خاطرات ریسیده با چُل
خواخورجان چُلتو بِریس!
تو دِ فرداهان، یه پَشمی دَسجوروپ میمانه و
هُزار خاطُره...!
عکس: کِنان دِمیر
طالقانی درجی
خواخورجان چُلتو بِریس!
تو دِ فرداهان، یه پَشمی دَسجوروپ میمانه و
هُزار خاطُره...!
عکس: کِنان دِمیر
طالقانی درجی
در این شب جمعه، یادی میکنیم از عزیزانِ خفته در خاک،
مخصوصاً رانندگان طالقان
که عمری با صبوری، سختیهای جاده را برای رساندن ما به دیارِ قشنگمان، تحمل کردند.
خاطرهای از اتوبوسهای طالقانِ قدیم:
خیلی وَچه بی یَم... (حدود شصت سال پیش) تازه اتوبوس بنز بیامه بَه طالُقان
یگروز دبی یِیم بشیم کَرُج، اتوبوسه سُوآر گِردی یِیم
یگ جوانکی بَه که شوفر اونه ر تَهِ اتوبوس جا بُدا
او اعتراض کُرد: چُبه خودتی فامیلانه بَنُشتای صندلیانِ جِهلُو.. ما ر برساندی عقب؟
شوفر دی بگوت: قال نُکُن پُسر جان و بِنیش جاتی سَر.. اتوووسش بُـنزه! عقب جِهلو نُداره!
نقل خاطره از آقای
اکبر شعبانی، از اهالی روستای صمغ آباد
عکس از آقای کیوان محمدی
طالقانی خاک ، مردمشی نیازَه آب و هُواش ، گوهر دُل نُوازَه
دار و درختُش گل بوستانَه مرز و محالُش همه داسِتانَه
ورکولی و گُوگَل و دَه مالُشهَ جوز و سیف و شیلانُک و نانُشه
طویله ای سو مالی بَع بَع میا باغی میان صدای چَه چَه میا
بهار که گِردی ، بلبلان مست میبُون کوکه جوران کوهی میان رَج میبُون
چُشمه ای اُو ، صاف و زلال و سَردَه هر کی باخُرَه. ، دُلُش نیمیخا وَگَردَه
گت ننان و گت آقانی قربان شولا و چار قدانشانی قربان
ای طالقان ، ایشالله آباد باشی البرز ی کوه نگین الماس باشی
✍ شعر از: آقای داود باران چشمه - #خودکاوند طالقان 1397/4/15
📸 عکس: طبیعت زیبای روستای #کرود طالقان از آقای علی رازانی
کاری سر مایی رفیقان تعریف مینون که مثلاً بعد از بیست سال هنوز خواب شب امتحان و کنکور رو مینون و با وحشت خِو دِ راس میگردون. ولی بعد از بیست و پنج سال مُن خواب طالقانی قدیمی مستراحه مینوم و همینکه قلبم میخوا حلقم د درایه خو د راس میگردوم. ینی مونی خِو و کابوس دی آدمیزاده نمیمانه، ببین این طالقان چی مایی سر بیوردیه که از کابوس تا طاووس خاطراتمان طالقان دره.
در دهه ۶۰ تعداد زیادی از خانان در طالقان خشت و گل بِه و مایی ۳۰۰ ساله خانه دی هم اَچّان قدیمی خانانی مستراح حیاطی دل و میدان دبه. ما دی تهرانی کیشکه یال بی یِ یم و شوکی مستراح بشی ین در حد مرگ وحشت آور بِه. انگار قبری دل میخوا بنگنون. مجاهدت میکوردیم که کُشی پیشو بداریم تا در اون تاریکی دل از میان سایه های ترسناک داران به زیر نور سرد مهتاب و صدای زوزه شغال و وهم شب مستراح نشیم. ولی دیگه مثانه پر میگردی و جُواب میکورد، کلیه هان پر میگردی ، کم کم حجم کُش که به طحال و کبد و شُش ها میزی دیگه چاره ایی نبه، توالت نگو ، تو بگو شب اول قبر
یه در چوبی داشت که از چهارتا لته چوب عمودی تشکیل گردیبه، میانانش دی همه درز داشت که مینشتی و قشنگ بیرون رو دید میزی ی ی. سقفش چغر و سیاه تیر چو دبه پر از اُشگر و نازک چو بین تیر ها که هر آن خیال میکوردی الان یا ماهر سرت میکوعه یا موش یا جن درمیا. اون چاچی کناران دی کارتن دبه و عنکبوت خانه بساتیبه. هر کدام از عنکبوتان دی بیصحاب ، نیم متر دست و پا داشتن. دیفالان همه کاهگل و ترک باخورد با نقش هایی دَشَند آگیت و ترس آلود.
همه اینان به درک، اصل ماجرا کاسه توالت بود. یه کاسه ذوزنقه ای که همه اش دیواره بود، دقیقاً دوتا لحدی همرا بساتی بی ین. نیم متر جیرتر یه چاله وسطش دبه. یه سیا چاله، این کهکشانی سیاه چاله هانی جور. انگار جاذبه داره و میخوا تورو جیرکشه میانوش. همه ش خیال میکوردوم الان یه اَژدَرها اون کاسه د درمیا و مونی کینه گاز میگیره. «البته در بهترین حالت»
ای قبر پدر طراح اولیه اون کاسه توالتان، آخه پدسوخته این چیبه تو طراحی کوردی؟ یتیم بوماند انگار اورو بگتن یه چی طراحی کن که علاوه بر قبض کُش ، قبض روح دی کنه. ای تَش بکشون روحته
اصلاً اون کاسه ای سر بنشتون انگار پرتگاهی سر دری، پات اگه در میشی کارت تمان گردیبه. جای پاش دی دوتا پنج سانت، روح چند نسل از یالان همین کاسه توالتانی سر آسیب بدی. حقیقتا ،اینهمه ناهنجاری های اجتماعی که الان جامعه ایی دل دره اگه ریشه یابی گرده به همین بیصحابه کاسه توالتان در دوران بچه گی میرسه.
کلاً اگه یالانی کُشه از اون مستراحان میبردی آزمایشگاه حدود سی درصد اوره دبه، هفتاد درصد آدرنالین. همه اینان یَگ طروف، مایی قدیمی مستراح یه بُنکیه دی داشت. اینو دیگه کجای دلم بنگنوم؟
بُنکیه یه حالت انباری و غار مانند بود که معمولا طویله ایی دل میساتُن که در سرمای زمستان وَره هانه اون میان جا کنن تا سرما د تالان نگردون. از بیخ دیوار مثل یک غار تنگ بود به ارتفاع پنجاه سانت، حالا سیصد سال پیش اون معمار پدسوخته مستراحی دل چب ، قبر آقاش بُنکیه درست کوردیبه مونیبه هنوز هم علامت سواله.
پس در یک نمای کلی فرض کنین، نصمه شو، یه کیشکه یال بنشتوم اون قبری سر ، جراهی و سقف که اونجور ، بیخ که اینجور ، تازه از پشت دی یه غار سیاه و تاریک هسه که هر آن ممکنه یه اژدرها درایه مونی کینه گاز گیره. اصلا پوزیشن توالت ایرانی بنشتون یک پوزیشنی هسه که به لحاظ دفاعی در نا امن ترین حالت ممکن هستی چون در حالت نشسته ،شولوار ، پاهانته قفل کوردیه. نفس مستراح دی طوری هسه که خیال آوره .
وقتی مینشتوم و از درزهای درب ، باد خنک میومی و رو ی پوستم مینشت ، بیش از پیش به عجز میرسی یم. هر باد خنکی روی مهره های انتهایی کمرم انگار اون اژدرهایی دوندانه، یا اون عنکبوتی دراز دستانه، و بیومیه مونه گاز گیره. حالا اینکه اصن چرا عنکبوت باید بیا مونی دیاره کینه گاز گیره چندان به ذهن هفت ساله ام متبادر نمیگردی. مگه بیکاره؟
البته قصص غیر استانداری که اون دوران یالانیب تعریف میکوردون میتوانست علت باشه. ایسه نسل جوان بدانن که یه کُش بزی ین مایی دوره چه مکافاتی داشت .سامانه موشکی اس سیصدی راداری جور سرم میچرخی تا از چاچی سر و کاسه توالت و ترک دیفال و پشتمی بنکیه چیزی در نیایه
وحشت روز دی کمتر از شوکی نبه، روز دی وقتی میشی ی ی، همین شولواره جیر میدای یا یک گُشک میومی مستراحی دل یا از این گته سیا زَنگوآن اون چاچی تیرانی سر دنبال سوراخ میگردی لان کنه. خب ترس داره دیگه ، سیا زنگویه، عقل نوداره گو ، هرچی سوراخ دباشه دل میشو..
چه کُشانی که نصمه و نیمه قطع نگردی از ترس نیش گُشک و چه دِفورار هایی با جیر کشیه شولوار...
ایسه حق بدین، که بعد از ۹۰ سال دی باشه کابوس اون قدیمی مستراحه بینوم
✍ به قلم: حامد نجاری #گوران طالقان
آقا من وچه بیَم حمام بشیَن د َخلی بدم میابی
دلیلش دی این بی که چندبار که گته برارمی همرا بشیَم حمام، لگنی میانی داغ اِو که
حدوداً صد درجه حرارت داشت بریزی منی سر،😨
از اون به بعد دی زورم میابی حمام بشم.
یه روز کلی
قسم آیه باخورد که داغ اِو نمیریزم تی سر، اصلا خودت اِو ولَرم درست کن بریز خودتی
سر
آقا من دی قبول کردم بشیَم حمام.
راس بگوت به قولش دی عمل کرد، اما چشمتان روز بدِ نینه، این تنمال کیسه ی سر روشور
بمالست، با یه دسش منی فکّه بداشت😂😂😂با
یه دسش دی کیسه رَ باقدرت تمام منی دیمی سرمیکشی😂😂
ینی منی فکه یه جوری داشت که صِدام در نمابی چون اصلا دهنم واز نمیبی 😂😂
تنها صدایی که من دَ درمیابی این بی: ممممممم مممممممم 😐
اصلا توجه نمیکرد، وقتی منی فکه ول کرد، جامی سر دَ پایستام لباسانمه بیتُم همون
نشوردِ دیمی همراه فرار کردم 🏃♂🏃♂
حمام دَ درمام منی دیمی سرخی دَبه کبودی میزّی 😈😄😁
حلا نینین میخندم اما منی تله خنده از برمه غم انگیز تره 😂
خلاصه که این
روزان وختی مایی عمو سدعباس وچانه بگوت:
اگه کسی بُخا زیاد شیطانی کنه، اینی همرا، اون قد اوی دیمه میمالُم، اچین گردَ
سُرخ اَلاله....😜😂😂😂
من یاد این خاطره از تنمال کیسه و روشور بکتم.
شاد باشید 🌸🍃
✍ نقل از: سید مصطفی افتخاری #پراچان طالقان
ساعت ۱۱ شب بود، مسافر طالقان بودیم.
هشتاد تا دَبه خالی و بپوسیه فرش و بوشکوسیه جا کفشی رو به چه بدبختی جا بودام صُندوقی دُل و همین بنشتیم که راه کوعیم، بِدی یَم گِیجِ بنزین، مِـیِـّتی جور بَکتیه و چراغ بنزین روشون گردیه.
ننه آقامه پیاده کُردُم و بَتُم شما بِشید
خانه، مُن میشُم بنزین میزنُم و وِمیگردُم.
نزدیک ترین پمپ بنزین سر میرداماد و خیابان ولیعصر بَ. حالت عادی، نُصمه شو اونجه سگ پَر نمیزی، اَمبا حالا مایی شانس، صف گِردی بَه اِچینی دهه شصتی صف قند و شکر. یه چهل تا ماشین مونی پیش دِبی یَن.
یِهو
بِدی یَم یه مُهتاده مردوک، سیگار به دست، دَره طِو میخوره و دانه دانه ماشینانه
سرک میکشه و گَدایی مینه.
شیشه ماشینو بالا بودام و خودمو به خِو بِزی یَم که رَد گَنه.
بَرسی به مایی ماشینو تق تق بِزی به شیشه.
او رِ دا نیگیتوم و در حالت ایستیراحت محل نودامُش!
بِدی یَم باز تق تق... تق تق... پِدَسُوخته دَبه شیشه رو جا دِ در میورد.
بدی یم این از اون سگ چوموکانه و میخوا
اویی پیش وایسی تا بیخیال گرده.
با عصبانیت، شیشه رو پایین بودام و بَتوم چی یَته؟
گَند و کُثافت و رُشک و اُسپُج، سر و کلهُ
ش د میبارُس!
واقعا نَشعه نَشعه بَ و بگوت: چرا شیشه رو پایین نمیدی مشتی؟
-- چیه؟
--مشتی یه دیویشت تومون بده میخوام برم نون بخرم!
بَتوم: چرا دروغ میگی؟ از من ساق و سالمتری بشو رَد گن. الکی هم لنگ نزن، مون دِ
سالمتری!!
شیشه
رو بالا بودامو و یه دو دقیقه گوتوروم بزیه با اون کُفت
بیگیته چُوشمانُش که از میان یه مشت ریش و پشم برق میزی مونه نُگا دَبه و زیر لب
نمیدانم چی چی وِد وِد کورد و طِو باخورد و بَعش...
قطعاً جز فاحش و کَتَره احتمال دیگه یی نمیرفت که چیزی بَگُتی باشه
یه ده دیقه بگذشت و دُواره بیومی بِزی به شیشه
تق
تق تق...
اِی کُفتِ کاری
شیشه رو پایین بُدام و بَتوم: ها دیگه چی یته؟
بگت: اَشَن من دروغ میگم! اَشَن من دروغ میگم! اَشَن من دروغگو... آخه خاک تو اون
شَرِت، دیویشت تومن هم پوله؟ بِژَنم همینجا صدای سگ بدی؟؟ بدبخت گَدا...
بتم: حالا جوش نیور هرچی بِزی یِی بَپُروس.
از اون لحظه، تا خود طالقان میخندی یَم. یِتیم او گدایی میکورد و مونه میگو گدا!!
اَندی غضب کوردی بَه که مونی گومان اگه پنج تا نعلبکی تریاک دی میزی ساق نمیگردی.
بِین دروغ چه چیز کثیفی هسه که اون دودی مردوکِ بی عارِ بی غیرت دی بهش بر باخورد.
شاد باشید
نویسنده: حامد نجاری، (روستای گوران طالقان) بر اساس داستانی واقعی
خوانش: سیده مریم قادری، (روستای اورازان طالقان)
TaleghaniDarji
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی
زمانی نه چندان
دور، در یکی از همین روستاهای طالقان، عالم با سواد و مهربانی زندگی میکرد.
او روزها در آموزش و پرورش خدمت میکرد. صبح و شب در مسجد و منبر و بعد از
تعطیلی از اداره، هم بر سر زمین به کار کشاورزی مشغول بود.
او نه تنها برای انجام وظیفه پیشنمازی و موعظه در مسجد و مدرسه پولی نمیگرفت که مرتب خمس و زکات و صدقه هم میداد.
پسر این روحانی
بزرگوار تعریف میکرد که در زمان جوانی که ما خام و جاهل بودیم، شبها بعد
از نماز و منبر، همراه پدرم به خانه میامدیم و میخوابیدیم. پدرم که به خواب
میرفت من دوباره بیدار میشدم و همراه دوستانم بیرون میرفتم و تا نیمه های
شب، بیرون بودم.
یکی از تفریحات ما در آن شبها، مرغ دزدی از مرغرانیهای ده بود. به این
ترتیب که هر شب نوبت یکی بود که چندتا مرغ بدزده و بیاره کباب کنیم و
بخوریم.
چون پدرم شبها برای نماز شب بیدار میشد، من سعی میکردم زودتر از دوستانم خداحافظی کنم و به خانه برگردم تا پدرم متوجه غیبتم نشود.
یکشب دوستانم گفتن امشب نوبت توست که مرغ بدزدی و بیاوری. من با تعجب
گفتم: من و دزدی؟ من پسر روحانی ده که همه ی مردم پشتش نماز میخوانند و
قبولش دارند بروم دزدی؟
دوستان گفتند: فعلا که در جمع مایی و هرشب از این مرغهای دزدی نوش جان میکنی.
دیدم دوستانم راست میگویند. گرچه من آن گوشتها را با اکراه میخوردم ولی میخوردم.!
هر چه فکر کردم دیدم من اهل دزدی نیستم. لذا اون شب به خانه خودمان رفتم و چندتا مرغ از مرغدانی خودمان بردم و خوردیم.
صبح که شد وقتی مادرم مرغها رو از لانه بیرون کرد، متوجه دزدی شد و شروع کرد که به فحش و ناسزا و ناله نفرین کردن.
منم که از شنیدن نفرینهای مادرم مو بر بدنم سیخ شده بود، پیش پدر رفتم و اعتراف کردم.
در کمال تعجب، او نه تنها من را تنبیه نکرد بلکه با من و دوستان بسیار
صحبت کرد و گفت هر وقت میخواهیم در جمع دوستانه بساط کباب بچینیم هزینه اش
را میپردازد به شرط اینکه دیگه به مرغدانیهای مردم کاری نداشته باشیم و
تفریح سالم رو انتخاب کنیم.
خدا رحمتش کنه ای کاش تو این روزا باز هم چنین انسانهای بزرگ و مهربان و دست به خیر پیدا شود.
◀️ نقل از: بانو شهناز فلاحی #کولج و #حسنجون
عکس از: آقای رامین راد
یال (بچه) که بیَم، ننه می گَننَه (مادر بزرگِ مادرم) مِریض گِردی و او ر بَبُردُن دوگتور.
مُن دی اوشانی همراه بیَم و مریضخانه ای میان بُشنوئوستُم (شنیدم) کو او ر باید سونوگرافی کنن! 🙄
از آنجایی کو مُن همیشک این واژه ر در مورد زنانِ باردار بشنوئوستی بیَم (شنیده بودم) فکر کُردُم کو کَب ننه (کربلایی ننه = اسم مادر بزرگِ مادرم) دی بارداره! 😌
حَلا گته آقا یا همان کَب ننه ای شوعر، بنده خدا، یه بیست سالی می گردی که به رحمت خدا بشی بَ ! 😮
امبا مُن خودمی پیش بگوتُم:
آخِی... کَب ننه دَره یال دار میگَرده... خُدا بِیدی او تک و تنهایه، او ر یه وَچه هادا تا تنها نباشه! ☺️
و چقدری دی خدا دِ تشکر کُردُم! 🤣🤣🤣
چند هفته بُگذشت و اعلام کُردُن کَب ننه خوب گردیه و سونوگرافی دی هیچی نشان هاندایَه!
همه خوشحال بیَن و مُن شوکّه!
اوشانی دست دِ ناراحت بیَم که چُبه از نبودن وَچه اینقدی خوشحالُن؟! 😡😠
حتی فکر میکردم که اوشان، یاله بیگناهه باکوشتین و تا مدتها به چُشم یه قاتل نگاشان میکردُم! 😒😏
اگه بدانین چقدر مدرسه ای میان، برای کَب ننه ای یال، بُرمه کُردُم 😬😱
اونقدی که وَچان و همکلاسیان میپرسین: چی گِردیه؟
مُن دی میگوتُم: ننه می گته ننه ای یال (بچه مادربزرگ مامانم) بمردیه! 😁😁
اون مشنگان دی های های مینی همرا گیریه میکُردُن و خلاصه بساطی داشتیم ما! 😂😂😂
چند ماهی از این قضیه بُگذشت که یگ روز رفیقم بگوت: آقام مریضه و باید بشوئه سونوگرافی!
مُن دیه این سونوگرافی آقایانه نمیتانستُم هضم کنُم چون مطمئن بیَم شایدی کَب ننه تو اون سِند و سال بتانه یال دار گرده! اما مطمئنی مردان نمیتانُن!
این بَ که بشی یَم ننه می وَر تا منیب توضیح هادیه قضیه چی به چیه!
ننه که توضیحاته هادا... مُن دیه آن آدُم سابق نگردیَم که نگردیَم 🙃🙃🙃
امبا خوبیش این بَ که لااقل از داغ کَب ننه ای یال خلاص گردیَم 😛😁😁
🍃🌷 شاد باشید 🌷🍃
◀️ نقل خاطره: بانو فاطمه
برگردان شده به طالقانی در گروه تولید محتوای درجی
قِدیمان یه خارُجی بیومی بَه کَرُج
یه دُهاتی مردُکو بِیدی
بَنشتن روخانه ای لُوو و همدیگه ای همرا گَپ می زیَن
خارُجی سوال میکُرد و دهاتی مردُک خیلی خُجیر او ر جواب هامیدا
جوابان خیلی پُخته و حساب شده و عالی بَه
خارُجی خیلی تعجب کُرد و بپرسی:
تو این جوابانِ کُجه دِ میدانی؟ حتمنی خیلی درس بُخواندی یِی!
دهاتی مردُک بگوت:
نه.. هیچ درس نُخواندیَم. اما میدانی... ما چون سُواد نُداریم، عوضُش خیلی فکر مینیم!
📝 متن اصلی از کتاب «تعلیم و تربیت در اسلام» شهید مطهری
تهیه شده در گروه تولید محتوای درجی
عزیزان، وقتی از باغ، میوه می چینین مواظب دار و درختان باشد
حق صاحب باغ رو هم پایمال نکنین جانتانی قُربان
به صوت زیر که یک بانوی طالقانی خاطره خودشو از آلو چیدن بچه های فامیل، تعریف میکنه، گوش کنید