درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۹۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «بچگی» ثبت شده است

َزرُچی شکار

دوشنبه, ۱۲ بهمن ۱۳۹۴، ۰۱:۲۹ ب.ظ


ما کو وَچه بیم، نمیدانُم ماره بوگوتی بیَن یا خودمان بشنوستی بیَم کو زَرچی ایزی بدی، اوره چُر بَزن .
زرچ جاش ده تکان نمیخوره. میتانی بِشی اویی گردنُ بگیری و اوره شکار کنی.
ما دی این سرلوحه زندگیمان گردی بَه.
این دی اویی داستان کو شما ی به میگو اَم.


راوی: پدرام سوداگری



فایل صوتی این خاطره، با صدای پدرام سوداگری تقدیم به شما

دریافت کنید

_____________

زَرُچ: کبک

ایز: جای پا

چُر: ادرار

نُماشان: شب

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۲ بهمن ۹۴ ، ۱۳:۲۹
درجی طالقانی

لَبلَبو

شنبه, ۱۰ بهمن ۱۳۹۴، ۰۳:۲۷ ب.ظ

یَک چی شمایی بِه تحریف مینوم مونو خنده نکنین
یه تاکسی دل بنشتوم مردک از این داش مشتی یان بَ
آهنگ جواد یساری بنگتی بَ
لب لب لب لب تشنه آب میخواد
چشم خسته خواب میخواد
دل عاشقم فقط از تو یه جواب میخواد
این صغیر تیک کورده کلا هی میخوانست لب لب لب
یهو اندی هوس لب لبو کوردوم که نگو و نپرس.... ویار کوردوم جانان.
همه آهنگ گوش میدی ین یاد معشوقه شان میکوعون.ما دی آهنگ گوش میدیم یاد گت ننه مانی لب لبو میکوعیم.
شُش ماه آزگار بگذشت تا طالقان بشی یم و یه مشتی قایده لب لبو گیروردوم برای نیمیدانوم صد سال قبل پیشان ب َیا  بلکم ویشتر
احمد شاهی دِوران
سُنگی جور گردی بَ
سعی کنین هیچوقت از این بایره آهنگان گوش ندین..... بیصحاب عاشوق مینه آدومی بابا رو در میوره
وُلااااا بُ خداااا

نویسنده: حامد نجاری، گوران

فایل صوتی این متن، با صدای پدرام سوداگری تقدیم به شما

دریافت کنید


-------

دوستان من ده بپرسین این لبلبو اصلا چی هسته؟
زرد آلوره ره کو بخوردی اونی هسته در نمینگنون.
جمع کو گردی اونه ره میجوشانن چند بار دی اوش عوض مینن تا اونی تل مزه درشو. اونه ره میگوون لبلبو.
تهران من ندیم دباشه اما ایلامی طرفین دره اوره میگوون  بنک باسورک.
این دی لبلبو ی معنی.


دریافت فایل صوتی دوم


درجی : برای احیای زبان و فرهنگ طالقان, [۲۱.۱۱.۱۵ ۲۱:۳۸]

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۰ بهمن ۹۴ ، ۱۵:۲۷
درجی طالقانی

این دوره ای یالان

شنبه, ۱۰ بهمن ۱۳۹۴، ۰۳:۱۳ ب.ظ

اگه قدیمیان مارو میگتن این دوره یی یالان خدایا دوووور کن، ما باید بگیم این دوره یی یالان خدایا دوووود کن
صغیر شش ماهش تُمان نگردیه اون سر میشو ننه شی سینه قُرت قُرت کُفتی بَ شیر میسوجه و حولیب کین شره کین شره میا اینور تبلت دست میره و ایمیل چک مینه.
تا چند سال پیشان که مایی ریش و سبیل تازه درومی بَ میهمانی که میگردی، عمو و دایی مارو مینشاندند زانویی سر و بعد از عوارضی بیگیتون در قالب ماچ و گاز و لیس و لیش خلاصه ماییب ده دقیقه قص تحریف میکوردون.
حالا مثلا قصه ارباب حلقه ها و چیمیدانوم اسپایدر من و این چیان نبه گوووو. خیلی عَنایت میکُردُن قصه آقاخان چاروادار و سگش ببری یا مَثَل خاطرات توهمی تحریف میکُردُن و دقیقا ما دی عین یک غوله وره با دهن باز و چُشمانی گٍو یی جور وُرق بزیه  محو و مسحور میگِردی یِ یم.صد رحمت و درود به شکارچیانی داستانان.یک نمونه شماییب تحریف مینوم که اگه خواستید شما دی یالانتانیب تحریف کنین.
البته در دوران بارداری.
چون این دوره یی یالان که بپرستون این دنیا و نزول اجلال کوردون همه ریالیست هستند و  این قصه هان رو نه باور مینون و نه سرشان در میشو.
حالا مایی قصه چی بَ؟
مایی دایی یا عمو مینشانست زانویی سر و قصه طالقان بشی ین در زمستانی سخت رو تحریف میکورد
که یک روز خِو دً راست گردی یم و هوس کوردوم بشوم طالقان گت ننه یی ور.آقا ننه رو دی هیچی نگُتُم که دروم میشوم.( آموزش استقلال)
بشی یم و منگلان همینکه ماشین د پیاد گردی یم بدی یم سه مُتر ورف دَرً.
دوتای این سقف خانه.
حالا ما دی سقف رو نگاه مینیم که یا خدااا.
مگه میبو؟
باوُر میکوردیم چون دوست داشتیم باوُر کنیم.آدومی فی حد نفسه  یک حس دارهَ که میخوا چیانی رو باور کنه که غیر طبیعیه.ماوراالطبیعیه.
راه کتیم ورفی دل بشی یِ یم سمت گوران.ورف شروع کورد ببارستون و هوا دی تاریک گردی بَ و ما دی تنها راهی پی هیچ کس دنبه.
ورفان مایی پایی بیخ خرت خرت صدا میکورد یهو صدا بیومی اون بوته پرسانی پشت یَک چی بدی یم منو نگاه دره دوتا قُرمُزه چوشم.بِدی یم گرگ دره یه خُرسی قایده.آفتاب دی بشی بَ و تاریک گردی بَ.بتوم خدایا چه نُم.اگه درشوم که منو میدراغانه.اگه نشوم گو باز مایی اشهد بخوانستیه یه.بتوم تنها راه اینه که بشوم ورفی میان یَک تُنل بزنم.هیچی خلاصه سریع ورفانو سوراخ کوردومو موشی جور بشی یم ورفی میان اون بیصحابه گرگی اعصاب دی خورد گردی بَ و اویی دوماق بسوت هی زوزه میکشی (آموزش سو رعال)
تونل بزی یم و بشی یم و بشی یم و کله مو ورفی دل جرروردوم بدی یم تعاونی پیش دروم.صدای سگان دی درومی و گرگ جرهت نیمیکورد بیا دهی میان
خلاصه تُنل د درومی یم و دِ بدو ننه لعیایی خانه.(آموزش حس غلط کردم)
ننه گو منو بدی شروع کورد مونی همرا دهوا که چبه بی اجازه خانه د درشی یِ ی.ولی بعدش مونی دیمانه ماچ کورد.اورو نگتوم که منو گرگ دمالا کوردیه.ننه بگت نهار باخوردی رو؟
من دی خجالت بکشی یم و بتوم آها ننه.باخوردوم.ننه بگُت بشو کرسی بیخ گرم دکو تا مُن بشوم گِوانی شیران و بدوشوم و وَگردوم.من دی دلشی یم کرسی بیخ و بتوم خا.( آموزش ادب)حالا من دی گسنه.یواشکی بشی یم پستویی میان بدی یم سه تا مرغانه رپی سر کتی و اونانو ویگیتوم و درنگتوم کُلاهمی میان و کلاه رو سر کوردوم تا ننه نِینه بعدش اون کنار دی یه قالب کَرَه دی بَ و اورو دی ویگیتوم که بشوم اویی همرا یه مرغانه بپچوم باخوروم همین موقع ننه یهو بیومی مون دی سریع بشی یم کرسی بیخ و کره رو دی لنگه پی یی میان قایم کوردوم.ننه یه لیوان شیر بیورد و باخوردوم و شروع کورد گپ بزی ین یهو ننه گفت پسر.بتوم ها؟؟ بگُت این چیه بویه تی یِ ی لنگه پی د در میا؟؟ خطا کوردی؟؟بتوم نه ننه.هیچی نیه.ننه بفهمست یک چی قایم کوردی یمه.کرسی بیخ که داغ بَ کره عِو گردی بَ.ننه لحاف رو پس بزی و بدی عوووووهاااا همه کره هان عِو گردیه و گند و کثافت همه لک و لا بیتیه.شروع کورد دهوا کوردون که آخه یتیم غول.مگه کره رو مینگنون کرسی یی بیخ؟
عصبانی گردی و یکی بزی مونی کله یی میان و یهو اون سه تا مرغانه دی بشکی و از سر و کله م مرغانه جیرومی و ننه دی تا مایی قیافه رو بدی خنده ش درومی.القصه بشی یم خودمو بشوردوم و ننه بگت چب دورو بگتی؟؟؟ خب میگتی منو گسنه یه یاد گیتوم  که همیشاک راستشو بگم و تا نگم منو گسنه یه که مونی پیش غذا نیمینگنون.ننه سفره پهن کورد و غذا بیورد و دلانا باخوردوم.
این مایی دورانی قصه گت تر گردی یم مثنوی میان داستان مردی رو بخوانستوم که سبیلانش رو چرب میکورد که مثل کباب باخوردوم و همیشه گسنه میمانست.یالش بیومی اورو لو بدا و همه بفهمستون و اورو غذا بدان و سیر گردی و این داستان خواستن بود.
تا نخواهی و نخوانی خدای را انتظار کُفت کاری رو دی نکن که تی ی ی پیش بنگنون.


نویسنده: حامد نجاری، گوران


درجی : برای احیای زبان و فرهنگ طالقان, [۲۰.۱۱.۱۵ ۱۹:۵۸]

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ بهمن ۹۴ ، ۱۵:۱۳
درجی طالقانی

گَرمُک

شنبه, ۱۰ بهمن ۱۳۹۴، ۰۱:۳۰ ب.ظ

        🎩  گرمُک  🎩

آدُم هرجا که هسته بایستی زُوانشه مراقبت کنه
هر گپیه نزنه
گاهی ما فکر مینیم دیگران نمی فهمُن اما....

ایسه گرمُکی خاطره رِ گوش هادیِین که خیلی قدیمان، به وقتِ درجی!!! پدرام سوداگری تعریف کُردیه.



حالا ما وَچانی همرا دبیم بِیشیم کوچا گردی
مردک بینیشتی بَ  دَبَه لاستیک عوض کنهَ شلوارش جیر شی بَه
مام خودمانی همرا بوگوتیم: اِی وچان بِینین گرمُکی کین دیاره
ناغافل بِدِیْم گرمُک راست گِردی، مارِ چپ چپ نگا مینهُ دَرَه شلوارشَ جر میکشه
آخه مایی محلان طالقانی زیاده.

 

فایل صوتی این متن، با صدای پدرام سوداگری تقدیم به شما.

دریافت کنید

-------

وَچان: بچه ها

گَرمُک: طرف، یارو

جیر: پایین

جَر: بالا

ناغافل: یهو



درجی : برای احیای زبان و فرهنگ طالقان, [۱۹.۱۱.۱۵ ۱۴:۰۷]

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ بهمن ۹۴ ، ۱۳:۳۰
درجی طالقانی