درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

درجی، به طالقانی یعنی: دریچه سقفی خانه‌های قدیمی که رو به نور و هوای تازه باز می‌شد و نقش پررنگی در معماری، فرهنگ، افسانه‌ها و مراسمهای طالقانی دارد.

درجی: دریچه‌ای رو به فرهنگ، زبان، مردم و خاک طالقان

دوست عزیز سلام

طالقان، ولایتی اصیل و ریشه دار، با مردمانی نجیب و آرام و فرهیخته و فرهنگی غنی و ناب و بی‌بدیل است.
از نظر جغرافیایی، طالقان را نگین رشته کوه‌های البرز می‌دانند. دیاری محصور در کوه‌های جنوبی مازندران و گیلان، همسایه با کرج و الموتِ قزوین. با فاصله 166 کیلومتری از تهرانِ پایتخت.

این دیار، 86 پارچه آبادی دارد که برخی از روستاهای آن، به دلایل فرهنگی (مثل: روستای اورازان - زادگاه جلال آل احمد که کتابی هم به همین نام دارد) سیاسی مذهبی (مثل: روستای گلیرد - زادگاه آیت الله طالقانی، جاذبه‌های توریستی (مثل: روستای کرکبود - آبشار کرکبود و روستاهای حاشیه سد طالقان) و دلایل دیگر، آوازه‌ای جهانی دارند.
همچنین یکی از مرموزترین روستاهای ایران که به "ایستا" معروف است و در خود طالقان به "ترک آباد" شهرت دارد، در آن واقع شده است.

امّا بیشترین شهرت طالقان، مربوط به مفاخر و بزرگان آن است. از ابوذر زمان (آیت‌الله سید محمود طالقانی) و نویسنده خسی در میقات (مرحوم جلال آل احمد) گرفته تا شهید تیمسار فلاحی، دکتر حشمت، درویش خانِ اهل موسیقی و زنده یاد مریم میرزاخانی که مشتی است نمونه‌ی خروار در ذکر مفاخر و بزرگان طالقان.

ناحیه طالقان، زیستگاه حیات وحش وگونه‌های متنوع گیاهی است که واجد ارزش‌های تفرجگاهی هستند.
طالقان به غیر از آثار ارزشمند طبیعی که درخود جای داده‌است، اماکن زیارتی و تاریخی ارزشمندی نیز دارد که بر جاذبه‌های آن می‌افزایند.

زبان مردم طالقان از ریشه های فارسی - تاتی است.
ما در اینجا گرد هم جمع شده‌ایم تا طالقان خود را بهتر شناخته و در جهت احیای فرهنگ و زبان خود گام برداریم.

تمام تلاش و همت ما بر این است که زبان و فرهنگ و خاک طالقان عزیزمان، از هر گزند و آسیب، محفوظ بماند.

خُجیره هم زبانان، البرزیانِ نازنین، شمایی قدم مایی چُشمی سر.
به خودمانی زبان گپ بَزنیم تا ماندگار بُمانه.


برای ارتباط با ما
از طریق ایمیل به آدرس taleghanidarji@gmail.com مکاتبه کنید.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۱۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «برداشت محصول» ثبت شده است

باغبانِ مهربانی‌ها باش

سه شنبه, ۱۱ مهر ۱۴۰۲، ۱۰:۲۵ ق.ظ

قبل‌ترها در درجی نوشته بودیم: نیاکان ما آنقدر سَخی‌دل و مهربان بودند که به هنگام کاشت بذر می‌گفتند: «خدایا این بذرِ می‌پاشیم، غُرابان باخورُن، کشکریتان باخورُن، مورچان باخورُن، ملیجکان باخورُن، چوچُکان باخورُن، تو برکت هادین، ما دی باخوریم.»

بعد رسیدیم به این حدیث از پیامبر عزیزمان: «هر مسلمانى درختى بنشاند، یا زراعتى بکارد و انسانى یا پرنده‌اى یا چرنده‌اى از محصول آن بخورد، براى وى صدقه محسوب می‌شود.»

آنجا بود که دیگر از اینکه جوزمان، غُراب دوره می‌گرده، نگران نمی‌شویم و فکر نمی‌کنیم که محصولمان از دست بشیه و ضرر کُردیم.

آهای چوچُکان، مورچانان، غرابان، دولنگه‌موشان و همه مخلوقات خداوندجان، بی‌یِین باخورین، و دعا کنین به جانِ صاب باغ و صاب محصول، نوشِ جانتان.

 

میلاد پیامبرِ مهربانی‌ها مبارک

 

 

با سپاس از همکاری آقایان سیداحمد میرصادقی و سیدعین‌الله میرمطهری

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ مهر ۰۲ ، ۱۰:۲۵
درجی طالقانی

کاسنی و شلانُک بَلگه

سه شنبه, ۲۱ تیر ۱۴۰۱، ۰۹:۵۴ ق.ظ

سلام دوستان، صبحتان به خیر و شادکامی

بهترین وقت برای چیدن کاسنی زمانی هست که گیاه، گُل کرده، یعنی الان.

کاسنی گیاه دارویی بسیار مفیدیه که از دمنوش اون می‌تونید استفاده کنید. یادتون نره اولاً مصرف بیشتر و مداوم کاسنی، حتماً تحت نظر پزشک باشه. ثانیاً گیاه رو از ریشه درنیاریم تا سالهای بعد هم سبز بشه و دربیاد.

بانو شهناز سلطانیان از دیزانِ همیشه زیبا

 

 

روزگارِ خوشِ طالقان جان، هم اینک

با شیلانُک بَلگانی کو اَفتویی بیخ، خُشک میبُن.

آقای اکبر شعبانی از صمغ‌آبادِ روشن و پُربار

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ تیر ۰۱ ، ۰۹:۵۴
درجی طالقانی

اَنبونِ سنگینِ عمو

يكشنبه, ۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۰۹ ق.ظ

 

طالُقانی باهوشَ وَچّان جواب هادَن:

عموجانی اَنبونی میان، چی دَرَه؟

 

یک: سیف     دو: جِـوز     سـُ: سیب‌زینی     چار: گـِ‌‌ وُجَه

عکس از: آقای علی معصومی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ آبان ۰۰ ، ۱۱:۰۹
درجی طالقانی

مشاغل مورد نیاز این روزهایِ طالقان (طنز)

سه شنبه, ۲۰ مهر ۱۴۰۰، ۱۱:۰۱ ق.ظ

اَعَم آگهی‌های استخدام این روزهایِ طالقان (آخر شهریور تا اواسط مهرماه):

اَلُمبه زَنِ ماهر و جوز جیر کُن با وسایل و تجهیزات کامل، نیازمندیم. همراه با بیمه عمر و حوادث!

 

تعدادی زبر و زرنگِه وَچه جهت جوز جمع کنی، به صورت پاره وقت استخدام می‌نیم!

 

سوآلوم کـَنِ فنی، ترجیحاً خانُم، اگر از کار راضی باشیم، امکان ادامه همکاری به صورت جوز بُشکُن و مغز بُسـّـُون نیز وجود دارد.

متقاضیان مدارک و رزومه خود را به نُشانی اَلُمبه آندر لاین جوز اَت ساین طالقان دات آی آر ارسال نمایند.

cheekylaugh

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ مهر ۰۰ ، ۱۱:۰۱
درجی طالقانی

گنجهای پاییزی

پنجشنبه, ۱۶ آبان ۱۳۹۸، ۰۸:۳۴ ق.ظ

این روزان هر وَلگی کو لَقَد مینی، حواسُت باشه

ممکنه اونی بیخ، یه گَته گَنج دَباشه!!

مثل این جوزان که وَلگانی بیخ دَبَه...زبان


۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آبان ۹۸ ، ۰۸:۳۴
درجی طالقانی

شعر پاییزی فرشید فلاحی

شنبه, ۷ مهر ۱۳۹۷، ۱۲:۵۶ ب.ظ


زِ تابستان گذر کردم به پاییز
خزان لبریز از این رنگ دلاویز

هم او را در ثمر دیدم چه خوش رنگ
هم این را زیر پایم خش خش آمیز

شعر از: فرشید_فلاحی

انتشار: کانال طالقانی ها

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ مهر ۹۷ ، ۱۲:۵۶
درجی طالقانی

مجموعه 11 عکسهای درجی

سه شنبه, ۱۱ آبان ۱۳۹۵، ۱۰:۰۰ ق.ظ

مُن و واران...



سیف آن بچیه جعبه بزی آماده بازار.تا بشو مردمی خانه و شب نیشنی میان شریک خوشی گرده    عکس: اصغر ادیبی دیزان



طبیعت پاییزی طالقان، جوستان
🍂یک برگ از پاییز باش لبـــریز از افتـــــادگی
رنگین کمانها را بساز     در انتهــــای ســادگی🍂
✍ناصرپروانی - عکس: آرش صابری_ناریان



طبیعت پاییزی طالقان-بیچاره ی دُچارِ تو را،چاره جز تو چیست؟
قیصر ،امین پور - عکس: الهه تاج الدینی _حسنجون


نم درختی که برگ هایش را ریخت تا تو ماه را از میان شاخه هایش تماشا کنی.
✍علیرضا روشن - سید مصطفی افتخاری پراچان



صبح است‌و طلوع دیگری باید کرد، نــــو دیــده، نگاه بهتـــری باید کرد
بـــــر قامت امـــــروز ردایی تازه، مس را به دکان زرگــری باید کرد
سلام صبح بخیر، ✍کامران سمایی، عکس: آرش_صابری ناریان



طبیعت طالقان، روستای تکیه ناوه
🌹سوال میکنی از حس من در آغوشت، به من بگو که چه حسی تو در وطن داری؟🌹
✍محمد_رفیعی - عکس ارسالی آقای علیشیری..روستای تکیه ناوه


هوا سرد گردی و مالان طویله جا کردن..ای وره کولی به چی بریتن آخور میان....عکس: سلطانیان_دیزان - ارسالی خانم سایه ادیبی



تنورستان چی گِردی با پَسینه؟    نَنُم کو؟ تا هیمالانَه دیچینه؟
اُویِ چُشمه گَرِستی بسته بندی   نیمیدانی بُنالی یا بِخندی؟
ارسالی از: احمد لهراسبی



راه خواهم افتاد، باز از ریشه به برگ، باز از بود به هست، باز از خاموشی تا فریاد
فریدون_مشیری - عکس: خانم فریبا قاضی_حسنجون



بنازم طالقانه که همه فصلش برکت داره و خجیر و خوشمزه میوه هان...گچ و کهری درسته بچینش زحمت داره در عوض بخوردنش لذت.... عکس: آقای حسن قربانی_خسبان...



عکس: مهناز فلاحی - حسنجون



عکس: محمود سلطانیان_دیزان



در دنیا دو چیز بهترینند: زندگی کردن ازسر شوق، خندیدن از ته دل. ازصمیم قلب هر دو را برای دوستان، ازخداوند مهربان خواستارم. 


با تمام حـرف‌ها من عاشقت هستم بیا، در بــزن پاییز من از بوی تو مستم بیا
گرچه می‌ریزی مرا درزیر پای کوچه‌ها، منتظر در کوچه‌ی تاریک‌و بن‌بستم بیا
✍شهناز_امیرمجاهدی - عکس: بهزاد کوهستانی_پرگه



دیروز به لبخندی و امروز به اخمی، هر روز خوشی ها شده ناچیزتر از پیش!
چون برگ که با شاخه درآویخته ، پاییز، با خاطره هاییم گلاویزتر از پیش ...🍂
✍مژگان_عباسلو - عکس: مینا صائمیان_شهرک




تو یادت نیست، ولی من خوب به یاد دارم، برای داشتنت، دلی را به دریا زدم، که از آب می‌ترسید.. سید_علی_صالحی عکس: فریبا قاضی_حسنجون

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۱ آبان ۹۵ ، ۱۰:۰۰
درجی طالقانی

اردوی جهادی طالقان

جمعه, ۳۰ مهر ۱۳۹۵، ۰۵:۱۳ ب.ظ


برداشت سیب اردوی یکروزه جهادی طالقان
5شنبه 29 مهرماه 95



گزارش تصویری اردوی جهادی یکروزه برداشت محصولات باغی.گروه جهادی سربازان ولایت شهرستان طالقان و دیدار با خانواده محترم شهید آقا احمدی در روستای دیزان شهرستان طالقان در مورخ 29 مهرماه 95

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ مهر ۹۵ ، ۱۷:۱۳
درجی طالقانی

جـُوز و جـُوز دار (گردوی طالقان) قسمت دوم

دوشنبه, ۱۲ مهر ۱۳۹۵، ۰۳:۱۰ ب.ظ

🔻از جوز در غذاهای مختلفی استفاده مینون: فسنجان - مرجو خورش- ترش آش-  نان تخمین- کُتُنی ( مخلوط جوز و توت) -  ماهی گرده بیج  و ...
وقتی که جوز ریز هسته و باصطلاح هنوز به زک نرسیه و چوبش سفت نگردیه، این مرحله میتانین ازش ترشی درست کنین و خیلی هم خوشمزه هسته. البته ترشیش زحمت فراوان داره‌.

🔻تمام اجزای جوز برای درمان بیماریها قابل استفاده هسته. ولگ - پوست- سوآلوم- مغز- ریشه- پوچول
در قدیم از سوآلوم در صنعت رنگرزی استفاده میکردن و رنگ اکثر قالی های طالقان از سوآلوم هسته.

🔻در گذشته ریز جوزان سوراخ میکوردن نخ میانش د رد میکوردن بعد به گهواره یالان اوزان میکوردن.
در مراسم گاهره بندانی چند تا جوز حبه قند یالی گاهره ی سر میشکستن که یال به سر و صدا بلند عادت کنه‌
و موقع بشکستن میخانون
اگه ننت و آقات دعوا کور ن نترسیا
اگه جوزان قرقر کوردن نترسیا
اگه قلاجی صدا بیومه نترسیا

در بازیهای محلی کنار قاب بازی و تیله بازی جوز وازی هم مرسوم هسته.

در مراسم عروسی هم جوز نقش داره.
وقتی میخوان عروسی ب خرج بار بربینون ضمن برنج و روغن و گوشت و قند و چای مقداری هم جوز هامیگیرن.
این مواد هامون مواد غذایی در روز عروسی هسته که امروزه داماد به تعداد نفرات پیشنهادی از طرف خانواده عروس شام هامیدیه.

🔻در بحث ارث و میراث هم جوزدار از سایر درختان جدا میبو و تقسیم بندی جداگانه ای داره.
یعنی جوز داران میشمرن بعد تقسیم مینون.  سهم دختر و سهم پسری. در جاهای که مثل اورازان که زمینش وقف هسته و به دختر زمین نیمیرسه‌، جوزداران تقسیم مینون و اینجه سهمی اسم ملکیت به میان میا.
ملکیت چیه؟
ملکیت سهم صاحب زمین هسته که در قبال آبیاری و اینکه جوزدار در ملک او قرار داره از صاحب درخت میگیره. البته صاحب زمین میتانه درخت بخره‌. ولی اگه نخری نمیتانه از ورود صاحب درخت به ملکش ممانعت کنه و او میتانه به دارش سرکشی و رسیدگی کنه. در مورد سهم ملکیت میگن پنجک یعنی چهار تا جوز صاحب درخت یکی صاحب ملک.

🔻در مورد  زمینهای اربابی هم طبق توافق ارباب و رعیت تقسیم میبو. مزد کارگری که جوز جیر مینه هم با جوزه.  البته این هم با توافق صاحب درخت و جوز بزن هسته ولی یه عرف عمومی داره.  دارانی که کمتر جوز دارن و یا خیلی بلندن و خطر جانی دارن، دو بر یک یا نُصمه ای میزنن.  ولی بقیه جوزداران سه بر یک.
تقسیم جوز هم به این صورته که از یک سطل به عنوان کیل استفاده مینون.

🔻به کسانی که در جمع کوردن جوز کمک کوردین هم معمولا یه پیمانه جوز هامیدین که اصطلاحا میگن رصدی. و این رصدی از سهم صاحب درخت کم میبو. به پیرزن و پیرمرد هم  که پای درخت میان سهمی هامیدین.

 ___________ادامــــه دارد  ___________

✍تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
      به همراهی گروه تولید محتوای درجی
    

🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺



ایمرو ننه جوز خورشت بپتیه، چه جوز خورشتی 😋😋😋 عکس: تابنده صادقی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۲ مهر ۹۵ ، ۱۵:۱۰
درجی طالقانی

جـُوز و جـُوز دار (گردوی طالقان) قسمت اول

دوشنبه, ۱۲ مهر ۱۳۹۵، ۰۲:۵۵ ب.ظ

در مبحث جوز و جوزدار خزان کوردن عملی هسته غیر قابل اجتناب. خزان کوردن یعنی جوز دار که میخوان بنشان اول جوز (تخم) در یه جایی میکارن بعد از رشد تا ۳ سالگی به مکان اصلی انتقال میدین. این کار در همه جا مرسوم نی.

🔻در تقسیم بندی و نام گذاری خود مغز:
۱/۴ قیجیل
۱/۲ لنجه
۱ کامل و سالم قوتیلی
و در مورد مقدار از "دست" که هامون ۱۰ عدد باشه استفاده مینُن. مثلاً میخَای بگی: مُن ۲۰۰ تا جوز میخوام، میگی ۲۰ دست جوز میخوام.

🔻مطلب بعدی در مورد جوز دار خارج کوردن آب سیاه جوزدار هسته که تأثیر فراوانی در رنگ مغز داره. بعد از آبان ماه زمانی که دار میشو که استراحت زمستانی کنه و ما هم پای درخت  کود مناسب بریتییم، در درختهای مسن تر قسمتی از تنه درخت می کنیم به ارتفاع تقریبا ۲۰ سانت و در درختان جوانتر یه میخ کلفت فرو مینیم تنه درخت. این کار باعث میبو آب سیاه درخت از این قسمت خارج گرده و رنگ جوز مغزمان سفیدتر گرده. البته این کار ر هر سال انجام نیمیدین، به فاصله هر ۵ سال یکبار.

🔻تابحال شکوفه ی جوزِ بِیدی یِن؟ شبیه کُرم سبز رنگ هسته. یکی از دلایلی که شکوفه جوزدار به این شکل هسته اینه که در گرده افشانی جوزدار، حشرات نقشی نودارن و تنها به توسط باد گرده افشانی مینُن.

🔻مهمترین انواع گردو که در ایران کاشته می شوند عبارتند از : گردوی کاغذی، سنگی، ماکویی، سوزنی، نوک کلاغی، ضیا آبادی، خوشه ای، سبزوار، آمیخته خراسان، مازندران، شهمیرزاد، قزوین و طالقان، آذربایجان، همدان و تویسرکان، سایر مناطق

🔻در مورد درخت گردو این نکته ر باید توجه داشته باشید که نسبت به سایر درختان کم آب تر هسته و نیاز به آبیاری فراوانی نوداره.
اگر در کنار بقیه داران آبیتان می کارین، خیلی  او به سمت جوز دار هدایت ناکنین.

🔻در فرهنگ طالقان جوز و جوزدار از اهمیت خاصی برخوردار هسته. به علت اینکه تنها منبع غذایی و درآمدی هسته که در تمام طالقان به چشم میخوره. ضمناً یکی از مهمترین محصولات و سوغاتیهای طالقان، جوز می باشد.


___________ادامــــه دارد  ___________


✍ تهیه کننده مطلب: سیده فاطمه میرتقی-اورازان
      به همراهی گروه تولید محتوای درجی
     و سایت تخصصی گردوی بوانات

🔻کپی برداری از این متن، تنها با ذکر منبع آن (کانال تلگرامی درجی) مجاز است و در غیر اینصورت، کپی کننده در دنیا و آخرت، مدیون خواهد بود. 🔺


اَغوزانه دارانی بیخ دَ جمع کردم کرکُتال گردیَم،آخِش، بنیشم تَشی سری  چایی رَ باخوردم جان هایرُم
متن و عکس:افتخاری«پراچان»


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۲ مهر ۹۵ ، ۱۴:۵۵
درجی طالقانی