفی با چشمانی از کاسه بیرون بزیه و بهت بزیه انگار مونی تخصیره بگت: تیلویزونه بوشکوس؟!!! ای خاک بر سرت ثریا آقا تیلویزونه بوشکوس
بتم : خاک تو سر خودت به مون چی مربوطه؟ پر روی خر
مصطفی بپرس و به یه بدبختی آقاجانی پیشو بوداشت .
نازنین تیلویزونی کله یی سر قشنگ یه ترک باخورد و دوتا از خارانش دریمی
شوکی آقا بیومی به یه بدبختی بتیم که تلویزونه آقاجان بزی بوشکوس
آقاجان دی از مستراحی دری دم داد بزی : اُتُصال کوردیبه اُتُصال
آقا بشی تیلویزونه نگاه کورد و وگردی فقط مصطفی یی چوشمی دل زُل بزی، نمیدانس چو گردیه امبا میدانوس هرچی گردیه مصطفی یی گوری بیخ د درمیا، کمربند و درورد و دکت مصطفی جان
از این اتاق به اون اتاق پیا میکورد و از هر پنج ضربه یکی مصطفی یی سرو کینه ورامیگیت و صدای آخ آخ مصطفی انگار مونی دلو خونوک کوردی باشی کیف میکوردوم
هی میزی و داد میزی چه گهی باخوردی مونه بگو بینوم چه گهی باخوردی
میدانسوم دردش نمیا و چو خور چاروکی جور فقط داد و بیداد مینه
او دی داد میزی مون نکوردی یم امبا که یگ نیروی ماورایی خدا به پی یر و ماران بودایه که یالانی راست و دورو رو حس مینون و نیازی به توضیح نیه
دو سال بعد اول ننه رباب رحمت خدا بشی و چند سال بعدش آقا جان بمورد.
مصطفی دی چند سال پیشان جاده هرازی دل تصادف کورد و رحمت خدا بشی
یکسال بعدش دی ننه م غم باد بیگیت بمورد
گته برارانوم ولی درن و الحمد الله خیلی وضعشان توپ گردیه . خلیته رو هر از گاهی واز و بسته مینون و کوباب بره یو خاویار ماشالا گلشان د راحت تر از اون دوره یی نان و پندیر جیر میشو.
آقا دی خیلی پیر گردیه و هنوز دی اون تیلویزون دره و با اینی که کار نیمینه و خود به خودی خاموش میگرده ببردیموش طالقان . ده بار آقا ببردیه جوستان و شش تا تلویزون بخرسونیب اورو خرج کوردیه امبا وقتی داغ میگرده خاموش میبو.
نمیدانوم شاید دلش نمیا مصطفی یی شاهکاره الک کنه.
از اون روز یه آقاجان بومانسیه و مون عو اون بایر تیلویزون و آقای قراعتی
هممان جز آقای قراعتی جانمان درشیه و ترک باخوردیم
تیل ویزون دی هر ساعتی یگ بار خودوشیب داغ مینه و جان میکنه خاموش میگرده
نمیدانم حالا اُتُصال کوردیه یا جن دکتیه
نوشته: حامد نجاری - گوران
زن عمو بَنُشت و همانطِو که دوشوکشی بیخ، تسبیحی پِی میچِرخی و میجوری، شروع به تعریف کردن خاطره ای در جوانی، از جــِـــن کُرد:
قِدیمان که دور از حالا جوان بی یم، گُمان مینوم عِلی آقا رَ امیدوار بی یُم (حامله)، شِوکی فانوسه نفت دِگیتوم و بِشی یَم بنده گاه عِو دَبَندوم. اون زمان، اون کیشکه کالبی (زمین کوچک) که الان مدآقا بساتیه، مایی شینِ بَه. غوله مردُک ویگیت بَروت، هرچی اورِه عُزّ و جِز بزی یَم که مرررد نکن، نَروش، گوش نیگیت گو.. ویگیت بَروت.
من: زن عمو اورو ول کن، خدا عمو رِ رحمت کنه، داستانه بَگو.
زنعمویی چُوشمان برق بِزّی و تسبیحشو پیدا کورد و یه قشنگه "بیصَحَب" بَگُت و خجیر بَنُشت و شروع کُرد: خااا، قِدیمان تا حق صُحب، وَلگه یی سر دِبی یِ یم که عِو رَ دَ نَبَندُن، ونگردانُن، اون موقان میان جو، یَک بند عِو میومی، الان گردیه یالی کُشی قایُده.
همیشه اون کَل عزیزی همرا، عِویی سر دَهوا داشتیم.. پُدَسوخته صغیر، شب و روز، بیل دوشش دَبَ ولگه میگردانوست، مردمی ولگانه پر بیل میزی، جانــور جِــوز میروت، می یوردیم خانه، میدی یِی پارسالی جوزانو هادایه. الان بیو بِین، کیشکِ پُسرش بِشیه شهرُک، زیبین بَخَرستیه، دو هُزار مُتر...
من: زن عمو جان تو مُنی بابا رو دروردی! اونانه وُل کن. جـــنی داستانه بَگو، ایسه میخوای کَل عِزیزِ بَزُنجی؟🙈
زنعمو: ای کُفتِ کاری، تو مگه آدُوم نی یِی؟ خب دَروم تهریف مینوم دیگه! اصن تو مونه بَگو کدام قبرستان د بیوردیه دو هُزّار مُتر زیبین بَخرسیه؟ چُطوری ساختمان دی اونِی دُل بُساتیه!! کُجه د بیوردیه؟ (با عصبانیت)
من: زن عمو جان، مُنی قبری سر د بیوردیه، تی یِی پولانه، اون بپوسیه لَمُک بزیه لک و لایی دُل دَ ویگیتیه بَدُزیه. آخه به ما چی؟ کار کوردیه، زحمت بکشیه، به ما چی؟ .یَک عالومه میخوا بَزنجی تو؟
زن عمو: آها جانِ همان آقاش، زحمت بکشیه، ما دی یک عمر زحمت بکشی ی یم، چب نیمیتانیم ده مُتر زیبین بخریم؟ خیکمانه نیمیتانیم بَرِسّیم!
من: ااای خدااااا، غریب گیریفتاری گردی یم، تهریف مینی یا راس گردوم درشوم؟😡
زن عمو: هِ اِ ی،،، شما کَــزَلکه جوانین... عقل سرتان دنیه گو.
من: ممنون زنعمو، مایی جانه قُرتی بیخ برسانسّی، جنی داستانه بگو
زن عمو که تازه چَنه ش گرم گردیبه، دوبارکان، دوشوکی بیخ هی دست و پر میزی نیمیدانوم چی یِی پی دبه.
من: زن عمو جان این دوشوکه بَهجلانسی، چی یِی پی دِری تو آخه؟
زنعمو: نیمیدانوم اون قورموزه تسبیحه چو کوردوم؟
من: ای خدااااااا زنعمو تعریف مینی یا نه؟
زنعمو: دُهانته هم گیر بِینوم این بیصحابو کجه بُندام، سرنگون همینجه کِتی بَ، چو کوردوم این صحاب بمورده؟.
.من : زنعمو گردنت اوزانه...
زنعمو: با تعجب تسبیحه گردنش د درورد و رو به تسبیح گفت: ای تی یِی صحاب بمیره. خااااا، الان تی یبه تهریف مینوم، شِوکی را کِتی یم اون پشته راه پی د بِشی بی یَم بنده گاهی طروف.. یه کُله فانوس دی دستوم دبهَ... یَگ دفه بِدی یَم این راه پی، یَک چی موشی جور کُرته کُرت مینه....
بَتُم شایدا جک و جانوری دبو یا چیمیدانوم قورت ماغه یی چیزی دره.. اعتنا نکوردوم، بشی یم تا بَرسی یم ناصر خانی زیبینی بیخ، آسیو یی سر یه تَسکه زیبین دبه که روخانه الان ببردیه، یه تونگه راه دبه مرزی پی میشی و این کُنارانش دی گته قلح دبه جوز داری قایوده، اون بیصحبه کُلِ فانوس دی هی پک پک میزی نیمیتانسی پیشتو بِینی.
عموت خدا بیومورز ساده بَ، بشی به کرُج دِ چِندی گُران دی بخرسیبه، نیمیدانوم کدام دوکان بخرسیبه، متقلب پدسوخته یه بایر فانوس بُدا بَه، یا پک پک میکورد یا دود میزی! خداااااه خیر نِینی به حق همین سوی چُراغ، بیصحابی فیتیله پیتوش دی کار نیمیکورد، میخواس دِسی همرا او رو جَروری، گَلِت د جیر نشوعه به حق پنج تن
من: زنعمو چب سوتاله نرفین مینی؟ نود سال پیش یه فانوس بخرسی، بیچاره ره قبری دُل د دروردی. گناهه، نکن زنعمو ، غلطه!
زنعمو: تو چیمیدانی؟ پسر جان این کُله فانوس یک عمر، پنجاه سال بلکم ویشتر، مونی بابا رو دروردیه، یک عمر مونی دست و پر نفته بو میکورد.
من: خب الک میکوودی دره یی دم!
زنعمو: پوزخندی بزی و بگت: تو دی مستی پُسر، کدام خر فانوسه الک کوردیه دره یی دُل؟ عقل تی یِی سر دنی؟
من: من غلط کردم زنعمو، ایسه انگاره بیگیتی باز؟ اصن اون دوکان داری بابایی کله، تعریف کن بعدش چی گردی؟
زنعمو: هیچی، اون راه پی که درشی یم، بدی یم باد دریمی این بیصحابه کُله فانوس یَک بُلهـُره بزی و او رو بکوشت. بشی یم سُنگی سر بنشتوم و کُفریتی همرا، به ضرب و زور روشون کوردوم بدی یم یَگ چی بپرُس مونی پیش.
من : جن بود زنعمو؟
زنعمو: آها روو، اویی کله بُزی جور، دوتا شاخ دی اویی کله یی سر و گَل به جیر دی تویی قدی قایوده، کلم کینه یی جور
من: دست شما درد نکنه زنعمو، مونی قد کلم کینه یه؟
زنعمو: آها، تویی قایوده ، فانوسه پیش بوداشتوم بدی یم تاک گردی، دِنی، وگردی یم بدی یم دوبارکان بَپَروس مونی پیش زُل بزی مونی چوشمی دُل.
من: تو دی دِ فورار زنعمو؟
زنعمو: چب فورار کنم؟ اورو بتوم ای جن! تو نیمینی مون حامله یوم؟ آقا ننه ت تو رو تربیت یاد نودانه؟ این بده کاران چیه مینی؟ ایسه این چویی همرا بکتانم تورَ بکوشوم؟ تو چی بی یِی خدا ایجاد کوردیه؟ این بدِ کاران چیه مینی؟
من: زنعمو چی میگوی؟ چبه واتوره میگوی؟ جن تویی پیش دبه تو او رو دهوا کوردی که این بده کاران چیه مینی؟😳
زنعمو: یتیم آقات واتوره میگو، پس چی؟ بدی یم دَشَند هاگیت (شوکه شدن) یه خورداک دی اوره فَش دی بودام و بدی یم ناراحت گردی، ناراحت گردی و همچی خُجالت بکشی و بگُت:
ببخش زن عمو ببخش، عُذرِ خواهی مینوم. این دی مایی کاره دیگه ایسه چه کنم؟ مایی کار دی هِمینه!
بتُم خفه گرد بی تکلیف گندِ گُه، بشو مونی چوشمی پیش د رد گن، بشو تا تورَ داری تُک اوزان نکوردیمه!!
بدی یم پشمولی دیمانش قورموز گردی و خجالت د سرشو جیرانگت و وَرانی واری بَش که بَش.
من: تو د عذرِ خواهی کورد و بَش؟ همین؟ همین؟
زنعمو: کینتو بنگن زیبین، نه بیومی خانه مونیبه آرد تر کورد مونی پِری دیم بَنُشت. بَشَ اوووووو اون کند و کومال، اون بندی بیخان، ناسوت گردی دیگه هیچ او رو ندی یم!
من: زنعمو، تو دی مونه گیروردیا، تو مونه مسخره دِری؟ مونه خر گیروردی؟ دو ساعته مونه سر کار بنگتی؟
زنعمو: مگه مون تی یِی همسند و سالم؟ پایس بشو، پایس بشو دوساعته مونی چنه یی بیخ دری . پایس بشو مگه مون اَلافوم تویی دیم دکوعوم؟ پایس بِینوم
من: زنعمو جن تورو بدی بسم الله نگت؟
زنعمو : صغیر پایس بشو بدی یِی یهو وگردی یم پایس
عمروم د اچینی سر کار نشی بی یم...
🍃🔦 شاد باشید 🔦🍃
✍️ نویسنده : حامد نجاری - گوران
🎤 با صدای: سیده مریم قادری - اورازان
دریافت فایل صوتی: قسمت اول قسمت دوم
🖌🎨 کاریکاتور اصلی: رضا باقری شرف
