عکس نوشته های اول اردیبهشت ماه 97

عزیزِ جان
پایَست بِین خدا بهشتی میان چه اُردویی برپا کُردیه

بیو بِین همه قشنگه چیزان مُهیایه

پَ تو دی یه قشنگه خنده کُن

اندی به جانِ زندگی غُر نزن

ایلاهی به امید تو
 

خدا برکت        ایشالا که ریشه کَن نکرده باشیم!

دی قرار نی که فقط یه ایمسالی بَ باشه

سال دیگه دی باید درآ
#زمین #کوه #آب #خاک #هوا #وطن فقط مال ما نی
#برای_آیندگان_خوب_میراث_گذاری_باشیم

تقدیم به تمام آنهایی که در طول تاریخ، حافظ جان و مال و خاک و ناموس و شرف این مملکت بودند و جان یا قسمتی از سلامتی خود را در این راه، بذل کردند
ایران قدردانتان است فرزندان وطن

میدانی عِزیز جان، اینکه میگوئن هوا خوشه، خُجیره یا بیگیته
همه اینان بستگی به این داره که کی کُجه یه!

اگه اونی که تی یی دلی میان دَره، تی یی وَر دی دَباشه
دی آسُمان بیگیت و بُغض وارانی ابرها دی میبو: هــوای خــوش  🌦🍃

🍃 هواتان خوش عزیزان

طالقان عزیز - عکس از: خانم پریسا قلی پور

ای خوش آن تَندوری که صبحِ علی الطلوع تَش کُنی و صبحانه ای بَ تازه نان، ایزاری سر بیوری 🌾🍪🌤

تنور زندگیتان گرم

سفره تان پر از برکت

روزتان خوش و خیر عِزیزان

بعدظهر جمعه، اورازان دباشی، تندور دی داغ باشه، پنجه کش دی آماده با سرینچالی پوتینکو صادقی پندیر، ی چای لب سوز دی وَرُش، چی میبو😋😋 منبع: کانون فرهنگی اورازان

فقط یه اورازانی اصیل معنی این متن رو متوجه میشه:😉😉😉
زوله چوشمو بینا، چوطو خره سوآر گردیه، بیو جیر او سرنکت
میکوئی تون به تون میگردی 😄😄😄 منبع: کانون فرهنگی اورازان

یک دستگاه کِرکِ لان ، سه طبقه، فروش،رهن،اجاره
مناسب برای کرک،زَرِچ،بیلی...
دارای سونا،جکوزی،استخر،چشم انداز عالی😐😄
کاملا امن و دور از دسترس ‌شغال و روباه😄😄
متن: مسلم گرشاسبی - منبع: کانال طالقانی ها

تصویری زیبا از قله شاه کرم و کوههای اورازان از زاویه دید روستای کرکبود - منبع: کانون فرهنگی اورازان

خوشا آن روزهایی که باهم «واره» داشتیم
صبح بابوی علفزار چشم برسبزی گسترده ی کوه بازمیکردیم
درجنب و جوش بازی کودکان و بره ها غرق کار میشدیم
و شب
در چادر سیاه پر ستاره آسمان
آرام میگرفتیم - منبع: کانون فرهنگی اورازان

نگهبان وفادار - عکس: شوکت لهراسبی روستای #لهران طالقان - منبع: کانال طالقانی ها

نون دَس (نان دست)

در برخی روستاهای واقع در البرزکوه، نظیر روستاهای گیلان، در شب آرزوها (لیله الرغائب: اولین شب جمعه ماه رجب) آرد خمیر کرده و در تنور، نان سنتی درست می کنند.
بعد لای نان، خرما گذاشته و بین همسایه ها پخش می کنند.
و اعتقاد بر این است که پزنده و خورنده این نان، حاجت روا می شوند و به آرزوهایشان می رسند.
به این نان، نون دس می گویند.
نظیر این رسم در طالقان هم وجود دارد و نذر نان، به نیت گرفتن حاجت در روستاهای طالقان هم مرسوم است.

الهی آرزوهاتان آرزو نماند

التماس دعای خیر عزیزان

◀️ با سپاس از آقای محسن شعبانی
📸 عکس از خانم فرحناز بلوری

Owrazan_Taleghan
انتشار: کانون فرهنگی اورازان

نان قلب

نانوا بپرسی:اینتُرنُت مینتُرنُتی بَن عکس می‌گیری؟
بگوتُم:آها چه ایراد داره؟
بگوت:بیخِش بنویس هدیه‌ روز عشق مخصوص قشر نان‌آور
بعد دی خودُش خنده دِبترکی

ارسالی: آقای سیدمجید سیدعلیخانی

بوی نان تازه می خواهد دلم

بوی نان تازه میخواهد دلم...

کلیپ از: مهدی ویسانیان

دریافت کنید (دانلود)

شعری در پاسخ به "بوی نان تازه میخواهد دلم"

📌 بوی نان تازه می خواهد دلت؟

یک حیاطی گوشه، بکن یک تنورستانی جا
یا هَگیر یک ساج و بیخش کن تو آتش ر به پا

تال و لپه یا گوبُن بوچین و هیمه بهتر است
غیرِ این، با گاز هم آتش کنی داری تو جا

پنج و شش کیلو هگیر آرد و خمیر کن، وَر بیه
چانه هاتم گر نگردی گرد و خوشگل، هسته دا

یا درست میگرده نان و یا میسوجه لو میشو
تازه نانی بو میا عین قدیمانی اسا

تازه آنوقت یک تیاره دی دنی عالی میبو
یک پلو بلغور و یا آبگوشت و لوبیای پزا

تک خوری در خلق و خوی طالقانیها دینی
گر مهیا گردی جانم، کن تو خالی جای ما


📝 شعر از همراه خوب درجی: آقای تیمور توکلی
📸 عکس از: آقای سید محمد اکبر موسوی
🍪 تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی 🌾

خاطره روضه با طعمِ پنیر خیکی

مُن یه خاطُره از خیکی پِندیر داروم

کیشکه یال بییَم.
خدابیامرز ننه می دایی، روضه داشت. نمیدانوم ده روز یا یِگ ماه، خلاصه چندین روزی روضه میگیت.
روضه بعد از ظُهران بَه و تُمام که میگردی، عَصری وقت، سفره مینگتُن و نان و پِندیر و جوز و چایی و خرما حلوا میوردون، دور همی عصرانه میخوردُن. (آخ که صفا داشت...)

بعد خوب یادُمه که پِندیرشان خیکی بَه...
خیکی پِندیر کو بِیدی یِین، خورد گِردی و اِچینه چنگ بزی و پُر از پشم و مو 😄😄

اَمبا اَندی مُزه هامیدا، آنه ر نانی میان دورنه کُنی و گاز بزنی...
حتی مُنی کو بدغذا بییَم و پِندیره دی اصلُـاً خوش نوداشتُوم، از آن پِندیر میخوردُم.

ننه ام دی وَختی میدی مُن چُطور آن دورنه هانه میخورُم و صُدام دی در نمیا، با نِهیب و خنده میگوت:
صِغیر.. خانه مان گو لب به غذا نمیزنی، ایسه اینجه که میایی، گُسنه گُرهایی جور، سنگ دیگه پیشت بنگنن میخوری 😂😂😂

✍🏻 نقل خاطره: سیمرغ

🍂 تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی 🍁

خیک و پنیر خیکی

♦️ خیک

خیک یا مَشک ظرف چَرمینی از پوست گوسفند، بز یا گوساله است که برای حمل و نگهداری آب، دوغ، روغن، پنیر و غیره از آن استفاده می‌شود. پوست گوسفند که درست و بدون شکافتن از وسط کنده باشند و در آن ماست و دوغ و آب و جز آن بریزند را خیک یا خیگ می‌گویند. اگر پشم روی این پوست نیز کنده و دباغی شده باشد به آن مَشک گفته می‌شود.

پیشینه کاربرد خیک، احتمالاً به پنج هزار سال پیش می‌رسد. تصاویری از نقش‌برجسته‌های آشور باستان مربوط به ۳۰۰۰ سال پیش به‌جا مانده که استفاده از خیک برای شناور ماندن بر روی آب را نشان می‌دهد.

در فارسی به طور عامیانه اصطلاحاً نوعی از چاقی را با خیک مقایسه می‌کنند و به چنین فردی «خیکی» می‌گویند که لفظی تحقیرآمیز است.

اما خیک در طالقان و مردم کوهپایه نشین البرز، کاربرد دیگری هم دارد و آن برای نگهداری پنیر است. دامداران، زمانی که دام هایشان را به مراتع کوچ می دهند، به دلیل دور بودن از روستا، عموماَ از شیر دامهایشان پنیر درست می کنند و آن را داخل خیک می ریزند تا آب باقیمانده در پنیر، از آن خارج شده و پنیر کاملا خشک گردد و ماندگاری آن بیشتر شود.

♦️ روش تهیه خیک

پوست بُز باید کامل خشک شود ( به وسیله نمک سود کردن)
بعد از اینکه کامل خشک شد در آب انداخته تا کامل خیس شود. (مثل مثل پوست تازه شود)
دو دست را با نخ بسته یک تکه چوب به عنوان کلید (کلیک) تَه پوست راجمع کرده و بعد از طرف گردن، آن را باد کرده و می بندند .
در مرحله بعد، موهای درشت را با قیچی می برند، سپس کنار آب جاری یا فراوان می برند و با شانه از سرتا پای پوست را شانه کرده تا موهای اضافی و زائد آن ریخته  شود.
بعد از همه این مراحل، باد داخل پوست راخالی کرده و به وسیله کلید یا یک چوب ۵ سانتی، با نخ آن را بسته و برعکس می کنند.
سپس از راه گردن، پنیر یا کره یا ماست را داخل آن می ریزند.

♦️ روش تهیه پنیر خیکی

مواد مورد نیاز: پنیر، نمک، خیک
 در ابتدا پنیر را خرد کرده و نمک را با آن مخلوط می کنند. استفاده از نمک دو دلیل دارد: اولاً موجب خوشمزه تر شدن پنیر می شود، ثانیاً سرعت خروج آب موجود در پنیر را افزایش می دهد.
سپس خیک را شسته و آن را خشک می کنند و دیواره ی داخلی آن را آغشته به نمک می کنند.
پنیر نیمه خشک را داخل خیک می ریزند و مَدخَل خیک و همه سوراخ‌های هواکش آن را با دقت می بندند و صبر می کنند تا پنیر به عمل بیاید. چنانچه مدخل خیک به خوبی بسته نشود و هوا به داخل آن نفوذ کند، موجب کپک زدن پنیر می شود.
این پنیر را معمولاً از مخلوط شیر بز و گوسفند درست می کنند. اگر پنیر خیکی در محل مناسبی نگه داری شود محتویات داخل آن به مدت یک سال فاسد نمی شود.

♦️ فروش پنیر خیکی

در گذشته، شیوه فروش این پنیر در نانوایی‌ها بوده و یکی از شاگردان یا فرزندان نانوا، پنیر خیکی را به مردم می‌فروخت. علاوه بر آن، اکثر لبنیاتی ها از این نوع پنیر برای فروش داشتند.

اما امروزه به دلیل کم بودن تولید پنیر خیکی و نیز تغییر ذائقه مردم (که طعمهای اصیل و طبیعی را فراموش کرده و پنیرهای کارخانه ای را جایگزین پنیرهای طبیعی کرده اند) این پنیر خوشمزه و سالم، گیرِ کمتر کسی می آید.

خلاصه که اگه خیکی پِندیر گیراُوردین، مایی جا ر دی خالی کنین و یکی دو لُقمه، به نیت مان باخورین 😉

♦️ تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی ♦️
 ☑️ به همت آقای فرشید فلاحی و خانم قادری

کلَن نان: نانی با پنیر خیکی

از نان های میان پُر مردمان کوهستانهای البرز است که امروزه کمتر پخته می شود اما طعم فوق العاده ای دارد که به یاد ماندنی است.

طرز تهیه اش بدین صورت است که آرد گندم و شیر (یا آب جوش) را با کره ی محلی، خمیر کرده و به صورت دایره ای پهن می کنند.
روی نیمی از دایره، پنیر خیکی یا پوستی پهن می کنند.
در فصل بهار تره خورد شده یا پیازچه ریز شده هم رویش می ریزند و نیمه ی دیگر را روی مواد می کشند، لبه های نیم دایره میان پر شده را خیس کرده و روی هم فشار می دهند و با دست روی نان می زنند تا خمیرهای بالا و پایین روی مواد بچسبند، سپس آن را در تنور می پزند.

این نان به یک شیوه دیگر هم در طالقان (و حتی دیگر مناطق ایران، نظیر کردستان) پخته می شود. به این صورت که خمیر را آماده کرده و لایِ آن، سبزی و تره کوهی محلی (و سبزی کوهی سیابُن)، گاهی پیاز داغ و حتی گردو ریخته و در تنور می پزند و روی آن، روغن حیوانی می مالند.
مردمان کُرد، آن را با دوغ و طالقانیان آن را به عنوان یک میان وعده میخورند.

به این نان کُلانُک (در گویش اورازان) کالنُک (در گویش ناریان و پراچان) یا کلانه می گویند و بسیار لذیذ و محبوب است.

♦️ تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی ♦️
☑️ به همت آقای فرشید فلاحی و خانم قادری

شعر اهرک کشی

اهرک کشی خودش یه داستان داره
آن کمک خرجی،  اهرک باره

گندم  اول میشورُن، خشک مینُن
بعد میپچُن بامی سر ولو مینُن

تا خشک  گردی  بلغور  گردد و بار
زیمینی اهرک کمکِ خرجِ  بار

شو که گردی اهرکی سر می گرده
اهرک کشان بغل بغل می گرده

اهرک کشانی دی بگو بخنده
هر چی میگون همش چرند پرنده

بعضی  شوآن یکی یی بخت وا می کُرد
یکیشانی دلخواهو  پیدا می کُرد

خلاصه که، اهرکی سر می گرده
نامزه وازی بعدش شروع می گرده


برگرفته از کتاب فرهنگ طالقانی
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

اهرک کشی

📌 اهرک  کشی
رسم دیرین همیاری و محبت بین روستائیان طالقانی

طالقان، در کوهستانی صعب العبور و بکر قرار گرفته و در قدیم، دسترسی به آن با مشکلات فراوانی روبرو بوده است. این مشکلات در زمستان و فصول سرد، به دلیل بارش برف شدید و یخبندان و مسدود شدن راهها، مضاعف می شد تا آنجا که گاه روستائیان برای عبور و مرور به دهات مجاور و حتی خانه های روستای خودشان، سختیهای زیادی متحمل می شدند.

حال داشته باشید که این روستائیان برای تأمین آذوغه خود و مالهایشان (حیوانات اهلی) در فصل زمستان، ناچار به اتخاذ تدابیر کاربردی بودند. یکی از این کارها، تأمین آرد در زمان سرما بود که دیگر امکان استفاده از آسیابها به دلیل برف و یخبندان وجود نداشت.

طالقانیان، برای این منظور، مقداری از گندم برداشت سال خود را، پخته و خشک می کردند. (چیزی شبیه ترخینه) و جدا از گندمهایی که آرد کرده بودند، در انبار، ذخیره می کردند. در زمستان، هرجا که آردشان تمام می شد یا ذخیره آن رو به کاهش می رفت، مقداری از این گندمهای پخته و خشک شده را به کمک آسیابهای دستی که تعدادی از آنها در هر ده موجود بود، آرد و مصرف می کردند.

این آرد کردن، به تنهایی و سادگی انجام نمی شد بلکه تشریفات خاص و آیین مخصوص به خود را داشت که به آن «اهرک کشی» می گفتند. خانواده ای که قصد اهرک کشی داشتند، از یک روز جلوتر، آسیاب دستی را به خانه می آوردند و بعد از اهالی ده، مخصوصاً جوانان برای کمک و همیاری، دعوت می کردند.

این مراسم از غروب و یا شامگاه شروع می شد و تا نیمه های شب و سحر طول می کشید. جوانان، به نوبت و دو نفری، با کمک هم دسته آسیاب را می گرداندند و در خلال کار، گوشه هایی از ترانه های محلی و شعرهای روستایی را زمزمه می کردند. ابیاتی که گاه، راز دل و مکنونات قلبی آنها را فاش می کرد.

از جمله جاهایی که جوانان ده، دل به هم می باختند و همسر آینده خود را انتخاب می کردند و به قولی بختشان باز می شد، همین شبهای اهرک کشی بود. معمولاً جوانان دیگر همکاری می کردند که دو نفری که دلباخته هم هستند، روبروی هم در اهرک کشی قرار بگیرند و ضمن چرخاندن مشترک دسته آسیاب، برای لحظاتی با هم همکلام شوند و یا دست کم، با زبان نگاه با یگدیگر به گفتگو بنشینند.

صاحبخانه هم این وسط به پذیرایی از آنان مشغول بود و شام هم معمولاً قرمزه پلو (استامبولی پلو) یا بلغور پلو و آش بود که در کمال صفا و صمیمیت و شادی و خنده، در کنار هم صرف می شد.

در پایان اهرک کشی، آنچه باقی می ماند، آرد بود و بلغور که تا چندین روز و هفته، آذوغه اهل خانه را تأمین می کرد تا بهار سر برسد و همزمان با سر بر آوردن دانه های گندم از دلِ خاک، عاشقیهایی که در شبهای سرد زمستان، با اهرک کشی آغاز شده بود، به سرانجام نیکِ وصال و خوشبختی منتهی گردد.

با سپاس از آقای حسینی- کتاب فرهنگ طالقانی
✍🏻 به قلم: قادری
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی

آسیاب دستی (دستاس)

قدیمان، زندگیها سخت، اما شاد تر بود
مردم رفاه چندانی نداشتند اما آسوده و در آرامش زندگی می کردند.

امروز برگ دیگری از زندگی آن روزها را با شما ورق می زنیم.

آسیاب دستی یا دستاس، سنگ های زیر و رو داشت. سنگ زیری بزرگتر و کلفت تر بود و وسط آنها سوراخی داشت که غلات را داخل آن می ریختند.

حکایت مقاومت و استقامت در مقابل فشارهای زندگی، مثل سنگ زیرین آسیاب بود. از آن رو، سعدی شیرین سخن گفت:
مرد آن است که در کشاکش دَهر
سنگ زیرین آسیاب باشد.

دستاس را با دست میگرداندند. آرد کردن بیشتر کار مادران قدیم بود .
حکایت کنند که برای آرد کردن بلغور و یا آرد خمیر به دفعات آرد را برمیگردانندن در دستاس تا مقبول افتد.
دستاسی یک شغل هم در قدیم بود.

آرامش صدای تو را، انسانهای گرسنه می فهمند...

📹 فیلم دریافتی از حسین طهماسبی

دریافت کنید و ببینید